Class notes
Aantekeningen hoorcolleges Bijzonder Strafrecht
- Course
- Institution
Aantekeningen van alle hoorcolleges Bijzonder Strafrecht.
[Show more]
Seller
FollowBabettedebruijn
Reviews received
Content preview
Bijzonder strafrecht – aantekeningen hoorcollegesHoorcollege 1: economisch strafrecht, inclusief het milieustrafrecht
Bijzonder strafrecht: al het strafrecht dat niet in het Wetboek van Strafrecht geregeld is.
- Economisch strafrecht.
- Fiscaal strafrecht en douanestrafrecht.
- Verkeersstrafrecht en delicten Wegenverkeerswet.
- Militair strafrecht.
- Wet wapens en munitie.
- Opiumwet.
Minister Modderman 1886: introductie Wetboek van Strafrecht, in de systematiek van de
delicten maakt het niet uit hoe je iemand vermoord. De wapens zijn daardoor niet in het
Wetboek van Strafrecht opgenomen. Men ging hiermee akkoord dat er strafrecht geregeld zou
worden buiten het Wetboek van Strafrecht.
Hof Amsterdam 31 juli 2018 (ECLI:2828): een bekeuring doorscheuren en op straat gooien.
Het Hof acht het op straat gooien van het voorwerp niet een bagateldelict dat niet voor
vervolging in aanmerking komt. Het is de verantwoordelijkheid van burgers hun afval niet op
straat te gooien en het is de taak van het strafrecht deze verantwoordelijkheid hard te maken
en af te dwingen door middel van een passende sanctionering. (art. 10:15 Wmb jo. art. 1a
WED)
Inhoud:
- Inleiding.
- Indeling economische delicten.
- Sancties.
- Voorlopige maatregel.
- Belang commuun strafrecht.
- Inleiding milieustrafrecht.
- Handhaving milieustrafrecht.
- Commuun milieustrafrecht.
Wet op de economische delicten (WED):
De vraag wat een economisch delict is, is afhankelijk van het vertrekpunt (van de
wetgever) wat je inneemt.
- 1950: strafwet ter bescherming van handelingen die schadelijk zijn voor het
economisch leven.
- 1991: strafwet met betrekking tot allerlei wetten waarvan sanctionering via de WED
wordt gewenst.
- 1994: overheveling milieustrafrecht naar de WED.
- 2020: een bijzondere strafwet voor de handhaving van alle economische en
sociaaleconomische wetten en het milieurecht.
1
,Recente wetswijzigingen:
- Wet 2015 met het oog op het vergroten van de mogelijkheden tot opsporing,
vervolging, alsmede het voorkomen van financieel-economische criminaliteit.
Art. 6 lid 1 WED: strafverzwarende grond indien een ‘gewoonte’ wordt gemaakt
van het delict.
- Wet 2016 tot wijziging van de Wabo strekkende tot verbetering van de
vergunningverlening, het toezicht en de handhaving.
Art. 58a WED: samenwerking in de opsporingsdiensten te vergroten en uit te
bereiden met bestuursorganen die belast zijn met de bestuursrechtelijke
handhaving. Het bestuursstrafrecht wordt betrokken bij economische criminaliteit.
- Wet 2018 tot wijziging van het Wetboek van Strafvordering en de WED strekkende
tot aanpassing van enkele bepalingen betreffende de uitvoering van bijzondere
opsporingsbevoegdheden.
Art. 17 lid 3 WED: bevoegdheid voor bijzondere opsporingsambtenaren.
- Wet 2018 tot versterking van de strafrechtelijke aanpak van terrorisme.
Art. 7a WED: de rechter mag op vordering van de officier van justitie iemand die
terechtstaat voor een economisch misdrijf het actieve en passieve kiesrecht
ontzeggen.
Het is vreemd dat je in het kader van het economisch strafrecht uit je kiesrecht kan
worden ontzet.
Een groot aantal zaken bereikt de rechter niet. Je ziet in het economisch strafrecht veel meer
rechtspersonen als verdachten dan natuurlijke personen. Het wordt vaak afgedaan door een
geldboete door transactie en strafbeschikking.
Structuur van de WED:
- Materiaal strafrecht. (art. 1, 1a en 2 WED)
- Penitentiair recht. (art. 5 t/m 8, 28 en 29 WED)
- Formeel strafrecht. (art. 17 t/m 27 WED)
Het bijzondere strafrecht kent vaak dezelfde bevoegdheden als in het commune strafrecht,
maar ze zijn vaak in het bijzondere strafrecht ruimer of strenger. penitentiair recht of
formeel strafrecht.
Art. 1 en 1a WED:
- Art. 1 en 1a WED bevatten de catalogus van alle wetten op alfabetische volgorde.
- Limitatieve opsomming.
- Je kunt 8 groepen delicten onderscheiden in de catalogus.
- De wetten zijn vaak bestuursrechtelijke wetten die aan het slot een strafbepaling
bevatten. Je moet hierdoor rekening houden met een gelede normstelling. De norm in
een formele wet wordt in steeds lagere wetgeving uitgewerkt. Je moet dan voor de
kern van een gedraging kijken in lagere wetgeving.
2
,Onderscheid groepen delicten:
- Art. 1 WED: economische en sociaaleconomische wetten. opgedeeld in 5 groepen.
