Summary
Samenvatting didactiek 1.1 Margo Cosijn
- Course
- Institution
- Book
Dit is een uitgebreide samenvatting van het vak didactiek 1.1 (boek PowerPoints).
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: elwns • 9 months ago
Seller
Followmargocosijn
Reviews received
Content preview
Samenvatting didactiek 1.1 Margo CosijnPuzzelen aan een uitdagende leeromgeving: basisdidactiek voor de
leraar lager onderwijs
1. Hoe lesgeven in een wereld vol competenties?
Leerdoelen:
1. Kunnen verwoorden wat een ‘uitdagende leeromgeving’ betekent.
2. Inzien dat de bakens ‘de beginsituatie’ en ‘de doelen’ de twee vertrekpunten zijn bij het
scheppen van een uitdagende leeromgeving.
3. Het belang van de didactische handvatten bij het ontwerpen van een uitdagende
leeromgeving kunnen verwoorden.
4. Elk didactisch handvat kunnen verduidelijken met een concreet voorbeeld.
5. De relaties tussen de componenten van het didactisch model kunnen verduidelijken met
een concreet voorbeeld.
Belangrijkste opdracht als leraar: uitdagende leeromgeving creëren
→ Waarom? Zo kunnen je leerlingen gemotiveerd en betrokken bijleren.
→ Definitie uitdagende leeromgeving:
Een uitdagende leeromgeving is een leeromgeving waarin de leerlingen uitgedaagd
worden om iets bij te leren en waarin de voorwaarden tot leren zo optimaal mogelijk
worden georganiseerd.
→ Hoe kan je een uitdagende leeromgeving creëren? Didactisch model!
→ Definitie didactisch model:
Vereenvoudigde (schematische) weergave van relaties tussen aantal fundamentele
componenten van het didactisch proces.
Schema didactisch model:
1|Pagina
,Bij het opzetten van een uitdagende leeromgeving houd je best steeds twee bakens voor
ogen als vertrekpunt:
1. beginsituatie van waaruit je vertrekt
2. doelen die je wenst te bereiken
De rol van de leraar, de media, de leerprocessen, de leerinhouden, didactische werkvormen
en evaluatie zijn sleutelelementen waaruit een uitdagende leeromgeving bestaat.
Sfeer en klimaat, concreet aanschouwelijk werken, leerlinginitiatief, … zijn didactische
handvatten. Deze handvatten zijn hulpmiddelen om tot een uitdagende leeromgeving te
komen.
Je hebt als (toekomstig) leraar met je eigen theoretische inzichten, je eigen
praktijkervaringen en je eigen persoonlijkheid de taak om met die didactische handvatten
een uitdagende leeromgeving op te zetten.
1. Het opzetten van een uitdagende leeromgeving
Hoofdvraag: Hoe breng ik kinderen tot leren?
Als leraar moet je weten hoe je het leerproces van kinderen kan begeleiden; hoe je een
uitdagende leeromgeving kan ontwerpen, realiseren en evalueren. → Dit houdt in dat je
(klas)situaties moet ontwerpen, realiseren en evalueren die bij jouw leerlingen de vereiste
leerprocessen uitlokken en op gang brengen om doelmatig de beoogde leerresultaten te
bereiken (of na te streven). Als leraar moet je onder meer kennis hebben over de denk- en
leerprocessen en de wijze waarop je door instructie die processen kan beïnvloeden (=
basiscompetenties van de leraar lager onderwijs).
In het handboek staat de theorie van het leren en het onderwijzen centraal.
Didactiek omvat de opvattingen over en de vuistregels voor het praktisch handelen in een
klassituatie.
Hoe een uitdagende leeromgeving er moet uitzien, is steeds sterk afhankelijk van de
tijdsgeest.
De didactische handvatten die in dit handboek worden uitgewerkt, sluiten aan bij twee
onderwijsvisies (die het huidige onderwijslandschap sterk kleuren):
1. Het (sociaal-)constructivisme
Deze leertheorie gaat ervan uit dat de leerling de kennis en vaardigheden die de
leraar aanbiedt, niet rechtstreeks opneemt.
De leerling speelt een actieve rol bij het verwerken van informatie, bij het verwerven
van kennis, vaardigheden en attitudes.
