Samenvatting voor het vak criminologie uit de opleiding Sociaal Werk. Dit vak komt voor in het derde/laatste jaar binnen de forensische context. Gebaseerd op powerpoint, cursus en notities.
Definitie criminologie: een wetenschap die betrouwbare en precieze kennis wil leveren over
criminaliteit, over mensen die misdaden plegen en over hoe daar op gereageerd kan
worden.
1 ALLEDAAGSE DEFINITIES VAN CRIMINALITEIT
Opvattingen over criminaliteit worden beïnvloed door
- Publiek
o Eigen (alledaagse) ervaringen en achtergronden
o Biografische en sociale ontwikkelingen
- Media
o Boemanconcept: de veronderstelling over misdadigers waarin op irrationele
gronden kenmerken aan hen worden toegeschreven
o Telelensreflex: veel zien van heel weinig zonder context
- Overheidsinstanties en politici
o Via nieuwsbulletins en persconferenties oefenen deze overheidsinstanties
invloed uit
Wat de rol betreft van media, de politici en het publiek introduceerden criminologen het
begrip 'moral panic'.
Moral panic
- elkaar versterkende en disproportionele reacties van media, politici en publiek op
deviante verschijnselen die worden ervaren als bedreigend of zelfs ondermijnend
voor maatschappelijke waarden en belangen
2 NORMATIEVE CRIMINALITEITSDEFINITIES
Misdaaddefinities
Normatieve (traditionele) definities: Reactieve definities:
Criminaliteit is een eigenschap van criminaliteit wordt opgevat als een
bepaalde gedragingen. Het criminele zit eigenschap van een sociale reactie op
hem in het gedrag of in de persoon zelf. welbepaalde gedragingen of welbepaalde
Criminaliteit als een inbreuk op normen. personen. Criminaliteit als een eigenschap
van een sociale reactie op gedragingen of
personen
Conventionele: Kritische: Conventionele: Kritische:
men stelt zich op Men moet zijn of men stelt zich op Men besteedt
het standpunt van haar morele het standpunt van aandacht aan de
de bestaande waarde-oordelen de bestaande ongelijke
gevestigde orde en expliciteren gevestigde orde machtsverhoudingen
men legitimeert en men in de samenleving
de machthebbers legitimeert de
machthebbers
Juridische Labelling
1.1 DE CONVENTIONELE NORMATIEVE MISDAADDEFINITIES
Misdaaddefinitie Inbreuk tegen
Strafrechtelijk Strafrechtsnormen
Eng-strafrechtelijk Strafrechtsnormen
Breed-juridisch Rechtsnormen
Moreel Morele normen
Sociaal Sociale (gedrags)normen
Wij onderscheiden verder een strafrechtelijke, een eng-strafrechtelijke en een breed-
juridische misdaaddefinitie.
1.1.1 DE JURIDISCHE MISDAADDEFINITIES
De verschillende juridische normatieve misdaaddefinities hebben met elkaar gemeen dat zij
bij de omschrijving van criminaliteit verwijzen naar het recht. Criminologie als
misdaadkunde: wetgever, politie, openbaar ministerie en rechter bepalen wat criminaliteit,
misdadigers en sancties zijn. uit de criminaliteitsdefinitie en haar betekenis vloeit de rest
voort: het wetenschappelijk karakter van de criminologie, de methode, de afbakening van
het studieterrein, taak en functies, de rol van de criminoloog...
= afhankelijke positie voor wetenschap, daarom breed-juridisch, moreel, sociaal,
mensenrechten en reactief.
1.1.1.1 De strafrechtelijke misdaaddefinitie
MICHAEL & ADLER
Meest gehanteerde juridische criminaliteitsdefinitie
Criminaliteit is gedrag verboden door het strafrecht
- In een bepaald land, op een bepaald ogenblik
- Meest precieze en minst ambigue definitie
- Geen objectief gegeven, komt tot stand door juridisch politieke
besluitvormingsprocessen
Criminaliteit mag niet gedefinieerd worden in morele of sociale termen als immorele of
antisociale handelingen. De meest precieze en minst ambigue criminaliteitsdefinitie is deze
die criminaliteit omschrijft als gedrag verboden door het strafrecht.
1.1.1.2 De eng-strafrechtelijke misdaaddefinitie
TAPPAN
Kritiek
- Volgens hem is bovenstaande definitie te ruim en te vaag.
Inperking strafrechtelijke definitie – voorwaarden voor criminaliteit
- Met opzet
- Geen verdediging/rechtvaardiging
- Strafrecht overtreden
- Hiervoor gesanctioneerd/bestraft zijn door een strafrechter.= criminologie van de
veroordeling
2
, Discussiepunt: geen veroordeling of verjaring = geen criminaliteit?
