Verkorte samenvatting speciële anatomie, fysiologie en
pathologie.
Hoofdstuk 1
Basis van het hart kant van het hart waar de grote vaten (aorta en arteria Pulmonalis vastzitten
aan de kleppen tussen de ventrikels en deze grote vaten. ligging basis is: rechtsboven voor.
Normale ligging hart: wijst apex naar links van het sternum. (re-atrium en re-ventrikel liggen aan
voorzijde van de borstwand.)
Annulus fibrosis: stevige fibreuze ring die atrioventriculaire kleppen omcirkelen. (zeer belangrijk
onderdeel steunskelet hart).
Daarnaast nog 2 fibreuze ringen (ter hoogte basis hart). Tussen al deze ringen zijn 2 fibreuze
driehoeken vormd die samenhang tussen annulus fibrosis geven:
- Kleine li-fibreuze driehoek: vooral bij annulus mitralisklep, aortaklep
- Grotere, re-fibreuze driehoek: vooral tussen mitralisklep, aortaklep en tricuspidalisklep
ookwel: grote bindweefseldriehoek. word doorboort door bundel van His.
Vanuit dit bindweefselskelet lopen uitlopers naar het bindweefselgedeelte van het tussenschot tussen
ventrikels. Verder: compacte omcirkelende bundels naar apex en rest ventrikels en atria.
Opbouw hartwand: 4 lagen
- Endocard: binnenste laag (dun glas vlies waar bloed langs stroomt)
- Myocard: spierlaag (dikte varieert afhankelijk van: druk en volumebelastingen). Li-
ventrikel hogere druk en wand is dikker. Systolische bloeddruk longslagader is hooguit 20 mmHg en bij
Li-ventrikel 100mmHg.
- Epicard: Dun vlies (bedenkt myocard)
- Pericard: vlies om het hele hart heen.
Linker en re-harthelft worden gescheiden door: ventriculaire en atriale septum
Wand atria is dunner dan ventrikels i.v.m. lagere druk
Septum interatriale (tussen atria): bevind zich het foramen ovale bij foetus open, (foetale
circulatie om zuurstof en voedingsrijk bloed snel naar grote circulatie te krijgen, voor geboorte geen
ademhaling en word zuurstof aangevoerd door aderen van de moeder via navelstreng).
Patent foramen ovale (PFO) = als foramen ovale na geboorte openblijft.
Hartkleppen: kleppen gaan open en dicht door drukverschillen in verschillende ruimtes.
Drukverschillen worden veroorzaakt door contraheren of samenknijpen van de holtes. Kleppen zorgen
ervoor dat bloed maar een kant op kan. beter spreken van hartklepapparaat.
- VA kleppen: tussen ventrikels en grote vaten.
- Pulmonalisklep: tussen re-ventrikel en arteria pulmonalis.
- Aortaklep: tussen li-ventrikel en aorta.
in annulus fibrosis zijn drie slippen opgehangen die onder invloed van drukveranderingen of geheel
kunnen worden gesloten of openen. Ookwel: semilunaire kleppen (zo gebouwd dat ze maar een kant
op kunnen. Opgebouwd uit cusps. Delen van de klep waar de bladen bijeenkomen in de klepring:
commissuren.
- AV kleppen: tussen atria en ventrikels
- Tricuspidalisklep: klep tussen re-atrium en re-ventrikel
- Mitralisklep: klep tussen li-atrium en li-ventrikel
hart ontspannen: hangen de kleppen naar beneden. Tijdens contractie AV kleppen gesloten. Vanuit
hartspier vormen zich enkele papilairspieren waaraan koorden zitten (chordea tendinae) die aan de
andere kant vastzitten aan de klepslippen. Chordea tendinae voorkomen dat kleppen doorslaan naar
atriumholte.
Circulatie
- Grote circulatie: bloedsomloop dat via aorta alle organen en rest van lichaam
,voorziet.zuurstofrijk en voedingsrijk. Bloed van organen is zuurstofarm en bevat kooldioxide – komt in
re-atrium terecht via: vena cava inferior (onderste), vena cava superior (bovenste) en sinus coronarius
(verzamelader hartspier).
Vanuit re-atrium via tricuspidalisklep re-ventrikel atria pulmonalis diffusie in longen voorzien
van O2 CO2 diffundeert naar alveolaire lucht (lucht in longblaasjes). 02 rijk bloed getransporteerd
naar li-atrium mitralisklep li-ventrikel aortakelp aorta lichaam.
Ductus botalli: verbinding tussen longslagader en aorta. Ookwel: ductus arteriosus.
