100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting-Systeemfysiologie: spijsvertering $9.39
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting-Systeemfysiologie: spijsvertering

 0 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling

Deze samenvatting gaat enkel over het onderdeel "spijsvertering" uit de cursus systeemfysiologie. Het is gemaakt adhv de hoorcolleges en bijhorende slides van academiejaar .

Voorbeeld 4 van de 44  pagina's

  • 19 maart 2025
  • 44
  • 2023/2024
  • Samenvatting
avatar-seller
Systeemfysiologie: de spijsvertering

Deel 1: Gastro-intestinale motiliteit

1. Inleiding

Maagdarmstelsel (MDS) :

- Holle buis : onderverdeeld in compartimenten
- Structuur compartiment hangt samen met functie
o Er zijn verschillende functies per compartiment
o Elk compartiment heeft eigen functie en wand
 Dunne darm: absorptie en digestie
 Colon: verdere fermentatie van onverteerde voedseldeeltjes en opname van water en
elektrolyten
- Compartimenten worden gescheiden door sluitspieren
o Vb de maag: zowel aan ingang als uitgang van maag een sluitspier, zo vormt de maag op zich
een eigen compartiment
→ belangrijk zodat de zure maaginhoud niet verder de dunne darm in gaat
- Toevoeging van secreties van speekselklieren, lever en pancreas

→ Opname van energie is de belangrijkste rol, maar het MDS speelt ook een rol in de regulatie van honger,
daarbij komen ook de bacteriën die kunnen zorgen voor immunologische reacties: een barrière zorgt ervoor
dat de bacteriën in darm niet in de bloedbaan terechtkomen.



Algemene anatomie van de gastro-intestinale tractus:

Mucosa:

- Epitheliale laag: villi en crypten
→ functie = oppervlaktevergroting zodat het voedsel meer in contact komt met de darmwand
o Vili zijn uitstulpingen die enkel in de dunne darm voorkomen
o Crypten zijn instulpingen die zowel bij de dunne als dikke darm voorkomen
- Bestaat uit vele soorten cellen die stoffen secreteren of bv stamcellen die differentiëren tot de andere
cellen om zo een nieuwe darmwand te vormen
- Lamina propria: bindweefsel met bloedvaten, immuuncellen...

Muscularis mucosa = Dunne spierlaag ts lamina propria en submucosa

Submucosa = Los bindweefsel (bloedvaten, zenuwcellen)

Spierlaag = Zowel een circulaire als longitudinale spierlaag met daartussen myenterische plexus (ZS)

Serosa = Omhullende bindweefsellaag (bloedvaten, lymfevaten, zenuwvezels)

,2. Controle mechanismen van de gastro-intestinale motiliteit

Neuronale controle: extrinsiek en intrinsiek

Aansturing maagdarmkanaal:

- Intrinsiek: enterisch zenuwstelsel (onafhankelijk van het CZS)
- Extrinsiek: autonome zenuwstelsel en enkele willekeurige vezels (slikken en defecatie)

Het intrinsiek-enterische zenuwstelsel

- Enterisch zenuwstelsel = The “little” brain
→ Werkt onafhankelijk van het centraal zenuwstelsel

- Bestaat uit 2 plexi = netwerk van zenuwcellen
o Bestaat uit ganglia/ zenuwknopen = verzameling van neuronen
o De ganglia worden verbonden met interneuronen
o Deze interneuronen kunnen een synaps vormen met motorische neuronen

→ short reflex circuit vormen

- Myenterische (Auerbach’s) plexus
o Overal in het MDS: van slokdarm tot rectum
o Bevindt zich tussen circulaire en longitudinale spierlaag
o Zorgt voor regulatie van contracties
- Submucosus (Meissner’s) plexus
o Enkel aanwezig in de dunne en dikke darm
o In de submucosa
o Reguleert secreties

Werking:

De voedselbolus kan op verschillende manieren sensorische receptoren activeren die aanwezig zijn in de
plexi van het enterisch ZS (mechano-, chemo- en osmoreceptoren). Geactiveerde sensorische zenuwen gaan
de info doorgegeven naar interneuronen die rechtstreeks verbonden worden met motorneuronen. Deze
kunnen een signaal aan gladde spiercellen, enterofiele cellen, secretoire cellen, … geven, dit gaat effect
hebben op de functie van de cellen in het MDS: motiliteit, secretie, …

= short cut van signalen vanuit lumen darm naar cellen in de darm om bepaalde functie uit te voeren



Er wordt een verschil gemaakt tussen ascending
(stijgende; naar mond) of descending (dalende;
naar anus) interneuronen.

