Class notes
Hoorcollege 6 Personen- en familierecht
- Course
- Institution
Dit bestand bevat hele uitgebreide aantekeningen van het zesde college van het vak Personen- en familierecht.
[Show more]
Seller
Follow
NotarieelstudentRU
Content preview
Hoorcollege 6 Personen- en Familierecht10-10-2019
We gaan nu 3 weken kijken naar het afstammingsrecht. 2 weken afstamming in enge
zin en een week adoptie.
Adoptie is een vorm van afstamming, zij het afstamming niet in biologische zin, maar
in juridische zin. We zitten in titels 11 en 12. Ook in het boek zijn het hoofdstukken 11
en 12. Het staat dus bij elkaar, omdat adoptie een vorm is van fictieve afstamming is.
Het is een kernthema binnen het personen- en familierecht. Alles draait om de
afstamming. Dus leer dit goed voor het tentamen: afstamming en gezag.
Actualiteit
Staatscommissie Herijking Ouderschap: huidige kabinet heeft toegezegd om een
aantal dingen over te nemen en om te zetten in wetgeving. In het rapport kwam het
volgende aan de orde: meer-ouderschap, meer-oudergezag, meer-persoongezag en
draagmoederschap. Het kabinet heeft aangekondigd dat van het
draagmoederschap werk wordt gemaakt. Je vindt hier wat over in het boek. Aan het
einde van het boek staan de verwijzingen.
Dus het draagmoederschap is op korte termijn belangrijk, omdat het in wetgeving zal
worden omgezet. We moeten afwachten wat hiervan terechtkomt. Op dit moment is
het peildatum zomer 2020, maar het kan langer duren.
De focus ligt op het huidige recht, maar we gaan wel hier en daar naar het komend
recht kijken. Het kabinet vindt het te vroeg voor 3 of 4 juridische ouders. Je ziet nu in
de praktijk dat een kind wordt verzorgd door 3 of 4 ‘sociale ouders’. Je kunt maar
twee juridische ouders hebben. Dat betekent dat als je 3 of 4 juridische ouders kunt
hebben, dat alle 3 of 4 evenveel te zeggen zullen hebben. Dat vindt het kabinet te ver
gaan. Men denkt nu aan een vorm van deelgezag. Het kabinet wil het houden bij een
maximum van 2 en de andere 2 kunnen wel deel van het gezag uitoefenen. Het komt
erop neer dat je mee mag naar de huisarts of naar de ouderavond. Dit zorgt voor
voorbank ouders en achterbank ouders. Dit ligt heel gevoelig, dus zal het voorlopig
ook niet veranderen.
Afstamming
Oude terminologie (vóór 1 april 1998): we hadden het destijds over wettige,
onwettige of natuurlijke kinderen (sheet 5). Wettige kinderen zijn uit een huwelijk
geboren. Onwettige kinderen zijn niet uit het huwelijk geboren. Een onwettig kind kon
je als man erkennen (sinds 1 april 2014 kan ook de vrouw dat). Door erkenning werd
het kind een natuurlijk kind. Een natuurlijk kind staat gelijk met een onwettig maar wel
erkend kind. Dus wettige kinderen zijn geboren uit een huwelijk en onwettige
kinderen zijn niet geboren uit het huwelijk. Werd een onwettig kind erkend door de
man, dan werd het kind een natuurlijk kind genoemd. Dit werd geschrapt in 1998
omdat het discriminatoir was.
We maken nu een nieuw onderscheid (sheet). We hebben het over kinderen die wel
en kinderen die niet in familierechtelijke betrekking tot een ouder staan.
Familierechtelijke betrekking is synoniem met juridische bloedverwantschap (art. 1:3
lid 1).
Je zou dus kunnen zeggen dat het afstammingrecht de uitwerking is van artikel 1:3 lid
1 BW. Dat was namelijk ons startpunt. Dit is uitgewerkt in artikel 1:197-1:199 BW. Je
kunt vanuit dit rechtsgebied naar andere rechtsgebieden, waaronder het erfrecht ex.
Art. 4:10 lid 3.
o Hier zie je dat het erfrecht is gebaseerd op het afstammingsrecht. Als er geen
testament is erf je alleen als je een juridisch kind van de erflater bent. Er moet
een familierechtelijke betrekking zijn. Artikel 10 lid 3 zegt dat alleen zij die tot
de erflater in familierechtelijke betrekking stonden, worden tot de erfgenamen
1
, gerekend. Dit zijn erfgenamen die er zijn als er geen testament is. Hier ligt de
basis voor het versterferfrecht. Het versterferfrecht is dus gebaseerd op de
familierechtelijke betrekking van art. 3 lid 1 van boek 1 i.c.m. art. 1:197. Je
kunt dus niet eerst met het erfrecht beginnen, als je niet het afstammingsrecht
beheerst.
o Kern van het bovengenoemde: je ziet hoe belangrijk het afstammingsrecht
is als basis voor o.a. het versterferfrecht ex. 4:10 lid 3 BW.
Wie je moeder is staat in artikel 1:198 BW en wie je vader is staat in 1:199 BW.
Dat is de basis en de uitwerking staat erachter.
o Als je naar de wet kijkt anno 2019, dan kun je zeggen dat het seksenneutraal
geformuleerd kon worden. Je ziet dat hier vader en moeder wordt gebruikt,
maar dit ligt gevoelig. Was het niet beter om ‘ouders’ te gebruiken?
Artikelen 1:198 en 1:199 lopen vrijwel parallel, maar er is één verschil. Een
vrouw baart een kind en de man niet. Nuancering: er is een man geweest die
een kind heeft gebaard.
o Deze man is mijn moeder en deze vrouw is mijn vader uitgelegd:
Juridisch kun je van geslacht veranderen via een verklaring van een
psychiater en een verandering bij de burgerlijke stand. Het is niet meer nodig
dat je een geslachts-veranderende operatie ondergaat. Vroeger was dit wel
vereist, maar sinds 1 juni 2014 niet meer. Dat is de nieuwe
transgenderwetgeving. Dat betekent dat je onder omstandigheden dus kunt
zeggen: deze man is mijn moeder Hij is nu man volgens de wet, maar toen
vrouw. Deze man (nu) is mijn moeder of deze vrouw is mijn vader.
o Los van de transgender situatie is het mogelijk dat in het lichaam van een
man een baarmoeder wordt geplaatst. Dit is anders dan de
transgendersituatie, want hij is een man en blijft een man. Dit is een enkele
keer gebeurt. Je zou dan kunnen zeggen dat de wetgever één artikel van had
kunnen maken. Als we nu het rijtje overzien, dan is erkenning, adoptie en
gerechtelijke vaststelling seksenneutraal. Maar de barende vrouw tref je
alleen aan in artikel 1:198 lid 1 onder a BW. Zeg nooit een vrouw waaruit
het kind worden geboren. Een vrouw is geen object, dus zeg uit wie.
Dus het verschil is dat we wel een barende vrouw hebben, maar geen
barende man. Op een enkele uitzondering na klopt dat ook. Je moet immers
de gemene deler in de wet regelen. Zou je strikt genomen voor die ene
barende man ook een juridische grondslag willen, dan zou je van artikel 1:198
en 1:199 één artikel kunnen komen. Dan maak je er ‘ouder van het kind is de
persoon…’ van.
o Je zou het dus seksenneutraal kunnen regelen. Dit is ook het voorstel van de
Staatscommissie. Het kan dus zijn dat in de toekomst de artikelen worden
samengevoegd en komt te staan: ‘ouder van het kind is de persoon uit wie het
kind is geboren…’
o We hadden tot voor kort enkel het ‘gerechtelijke vaststelling’ van het
vaderschap. Dat is nu seksenneutraal geworden, want je kunt zowel
gerechtelijke vaststelling van het vaderschap als van het moederschap
hebben. Hier is er dus wel één artikel van gemaakt.
Artikel 1:198 lid 1 sub b
Categorie a ontbreekt in artikel 1:199 BW.
Sub b: die op het tijdstip van de geboorte van het kind is gehuwd of door een
geregistreerd partnerschap is verbonden met de vrouw uit wie het kind is geboren,
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller NotarieelstudentRU. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53920 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now