Grootste deel naar hoofd, bovenlichaam en hart. Rest van lichaam nog niet zoveel O2/voedingsstoffen
nodig. Na geboorte word de druk aan de linker kant hoger foramen ovale sluit zich zodat bloed uit
kleine circulatie naar de longen gaat. Ductus botalli sluit zich gewoonlijk in de eerste dagen nadat kind
zelf is gaan ademen en bloed zelf zuurstofrijk maakt in de longen.
Microscopische bouw hartspier:
- Hartspiercellen die dwarsgestreept zijn
- Groot aantal contractiele hartspiercellen of vezels. gerangschikt in bundels die in
drie lagen, met een per laag verschillende bundelrichting om hartholten heen liggen. Onderbroken door
annulus fibrosus
- Hartspiercel: kern en bestaat voor groot deel uit: cytoplasma. grotendeels
ingenomen door in de lengterichting georienteerde myofibrillen (die gekarakteriseerde dwarsstreping
tonen). Deze zijn verdeeld in eenheden, die zich steeds herhalen.
- Sarcomeren: moeten als functionele eenheden van contractie worden gezien.
Opgebouwd uit: myofilamenten, ene is dunner en bevat actine, andere is dikker en bevat myosine.
Tijdens contractie:
- Schuiven actinefilamenten tussen myosinefilamenten. (onder microscoop: donker dwarse
strepen).
- Via prikkelgeleidingssysteem bereikt een actiepotentiaal cellen myocard: calcium in de cellen
word vrijgemaakt, en gebruikt door myofbrillen voor verkorting (= verkorting). Troponine
speelt ook een rol.
li-ventrikel 3 x zo dik als re-ventrikel. Atriummyocard dunner dan re-ventrikel.
Prikkelvorming en geleiding
Sinusknoop: wand van atria vlakbij aansluiting bovenste holle ader. Prikkelgeleiding
atria van cel op cel die als gevolg contraheren.
AV knoop: boven annulus fibrosus in re-atrium aan basis atriumseptum.
verbonden met Bundel van His (zorg voor gecoördineerde doorvoer). Er treed vertraging op van de
geleiding zodat atria pompwerking volbrengen.
Bundel van His: ontvangt prikkel van AV knoop en transporteert deze naar
bundeltakken. vertraging in geleiding treedt op.
Bundeltakken: bundeltak naar re-ventrikel en li-ventrikel. Li-bundeltak splitst zich:
in fasciculus anterior (loopt naar voren), en fasciculus posterior (loopt naar achteren). Eindtakken
eindigen op purkinjevezels.
Kransslagaderen (coronairarterien)
Officieel zijn er 2, gemakshalve spreken we van 3.
- RCA (Right coronair artery): 85% van harten: deel van achterwand en onderwand li-
ventrikel. Inclusief ventrikelseptum en AV knoop. Deze vertakt zich in 2 takken:
- Ramus posterolateralis (RPL):
- Ramus descendens posterior (RDP)
- LCA (Left coronair artery): of LAD (left anterior descendens): afdalende tak die
over voorwand loopt. Aftakkingen RDA: diagonale takken voorzien lateraal. Septale takken:
loodrecht op RDA en voorzien septum van bloed.
- RCX (ramus circumflex): ombuigende tak naar achterzijde hart. Aftakkingen zijn
een of meer margo obtusus = MO takken.
,Bouw kransslagaderen
Musculeuze arterien
Opgebouwd uit drie lagen:
- Intima: binnenbekleding (aan lumenzijde bevind zich endotheel)
- Media: laag onder endotheel (spiervezels bevinden zich). Hierom heen zit elastinemembraam,
dan volgen circulair gerangschikte gladde spiercellen muscularis) waarin versteviging elastine
en collagene vezels bevinden.
- Adventitia: buitenkant. Word vat gevormd door een ophoping van onregelmatig elastinevezels
die zich uitbreiden tussen collagene vezels van adventitia zelf.
Oorsprong kransslagaderen: direct bij oorsprong aorta bevinden zich een soort zakje (cusp) dat
word gevormd door aortaklep slip en wand thoracale aorta. Normale aorta:
- Left coronary cusp
- Right coronary cusp
- Non coronary cusp
Vanuit 2 ontspringt ook een kransslagader.
Collateralen: verbinden tussen coronair en arteriën. Vaak aanwezig als er vernauwingen aanwezig
zijn.
Hoe ontstaat dextrocardie: embryonale ontwikkeling draait hartbuis tot een S –vorm. Draaiing is
normaal linksom, nu rechtsom.