Ascending → excitatorische motorneuron (Ach of
substance P vrijzetten) → contractie MDS

Descending → inhibitorische motorneuron (NO,
ATP of VIP vrijzetten) → relaxatie MDS

,Het extrinsieke zenuwstelsel:

Dezelfde stimuli kunnen niet enkel de lokale
zenuwbanen activeren maar ook de extrinsieke
activeren, mbv de (afferente) vagale zenuw en
splanchnic zenuw bereikt het signaal het CZS.

In het CZS heb je het willekeurige ZS en autonome
ZS, de meeste onderdelen en functies van MDS
worden bepaald door het autonome ZS. Enkel het
slikken en defeceren gebeurt oiv willekeurige ZS.

Willekeurig ZS:

- Slikken: de nervus hypoglossus innerveert
de upper esophagus sphincter of UES, deze
bestaat uit dwarsgestreepte spieren
- Defecatie: nervus pudendus innerveert
externe anale sfincter

Autonoom ZS:

- Parasympatische innervatie:
o Nervus vagus: komt vanuit de hersenstam en innerveert het proximale deel van het
maagdarmkanaal (slokdarm, maag en dunne darm)
o Nervus splanchnicus pelvinus (= bekkenzenuw): komt vanuit het ruggenmerg (sacraal),
innerveert distale colon en rectum

- Sympatisch innervatie:
o Zenuwen komen vanuit het ruggenmerg (thoracolumbaal)
o Gaan niet rechtstreeks een synaps vormen in het MDS, maar via ganglia
 Paravertebrale ganglia
 Prevertebrale ganglia → bezenuwing naar
maagdarmstelsel


Extrinsiek-parasympatisch afferent:

- Afferent: vanuit MDS naar hersenen
- Nervus vagus: sensorische informatie van de slokdarm tot 1/3 transverse
colon naar de medulla (hersenstam)
- Bekkenzenuw: sensorische informatie van 2/3 transverse colon tot
rectum naar het ruggenmerg

Extrinsiek-sympatisch afferent:

- Sensorische informatie naar één van de 4 sympathische prevertebrale
ganglia
- Deze ganglia zenden afferente zenuwvezels naar de paravertebrale ganglia
en tenslotte verder naar het ruggenmerg

, Extrinsiek-parasympatisch efferent:

- Via de nervus vagus & bekkenzenuw naar de darm
- Preganglionische vezels:
o Onmiddellijk een synaps vormen met een ganglion in de myenterische plexus
o Secretie Ach
o Synaps met nicotine receptor in parasympatische ganglia in het enterisch ZS
- Postganglionische vezels:
o Synaps met receptor aanwezig in maagdarmstelsel
o Secretie van excitatorische (Ach, substance P) of inhibitorische (VIP, NO, ATP) NTs
- Activatie of inhibitie van spiercellen of entero-endocriene cellen


Extrinsiek-sympatisch efferent:

- Sympatische zenuwvezels → synaps met de prevertebrale ganglia en vrijzetting van acetylcholine →
nicotine receptor op postganglionaire zenuw
- Efferente zenuwvezels vanuit ganglia naar effector cellen: secretie van norepinephrine
→ inhibitie doelweefsel

- Andere NT en receptoren!!



De afferente informatie komt ten slotte terecht in de hersenen, waar deze verwerkt worden om tenslotte
efferente signalen uit te sturen die een reactie genereren op de signalen → effect op MDS

= lange reflex = vago-vagale reflex

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurebrants. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $9.39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 71241 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Laatst bekeken door jou


$9.39
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd