Prostaatcarcinoom
- mCRPC= gemetastaseerd resistent prostaatcarcinoom
- Castratieresistent= geen reactie meer op behandelingen van uroloog
- Doelen behandeling:
o Verbetering ziektevrije overleving (PFS)
o Verbetering overall survival (OS)
o Uitstellen ziekte-gerelateerde symptomen
- Overleving over de jaren verbetert
- Etniciteit en incidentie/ mortaliteit
o Afrika-Amerikaanse vooral (mogelijk door hogere inflammatie, genetische oorzaak)
o Mannen
o 10% prostaatkankers heeft een genetische oorzaak
o Leefstijl zou een rol kunnen spelen
o Niet een duidelijke oorzaak waarom de een het krijg en de ander niet
Chemotherapie
- Tot 2004 geen standaard chemotherapie; geen overlevingswinst in studies
- Wel werd soms activiteit gezien van:
o Mitoxantrone, estramustine, etoposide, paclitaxel, docetaxel, doxorubicin,
vinblastine
- Van de taxusboom kun je docetaxel:
o Werking: stabilisatie microtubuli
o ???????
- De behandeling van mCRPC (2004): docetaxel (chemo, behandel je prostaatcarcinoom zelf, 6-
8 weken langere overleving)
o Bisfosfonaten: elke maand in een infuus geven, skelet gerelateerde events uitstellen
(minder pijn en minder snelle achteruitgang)
o Bij geen reactie op docetaxel >> cabazitaxel
- Immunotherapie is nog in onderzoek hoe dit het beste ingezet kan worden
- Radium-223= ingezet bij botmetastasen (werkt alleen bij metastasen in het bot)
- Patiëntengroep is heterogeen, behandeling verschilt dus ook per patiënt
o Wel of geen metastasen, pijn hiervan, mutatie, verschil in performance status
Performance status
- Belangrijk in keus bij behandeling
o Bij 0-1 > kan behandeld worden
o 3-4 > vaak geen behandeling (patiënt kan het niet aan en patiënt profiteert niet van
de behandeling)
- 0= asymptomatisch
o Kan alles doen zoals voor ziekte, geen beperkingen
- 1= symptomatisch maar volledig mobiel
o In staat lichte werkzaamheden te verrichten
o Beperkt in fysieke zware activiteiten maar mobiel
- 2= symptomatisch, <50% in bed overdag
o In staat tot zelfverzorging maar in staat werkzaamheden te verrichten
Indeling prostaatkanker
, - PSA-waarde= stijgt bij toenemen ziekte
- T= tumor
o 1= vaak nog niet te zien
o 4= doorgegroeid naar omliggende structuren
- N= lymfklieren
o 0= geen lymfklieren
o 1= wel
- Gleason-score= zegt iets over kwaadaardigheidsgraad van de prostaat onder de microscoop
o Patholoog kijkt naar welke cellen hij het meeste ziet
o Hoe hoger het getal > hoe kwaadaardiger de prostaatkanker
o Stadium 4= uitgebreid op afstand gemetastaseerd (meestal in het bot voor
prostaatkanker, soms in lever/longen)
Metastasen: skeletscintiegrafie en CT-scan
- Vooral monitoring op basis van PSA
o Aangemaakt door prostaatkankercellen
o Bij stijgen > botscan
- Botscan: kijken naar metastasen in het bot
- CT-scan: om te kijken of het ook in de organen zit
o Zwarte vlekken > verdacht voor uitzaaiingen
- Laatste jaren nieuw: PSMA-PET
o Veel gevoeliger dan een botscan
o Nucleair onderzoek met stralingen
Progressie na castratie: CRPC
- Castratieresistent prostaatcarcinoom= patiënt heeft een onderdrukt testosteron maar toch
een stijging van het PSA
o Of uit zich in de vorm van botmetastasen, of plotseling ernstige pijn, of klachten van
long- of levermetastasen (of lymfkliermetastasen)
Longmetastasen vaak asymptomatisch
- Voorwaarden CRPC:
o Onderdrukt testosteron (< 50 ng/ml)
Dan ga je naar de oncoloog
o In hypothalamus wordt LnRH gemaakt > LH > in testikels aanmaak testosteron (ook
wat testostonproductie in de bijnier)
Behandeling
- Afhankelijk stadium, leeftijd en klachten
o Stadium 1-4a: uroloog en radiotherapeut
Watchful waiting
Lokaal: bestralen/ opereren/ brachytherapie (inwendig in prostaat
bestraling)
o Stadium 4b: medisch oncoloog
Palliatieve systeemtherapie
Principes palliatieve systeemtherapie
- Alleen ‘fitte’ patiënten: WHO 0-1-2 (bij 2 wel kijken of het haalbaar is)
o Hierbij ook kijken naar wat de leeftijd is
- Kwaliteit van leven gaat boven kwantiteit
- Liefst monotherapie, liever geen duo-therapie, geen triple-therapie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliajongejan98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.