Samenvatting van de artikelen van:
- Weber (de protestantse ethiek...)
- Maddox (prosper, consumer and be saved)
- Adorno (Prejudice in the interview material)
- Coenders (more than 2 decades of changing ethnic attitudes in NL)
- Freud (rouw en melancholie)
- Fredrickson & Roberts (objectification...
WEBER - DE PROTESTANTSE ETHIEK EN DE GEEST VAN HET KAPITALISME + HC1
Protestanten en in het bijzonder calvinisten zijn welvarender en beter sociaal georganiseerd dan
katholieken. Dit hebben zij volgens Weber te wijten aan de protestantse werk ethiek. Historici zeggen
dat welvaart geen effect van religieuze opvattingen is. Religieuze factoren zijn nu niet/nauwelijks
meer van invloed op de werkethiek van hedendaagse jongeren. De werkethiek is gegeneraliseerd. De
werkethiek is geen protestante werkethiek meer. Protestanten verdienen niet meer dan katholieken
of niet-gelovigen, maar zij gaan zuiniger om met hun geld en sparen veel.
Weber geeft Marx over het algemeen gelijk. Dus dat er toenemende concurrentie is en daardoor de
winst zal dalen en dat er een kloof ontstaat tussen arm en rijk. Marx was namelijk van het
kapitalisme: klasseloze maatschappij/ productiemiddelen zijn gemeenschappelijk (sociale
ongelijkheid; hoe mensen door kapitaal worden buitengesloten). Hij richtte zich volledige op de
economie en paste bij de conflicttheorie. Maar Weber zoekt ook buiten economischpolitieke
structuur naar oorzaken van de verschillen in bv. religie. Hij keek naar religie, rationalisatie en
bureaucratie: rationeel systeem van ordening overheidsapparaat. Hij past binnen het symbolisch
interactionisme. Hij zegt dat verschillen in rijkdom de oorsprong hebben in protestantse werkethiek
die spoort met kapitalistische mentaliteit.
De katholieke werkethiek van Acquino zegt dat arbeid minder belangrijk is dan contemplatie. Als je
een zinvol leven wilt hebben, moet je werken voor je geld, maar als je het kan permitteren moet je je
leven wijden aan God en in bv. klooster gaan. Er is een renteverbod, want rente is onbeschoft. Als je
geld leent aan iemand geen rente vragen, want je leent het omdat je een goed mens bent.
De protestantse werkethiek van Calvijn zegt dat arbeid een plicht is en rente, handel en winst
toelaatbaar zijn. Iedereen moet op zijn best mogelijke plek zitten (om God toe te dienen). Belang
hiervan in de predestinatie: voorbestemd voor of wel hemel of wel hel. Het lot is al beslist. Dit leidt
niet tot fatalisme, want gelovigen mogen, als het materieel gezien goed gaat, daar een voorteken van
hun uitverkiezing in zien. In de PWE staat werk centraal. Dus door de predestinatieleer heeft men
angst over redding. Hierdoor gaat men hard werken (en geld oppotten) als angstreductie, want door
succes/ rijkdom ben je uitverkozen. Dit leidt tot het kapitalisme. De predestinatieleer is de kern van
het calvinistische dogma. Als je dat afwijst, dan verwerp je de essentie. Evangelicals verwerpen de
leer en stellen dat de hemel/ hel afhankelijk is van de kracht hun eigen, persoonlijke geloof.
Calvijn ziet de slechtheid van de mens. Geen sacramentaal heil betekent dat de priester jou niet kan
vergeven en bemiddelen tussen jou en God. Dit leidt tot innerlijke eenzaamheid en pessimistisch
individualisme. Je weet niet hoe het afloopt, waar je terecht komt. Je staat er helemaal alleen voor.
Geest van het kapitalisme van Franklin zegt dat je je kapitaal moet vermeerderen en dat arbeid een
roeping/ plicht is.
Relatie kapitalisme en calvinisme wordt gezien als wederzijds bevruchtend. NIET oorzaak-gevolg.
Er gelooft nog steeds een groep in een leer die naadloos aansluit bij de consumptiemaatschappij. Als
het goed gaat in je leven heeft God het goed met je voort. Het is je plicht om welvaart te krijgen en
gebruiken voor jezelf. Succes en rijkdom is religieuze plicht. Het is een gratie van God. Laat zien dat
het goed met je gaat. Als je gelooft krijg je goed leven. Bekeer je tot wat wij hebben, dan zal je ook
deze welvaart krijgen.
Je hebt twee soorten functie van religie:
- Manifeste functie: deze is bedoeld en ligt aan de oppervlakte van ons bewustzijn en daarmee
makkelijk te kennen en te noemen. Het ligt voor de hand. EREN VAN BESTAAN VAN GOD
- Latente functie: deze is niet bewust en ligt dieper. Mensen zijn zich hier niet bewust van en
daarom werkt het. SOLIDARITEIT/ BROEDERSCHAP/ GEVOEL DAT HET LEVEN ZIN HEEFT
Wahlverwandtschaft (elective affinity): het versterken van sociale processen. Zoals kapitalisme door
de PWE. Kernbegrip Weber.
De Hillsong Church zegt dat je niet alleen maar gefocust moet zijn op geld te vergrijgen, de
aanhanger moet een ideale consument zijn. Er wordt geleerd hoe je jezelf kan vermarkten als
handelswaar in zowel de economische als de spirituele markt. Pentecostalisme is een geschikte
theologie voor hoog gedereguleerde, postindustriële, op diensten gebaseerde economie. Het
benadrukt de individuele deugden van initiatief, aspiratie, zelfvertrouwen en zelfmotivatie. Deze
analyses delen met Marx en Weber een interesse in hoe religie bijdraagt aan het zelf verstaan van
mensen en het legitimeren van wereldbeelden in relatie tot zichzelf als werknemers van
producenten. Prosperity gospel Pentecostals zijn ervan overtuigd dat rijkdom, zoals redding,
beschikbaar is voor iedereen die genoeg geloof heeft om het te ontvangen. Het is een
gemeenschapsplaats in de sociale theorie geworden dat westerse maatschappijen een overgang naar
het kapitalisme hadden gemaakt gebaseerd op consumptie. Hillsong heeft een gedetailleerd
theologie van consumptie ontwikkeld, een onvoldoende gewaardeerd tweede deel van de
welvaartstheologie, zeer zichtbaar in Hillsong ’s expliciete voortbrengend onderwijs.
Adorno – Prejudice in the interview material + HC3
Horkheimer en Fromm hun ideeën over autoritaire persoonlijkheid is dat je eerst moet kijken naar de
maatschappelijke situatie. Hoe minder autoriteit je hebt, hoe meer je gefascineerd je bent voor het
autoritaire, en hoe meer je autoritair zal optreden (identificatie met autoriteit). Verder moet je kijken
naar de gezinssituatie. De theorie van Freud is die van Es-Ich-Über Ich. Es is de laag van de driften, die
zijn onbewust en van seksuele aard. Über-ich is straffend. Ich: masochisme: mensen vinden het
prettig om gestraft te worden en te gehoorzamen en identificatie met autoriteit. Dit leidt hiertoe
door strenge opvoeding.
Adorno: autoritaire persoonlijkheid.
F-schaal vragenlijst: Autoritaire mensen en specifiek, naar fascisme neigende mensen, hebben
een 9-tal kenmerkende attitudes waarop zij zich onderscheiden.
Kwalitatieve interviews onder degenen die het laagst en hoogst scoorden op F-schaal.
Doorvragen naar motieven, persoonlijk achtergronden, betekenis en beleving: Een
A-S/etnocentrische persoonlijkheid heeft een 7-tal kenmerken waarop hij/zij zich onderscheidt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melissadb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.
