Samenvatting studieboek Leerlingenzorg in de basisschool. Leerkracht worden in het basisonderwijs van W. van den Berg (H 1,2,3,4,7) - ISBN: 9789075142785, Druk: 1, Uitgavejaar: 2007
Leerlingenzorg in de
basisschool
Ad Maas e.a.
Uitgeverij Esstede BV 2007
Heeswijk-Dinther
H1,2,3,4,7
Hoofdstuk 1
1.1 Inleiding
Met betrekking tot dit boek is gekozen voor een bepaalde visie op leerlingenzorg; handelingsgerichte
leerlingenzorg. Deze visie zet zich enigszins af tegen leerlingenzorg als reparatie van ‘tekorten’ bij de
leerlingen en wil meer uitgaan van kansen van leerlingen , van ontwikkelingsmogelijkheden.
In dit boek is ook een belangrijke aanname dat de leerlingenzorg vanaf de vroegschoolse periode tot
en met het voortgezet onderwijs een afgestemd geheel moet zijn, op groepsniveau, schoolniveau en
bovenschools niveau (regio).
Het fundament van de leerlingenzorg oftewel de kwaliteit van goed basisonderwijs is vooral ook het
afstemmen van het onderwijs op verschillen tussen de leerlingen in de klas. En dat houdt in dat van
groepsleraren veel verwacht wordt.
Adaptief onderwijs is gericht op afstemming van het onderwijs op de specifieke onderwijsbehoeften
van de leerlingen in een groep. Adaptief onderwijs is niet hetzelfde als individueel onderwijs.
WSNS
Sinds het begin van de jaren ’90 is het onderwijs beleid erop gericht om de mogelijkheden voor
leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften op te vangen in het reguliere basisonderwijs. In 1992
startte Weer Samen Naar School (WSNS), met als doel de leerlingen in het speciaal onderwijs terug
te dringen en onderwijs meer op maat (adaptief) aan te bieden aan leerlingen met specifieke
onderwijsbehoeften. De 1- zorgroute wil condities scheppen om de zorgstructuur binnen scholen aan
te passen op deze behoeften.
Zorgplicht en passend onderwijs
Door de zorgplicht die aangekondigd is door het ministerie van OCW zijn besturen verplicht om te
zorgen dat er voor de risicoleerlingen speciale onderwijszorg in of buiten de eigen school
georganiseerd wordt. De 1- zorgroute werkt als stimulering voor de samenwerking in de regio om
passende onderwijszorgarrangementen te realiseren.
1.2 Doelen van 1-zorgroute
Onderwijs afstemmen op leerlingen en het handelingsgericht en planmatig omgaan met
verschillen in onderwijsbehoeften tussen leerlingen.
Vroegtijdige signaalfunctie op mogelijke leerachterstand en proactief interveniëren
Competenties van leerkrachten vergroten om zorg op maat aan te bieden in een klas.
Impuls om kwaliteit van onderwijs en zorg binnen scholen te verbeteren
Zorgstructuur binnen school transparant maken, wie doet wat
1
, Goede overgang van risicokinderen van de peuterspeelzaal naar groep 1, en van 8 naar
voorgezet (doorgaande zorg)
Zorg afstemmen die bovenschools geboden wordt op de onderwijszorg die een school
aanbiedt.
Het stimuleren en vormgeven van samenwerking in het samenwerkingsverband WSNS en
regio, met een sterke positie van de school
Instroomreductie in SBO
Doelgroep 1-zorgroute
Primair onderwijs, SBO en BO
Centraal staat de leerkracht die het onderwijs afstemt op de behoeften van het kind.
IB-er ondersteunt leerkrachten en coördineert de zorg.
Schoolleider speelt belangrijke rol bij invoeren en motiveren van de zorgroute in school.
1-zorg richt zich ook op allen die bovenschools bij de zorg aan leerlingen en bij de begeleiding
van leerkrachten betrokken zijn
1.3 Uitgangspunten van 1-zorgroute
1. Afstemming op de onderwijsbehoeften van de leerlingen – je praat als leerkracht niet over
tekorten of defecten maar juist over de behoeften van een kind.
2. Preventief en proactief denken en handelen – je kijkt niet alleen achteruit maar ook vooruit
naar wat er in de leerlijn van de kinderen verwacht wordt en intensiveert proactief de
begeleiding voor risicokinderen hierop. Let daarbij niet alleen op kinderen met een
achterstand.
3. Positieve aspecten van leerlingen, de leerkracht en de ouders benutten – dit biedt
perspectief om juist uit te bouwen wat goed gaat
4. Een interactioneel referentiekader – alle factoren, ‘dit kind in deze groep, bij deze leerkracht
in deze school en met deze ouders’
5. Werken met groepsplannen – en juist niet met (te veel) individuele handelingsplannen. In
een groep leren kinderen van en met elkaar. Een eventueel individueel handelingsplan is
onderdeel van het groepsplan en erop gericht dat een leerling weer gaat profiteren van het
groepsplan.
6. De leerkracht is de beslissende factor – interne en externe begeleiding is gericht op het
vergroten van de competenties bij het afstemmen van de onderwijsbehoeften van de
kinderen
7. De zorg wordt zoveel mogelijk in de klas geboden- niet apart naar RT maar juist in de klas
met ev. ‘extra handen’ de kinderen begeleiden.
8. De IB-er als spin in het web - IB-er is meer coach en initieert samen met schoolleider
onderwijsontwikkeling in de school. Zij begeleidt de leerkrachten, volgt de voortgang en leidt
de groepsbesprekingen en leerlingenbesprekingen
9. Impulsen voor kwaliteitsverbetering – aandacht voor leerlijnen, leerlingvolgsysteem,
zorgstructuur differentiatievormen en klassenmanagement
10. Actieve participatie leerling – mede-eigenaarschap van zijn ontwikkeling geven aan de
leerling, zelf verantwoordelijk maken voor eigen leerproces.
11. Ouders zijn een belangrijke partner – goede communicatie afstemming en samenwerking
met ouders nodig
12. De werkwijze is systematisch en transparant – doordat het een cyclisch systeem is waarbij
duidelijke beslismomenten zijn, zoals groeps- en leerlingbesprekingen werkt het transparant.
Het is voor iedereen duidelijk wie waarover beslist.
13. Samenwerking in de regio
14. Aandacht voor de instroom en uitstroom van risicoleerlingen – doorgaande lijn en
doorgaande zorg bij belangrijke overgangen zoals van 8 VO en peuterspeelzaal 1
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Niekie66. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.