1. Normatieve welvaartstheorie
Tot nu: veronderstelling van ‘benevolente overheid’
o Alwetende, welwillende, rationele, monolitische ‘sociale planner’
o Doel: Pareto-efficiënte situatie realiseren: ‘algemeen belang’
o Geen eigen doelstellingen
Maar is dat realistisch?
• Beslissingen bij de overheid :
o Wisselwerking tussen politici, ambtenaren, burgers, belangengroepen,…
o Verschillende beleidsniveaus
• Naast het maatschappelijk belang ook eigen doelstellingen nastreven
• ‘Overheidsfaling’ = niet de Pareto-efficiënte oplossing bereiken (of nastreven)
= max totaal
surplus
- Niveau te laag?
Stuk welvaartsverlies
- Niveau te hoog?
Het maken van te
hoge kosten
Hoe voorkeuren kennen voor PG?
• Private goederen en diensten: gereveleerde voorkeur Prijs zorgt voor
• Bij publieke goederen of diensten coördinatie
o Niet-uitsluitbaar dus de markt werkt niet goed
o Baat is goed zichtbaar, de kost is verborgen Er is geen prijs
o Hoe beslissen? Verkiezingen, debatten, burgerinspraak,…
, • Waartoe leiden stemprocedures? Tot Q*?
• Homo economicus hypothese…
2. Publieke-keuzetheorie
• Overheidsbeleid komt tot stand op de politieke markt
Verschillende vragers v/ specifiek overheidsbeleid (vanwege specifieke baten):
o Kiezers
o Pressiegroepen/lobbygroepen die het standpunt v/ hun leden verdedigen
(WWF, NRA, VOKA...)
Aanbod: wie het beleid voorziet
o Politici, politieke partijen
o Ambtenaren (moeten beleid uitvoeren in praktijk)
• We gaan er hier van uit: overheid streeft niet langer naar algemeen belang (homo
economicus hypothese / rationele keuze / eigenbelang)
• Politieke leven als markt
o Geen prijs, maar evenwicht vinden d.m.v. stemmen, voordelen,…
o Geen hoeveelheid privaat goed, maar een collectief goed
o Ook andere ‘evenwichten’: referenda, debatten in de media, protestacties, twitter,
facebook, tiktok…
Wat als niet optimaal?
Politici
̶ Politici = aanbieders van beleid en beslissingen
o Doen beleidsvoorstellen
o Verenigen zich in partijen
o Stellen pakketten publieke goederen voor (partijprogramma)
̶ Beslissen niet per se wat ‘het maatschappelijk belang’ dient, maar:
o Wat ervoor zorgt dat ze herverkozen worden
o Wat hen financieel voordeel, aanzien, prestige oplevert
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller krokijntjecvc. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.