Kieuwboogarterien: tijdens embryonale ontwikkling wordt aorta ontwikkel uit meerdere arterien. Er
zijn er drie:
- Arcus aortae (of aortaboog)
- Arteria carotis
- Ductus botalli (of ductus arteriosus)
Vijf lagen waaruit hart is opgebouwd:
1. Endocard
2. Myocard
3. Visceraal blad van sereus pericard
4. Parietala blad van sereus pericard
5. Fibreus pericard
Frank starling curve: kracht waarmee een spier werkt, is tot op zeker ehoogte afhnakelijk van mate
waarin de spier voor contractie word uitgerekt. Bij een grote vulling li-ventrikel zal kracht waarmee
ventrikel kracht wegpompt toenemen tot een bepaald punt. Na top verminderd bij toenemende vulling
de kracht. Ventrikel decompenseert of faalt in dit gebied.
Twee mechanismen waarmee HF word beinvloed:
1. Zenuwstelsel: parasympatische zenuwstelsel vertraagt frequentie (nervus vagus). Sympatische
zenuwstelsel versnelt HF (via sympaticus)
2. Hormonale stelsel: versnelling wanneer metabole behoefte dit vraagt (fright,fight,flight
reacties).
, Hoofstuk 2
Anamnese
AP: pijn borstkas,beklemming,beangstigend. Pijn straalt vaak uit li-arm, re-arm of kaken.
Zelden uitstraling ander lichaamsdeel. Bij uitvragen zijn volgende factoren van belang:
1. Locatie: druk/pijn op de borst die niet scherp wordt ervaren.
2. Relatie klachten inspanning,emotie, overgang warm en kou
3. Verdwijnen klachten in rust of na inname nitraat
Vage thoracale klachten: meestal ter plekke puntstoot. Meestal niet uitgelokt door
inspanning maar wel bij beweging bepaalde spiergroepen. Meestal in rust zonder uitstraling.
Dyspneu: kan op hyperventillatie wijzen (onvoldoende circulatie waardoor gaswisseling
longblaasjes onvoldoende is). vragen wanneer het optreedt: begin vd nacht: dec.cordis. of
aangeboren hartafwijkingen: ASD of VSD.
Oedemen: naast cardiale oorzaak (oedemen beide benen en verdwijnt s’nachts), ook wel:
veneuze insufficiëntie.
Duizeligheid en wegrakingen: (syncope) oorzaken: lage RR,cardiale
medicatie,ritmestoornissen,ernstig kleplijden.
Hartkloppingen: geneesmiddelen, genotmiddelen of ziekten kunnen dit veroorzaken.
Onderscheid
o Hartjagen: regelmatig, veel te snel op een moment dat het niet nodig was.
o Hartbonken: klopt veel krachtiger
o Hartonregelmatigheid: elektrische prikkel komt te vroeg.
Van belang: voelen ze aankomen? Hoe lang duurt het? Andere klachten?
Hoesten: t.g.v stuwing longen? Door hartfalen. Treedt vaak op bij inspanning of liggende
houding. Of bijwerking ACE remmer.
Zien
Kleur: kan wijzen op pathologie
o Bleek: bloedarmoede
o Blauw: cyanose
Ademhaling: normale ademhaling rust 16 tot 20 p/min
o Dyspneu: symptoom aandoening hart
Tachypneu: snel ademen
Bradypneu: te langzaam ademen
Te oppervlakkig
Te diep ademen (hyperventileren)
Ademen met bijgeluiden
Cheyne stokes ademhaling: periodes met diep, zuchtend ademen afgewisseld met periodes van
ademstilstand.
Overmatig transpireren: bijv. lage bloeddruk of pijn of acuut myocardinfarct.
Bewegingspatroon: aderen in de hals pompwerking hart.
Puntstoot: apex is soms zichtbaar. Inzicht in hartgrootte en regelmatig hartactie. Waar het
hart zit.
Oedeem: putjes, goed plat liggen, bij aangeboren hartafwijkingen: trommelstokvingers en
horlogeglasnagels door langdurig lage zuurstofgehalten.
Adertekening: veranderde adertekening op bepaalde delen van het lichaam.
Voelen:
Temperatuur: hoog (koorts) of laag (krappe circulatie)
Palpitatie lever: onder re-ribbenboog: info over grootte. Als veneus bloed niet goed wordt
gepompt kan lever gestuwd zijn en dit is te voelen.
Hartgeruisten: bij kinderen vaak voelbaar (net zoals vaatgeruisen), klamme huid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saniemeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.