Een uitdagende leeromgeving wordt gezien als een leeromgeving waarin leerlingen
actief kunnen zijn, waarin leerlingen zelf mee verantwoordelijk zijn voor de manier
waarop kennis verwerkt wordt, waarin aangesloten wordt bij begrippen die leerlingen
al kennen en waarin doelen worden nagestreefd die de leerlingen zelf meebepalen of
waar ze zich achter kunnen stellen.
2. Het ervaringsgericht onderwijs of E.G.O.
2|Pagina
, Binnen het ervaringsgericht onderwijs richt men zich hoofdzakelijk op het
dynamische proces dat zich afspeelt tussen kinderen onderling en tussen kinderen en
leraar. Men bekijkt vooral hoe iemand zich voelt (welbevinden) en hoe iemand iets
doet (betrokkenheid).
Schematische weergave:
We kunnen volgens deze visie maar spreken van uitdagend onderwijs als de
leerlingen zich goed in hun vel voelen (welbevinden) en geconcentreerd bezig zijn
(betrokkenheid).
De betrokkenheid van de leerlingen kan je verhogen door werk te maken van een
goed voorbereide omgeving (rijk milieu), ruimte voor initiatieven van kinderen (vrij
initiatief) en door aandachtig te zijn voor kinderen en inlevend in gesprek met hen te
gaan (ervaringsgerichte dialoog).
Jouw belangrijkste opdracht als leraar is een uitdagende leeromgeving creëren voor jouw
leerlingen: De leerling moet zich goed voelen en geconcentreerd bezig zijn. → De
betrokkenheid van de leerling gaat stijgen door een rijk milieu, vrij initiatief en
ervaringsgerichte dialoog.
2. De didactische handvatten
In deze paragraaf staan we stil bij de betekenis van elk didactisch handvat.
Het didactisch model:
3|Pagina
, 2.2 De didactische handvatten op een rijtje
Opgelet! In het boek wordt er bij elk didactisch handvat vertrokken vanuit een voorbeeld. Dit
best lezen om de theorie van hieronder te begrijpen. → Zie boek blz. 19 tot 34
2.2.1 Actief en constructief leren
Kinderen zijn van nature heel actief. → Proberen om er als leraar op in te spelen. De
leerlingen moeten de mogelijkheid krijgen om actief te handelen, denken, onderzoeken,
spelen, discussiëren, …
Kinderen moeten in het leerproces een actieve rol toebedeeld krijgen. → We bedoelen
hiermee zowel uiterlijke activiteiten (handelen, bewegen, …) als innerlijke activiteiten
(denken, willen, voelen, …).
Leerlingen ontwikkelen zich vooral als ze zelf bezig zijn met de vragen en uitdagingen die
hen bezighouden: hoe werkt zoiets? Hoe komt dat? Hoe kan dat? Kan ik dat ook? → Het
onderwijs is echter nog steeds veel te vaak aanbodgestuurd en bij de kinderen is er nog
steeds een te grote afhankelijkheid van de leraar.
Wanneer de leerlingen actief naar de oplossing zoeken via probleemstellende methodes
zullen ze de inhoud beter begrijpen, toepassen, integreren. Het is hierbij ook belangrijk
zoveel mogelijk zintuigen te activeren! → De kans dat de leerlingen iets onthouden is groter
naarmate er meer zintuigen geactiveerd worden. Wat je zelf doet, onthoud je ook beter. Het
leren wordt zo minder een zaak van de leraar en meer een persoonlijke zaak van de
leerlingen. Dit verhoogt de motivatie!
Bij het opzetten van een leeromgeving vertrek je best van een uitdagende instap, een
probleemstelling, … iets wat kinderen aanzet om actief zelf iets te doen met de
leerinhoud.
Voorbeeld:
Onderzoeksvraag: “Waarom is het water uit de kraan in België
drinkbaar en in andere landen niet?”
- De leerlingen doen het proefje
- De leerlingen krijgen de tijd om te discussiëren over
bevindingen
- De leerlingen schrijven bevindingen neer
- De leerlingen doen opzoekwerk in groep via de laptop en
zelfstandig een werkbundel in
- De leerlingen presenteren het antwoord op de vraag
2.2.2 Integratie
Een leerling treedt een leersituatie niet blanco tegemoet. De kennis die een leerling bezit
heeft invloed op de manier waarop ze denken. Leerlingen gaan zelf hun kennis ombouwen
en omstructureren en brengen zelf ervaringen mee om een kennisinhoud te verwerken.
4|Pagina
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margocosijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78252 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now