1.1.1.3 De breed-juridische misdaaddefinitie
SUTHERLAND
Kritiek
- Volgens hem strafrechtelijke definitie te beperkt
Witteboordencriminaliteit
- Minder eng geformuleerde criminaliteitsdefinitie dan de strafrechtelijke noodzakelijk.
Bestudeert sociaal schadelijke praktijken gepleegd door respectabele personen met
hoge status
Criteria:
- Sociale schadelijkheid
- Juridische sanctie (breder dan SR, vb GAS)
1.1.2 DE MORELE MISDAADDEFINITIES
GAROFALO
Onderneemt zelf een poging om criminaliteit te definiëren vanuit zijn criminologische
wetenschap, waarbij hij deze niet noodzakelijk ontleent aan deze van het strafrecht
Kritiek
- Noemt het de naturalistische misdaaddefinitie
- De notie criminaliteit alle handelingen te omvatten die ten alle tijden en overal als
crimineel worden beschouwd
- Omschreven als het natuurlijk misdrijf
Criminaliteit:
- De kern van de criminaliteit is een gebrek aan morele essentiële zin; meest
frappante immoraliteit, overtredingen van de gemiddelde altruïstische sentimenten
van de beschaafde mensheid
- Gaat ervan uit dat er morele waarden zijn die definitief verworven zijn in menselijke
beschaving (Napolitaanse beschaving!)
Twee basis morele sentimenten:
- Inbreuken tegen het moreel sentiment van medelijden (pitié), dat mensen ervan
weerhoudt anderen fysische pijn te berokkenen, omvatten de levensdelicten,
agressiedelicten, fysische handelingen die tegelijkertijd een fysisch en moreel leed
3
, toebrengen (bv. gijzeling) en handelingen die op een directe wijze een moreel leed
berokkenen (bv. laster en eerroof).
- Inbreuken tegen het moreel sentiment van eerlijkheid (probité), dat mensen ervan
weerhoudt zich met geweld en bedrog zaken toe te eigenen die hen niet
toebehoren, omvatten vermogensdelicten met geweld (bv. diefstal) of met bedrog
(bv. misbruik van vertrouwen) gepleegd en indirecte schendingen van de eigendom
of van persoonlijke burgerrechten (bv. valse getuigenis).
Voorstellen:
- Doodstraf voor psychisch gestoorden die misdrijven plegen
- Opsluiting voor wie enkel kan functioneren in primitieve stammen
- Verplicht herstel voor wie geen altruïstische gevoelens heeft, maar die handelde
onder druk of uitzonderlijke omstandigheden
1.1.3 DE SOCIALE MISDAADDEFINITIES
SELLIN
Kritiek op strafrechtelijke misdaaddefinitie:
- De strafrechtelijke misdaaddefinitie kenmerkt zich door een toevallig, relatief en
variabel karakter; gedragingen die strafrecht verbiedt zijn afhankelijk van kenmerken
en belangen van groepen die hun invloed uitoefenen op strafwetgeving.
- Werkt Socio-formalistische, buiten-juridische definitie uit: kijken naar de intrinsieke
natuur en eigenschappen van de fenomenen die men wil bestuderen en niet door
haar externe gelijkenissen die men kan waarnemen.
Studie van conduct norms: gedragsnormen
- Basis voor ontwikkeling van universele categorieën
- Een individu maakt deel uit van een aantal sociale groepen. In een sociale groep
ontwikkelen zich gedragsnormen. Sociale groepen leggen door gedragsnormen
bepaalde perken op aan de activiteiten van hun leden met het oog op de
bescherming van de sociale waarden van de groep.
- Gedragsnormen zijn dus een universeel verschijnsel.
- De gedragsnormen van het strafrecht worden gewijzigd wanneer de waarden van
dominante groepen evolueren of wanneer de machtsverhoudingen tussen groepen
veranderen.
Ze worden niet bepaald door de specifieke politieke omstandigheden en men vindt
ze niet noodzakelijk terug in wetten. Er zijn dus afwijkingen.
Criminologie bestuderen
- Het bestuderen van abnormaal gedrag, gedrag dat afwijkt van de gedragsnormen
bestuderen ≠ enkel criminaliteit (in SR vastgelegd)
- Afvragen waarom sommige vormen van gedrag wel en andere niet als crimineel
worden behandeld
1.2 DE KRITISCHE NORMATIEVE MISDAADDEFINITIES
HERMAN EN JULIA SCHWENDINGER
Radicale normatieve criminaliteitsdefinitie = mensenrechtendefinitie van criminaliteit
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yolv. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