- Art. 1a WED: milieuwetten. opgedeeld in 3 groepen.
De verschillende groepen delicten lopen af in zwaarte. De zwaarste misdrijven staan
onder 1. Art. 1 onder 5 WED zijn delicten sui generis, die hebben niks met de
systematiek van de andere categorieën te maken.
Art. 2 WED:
- Onderscheid tussen misdrijf en overtreding in de WED.
Art. 1 onder 1 en 2 WED en art. 1a onder 1 en 2 WED: misdrijf, indien opzettelijk
begaan.
Art. 1 onder 3 WED: misdrijf of overtreding, afhankelijk van hoe zij in de
onderliggende wet zo zijn aangemerkt.
Art. 1 onder 4 WED en art. 1a onder 3 WED: overtredingen.
Art. 1 onder 5 WED: misdrijven.
- Opzet (schuldkwadratuur): hoe werkt het als de onderliggende wet opzet vereist? Heb
je dan een soort dubbele opzet?
HR: opzet op opzet hoeft niet bewezen te worden.
Una via-beginsel: als er meerdere afdoeningswijzen zijn, is er een rechtsregel om perse een
bepaalde weg te volgen? De wetgever heeft in de WED de keuze al gemaakt.
- Hoofdregel: op economische delicten wordt bij uitsluiting van iedere andere rechter
beslist door de economische strafrechter. (art. 5 WED)
- De economische strafrechter is ook bevoegd kennis te nemen van een commuun delict,
indien primair een economisch delict ten laste is gelegd, en het commune delict
samenhangt met het economische delict.
- De commune strafrechter mag soms ook economische delicten berechten. (art. 39
WED)
Strafrechtelijke sancties:
- Hoofdstraffen. (art. 6 WED)
- Extra straffen WED.
De geldboete kan verhoogd worden als het criminele vermogen dat object is
geweest van de criminele gedraging qua waarde de geldboetemaxima overschrijdt.
(art. 23 lid 7 en 8 Sr)
Een ‘gewoonte’ maakt een verhoging van de gevangenisstraf tot 4 jaar mogelijk.
Terroristisch misdrijf maakt een verhoging van de gevangenisstraf tot 8 jaar
mogelijk.
- Bijkomende straffen. (art. 7 WED)
Ontzetting van rechten. vergunning intrekken.
Stillegging van de onderneming. economische doodstraf.
Verbeurdverklaring.
Ontzegging van voordelen.
Openbaarmaking van de uitspraak. veroordeling in de kosten.
Ontzetting kiesrecht, bij overtreding van art. 6 lid 4 WED. (art. 7a WED)
- Maatregelen. (art. 8 WED)
3
, De maatregelen uit het Wetboek van Strafrecht. (art. 36b, 36e, art. 36f, 37, 38, 38m
en 38v Sr)
Onderbewindstelling van de onderneming.
Herstel van een onrechtmatige toestand.
De stillegging van de onderneming wordt niet vaak opgelegd in Nederland. Het wordt wel
regelmatig voorwaardelijk opgelegd.
Opsporing: de kring van opsporingsbevoegden. (art. 17 WED)
De opsporing is vooral het domein van speciale aangewezen ambtenaren. Het gaat om
degenen die ook actief zijn in het bestuurlijk handhavingstoezicht. ACM, NZa, NVWA,
ILT. De landelijke toezichthouders beschikken over een eigen opsporingsdienst (IOD).
Art. 36 WED: strafbeschikking.
De strafbeschikking kan in het economisch strafrecht tevens een aanwijzing bevatten tot
herstel van een onrechtmatige toestand.
Gemengde sancties (art. 28 en 29 WED) – voorlopige maatregel door officier van justitie of
de rechter.
1. Verdachte van een economisch delict.
2. Tegen wie ernstige bezwaren bestaan.
3. Indien onmiddellijk ingrijpen is vereist.
Bevoegdheid officier van justitie (art. 28 WED):
- Zich van bepaalde handelingen onthouden.
- Opslaan en bewaren van voorwerpen die vatbaar zijn voor beslag.
de verdachte moet op eigen kosten iets veiligstellen.
Bevoegdheid rechter (art. 29 WED):
maatregelen door de rechter op te leggen lopende het onderzoek ter terechtzitting.
- Stillegging van de onderneming.
- Onderbewindstelling van de onderneming.
- Ontzegging van bepaalde rechten/ontzegging van bepaalde voorwaarden.
- Zich van bepaalde handelingen onthouden.
- Opslaan en bewaren van voorwerpen.
Het opzettelijk handelen of nalaten in strijd met een sanctie is een nieuw economisch delict.
(art. 33 WED)
Als er een voorlopige maatregel wordt opgelegd door het OM en achteraf blijkt dat er geen
ernstige bezwaren waren tegen verdachte, is de maatregel eigenlijk onterecht opgelegd. Als de
maatregel tussentijds wel overtreden is, levert dit een nieuw economisch delict op. Het feit dat
de maatregel achteraf gezien eigenlijk niet had mogen worden opgelegd, doet niks af aan de
strafwaardigheid. De enige mogelijkheid om hier nog rekening mee te houden is in de
strafmaat.
Opsporing WED:
HR 9 maart 1993 (NJ 1993/633): ambtenaren betreden een vissersboot van een
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Babettedebruijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now