Hoofdlijnen Nederlands Recht Hoofdstuk 9 (Staatsrecht)
9.1 Staat
Een ‘staat’ kun je herkennen aan drie kenmerken
- Volksgemeenschap; Een groep mensen die bij elkaar hoort of wil horen
(natie)
- Afgegrensd grondgebied; De gemeenschap bevindt zich op een afgegrensd
grondgebied
- Hoogste macht; Binnen deze gemeenschap is er één orgaan die de hoogste
macht heeft en daardoor bevoegd is om zijn volk regels op te leggen.
Alle organen die namens de staat beslissingen nemen, worden ook wel het
‘staatsapparaat’ genoemd. Zij bezitten soevereiniteit, dit wil zeggen dat het zowel
naar buiten toe (andere volksgemeenschappen) als naar binnen toe (eigen
volksgemeenschappen) de hoogste en machtigste organisatie is.
9.2 Spreiding van macht (Montesquieu)
Trias politica
9.3 Spreiding van macht: decentralisatie
Decentralisatie De staatsmacht wordt verdeeld in de ‘centrale overheid’ en in
‘lagere overheden’.
- Territoriale spreiding Dit zijn de bevoegdheden die aan gemeenten en
provincies zijn toegekend. Deze bevoegdheden gelden alleen binnen de
grenzen van de desbetreffende gemeenten of provincie.
- Functionele spreiding –> Bevoegdheden om een bepaald doel te realiseren
zonder dat dit binnen bepaalde grenzen moet worden uitgevoerd. (Wet op
bedrijfsorganisatie).
- Combinatie Het waterschap
, Preventieve toetsing Hogere overheden oefenen controle uit op de lagere
overheden. NB; De gemeente mag geen belastingen heffen voordat de provincie
goedkeuring heeft verleend.
Spontane vernietig bevoegdheid De regering kan iedere besluit genomen door
gemeente of provincie vernietigen. Zo’n verzoek tot vernietiging kan door iedere
belanghebbende gedaan worden. Het besluit zelf wordt genomen bij Koninklijk
Besluit (KB).
Publiek lichaam Wetgever Bestuurder En….
Staat Staten Generaal + Regering Minister-President.
Regering
Provincie Provinciale Staten Gedeputeerde Commissaris van
Staten de Koning
Gemeente Gemeenteraad College van Burgermeester
Burgermeester en
Wethouders
9.4 Organen van de centrale overheid
9.4.1. Staten-Generaal
- Staten-Generaal Eerste- en Tweede kamer gezamenlijk.
- Democratie De wijze waarop de Staten-Generaal gekozen wordt wijst op
‘democratie’
- Actief kiesrecht Het recht om op anderen te stemmen.
- Passief kiesrecht Het recht om jezelf verkiesbaar te stellen voor
Nederland.
Beperkingen actief kiesrecht;
- Nederlandse identiteit
- Ten minste 18 jaar
- Niet veroordeeld zijn tot een vrijheidsstraf (gevangenis) van ten minste één
jaar en tevens door de betreffende rechter ontzet uit zijn kiesrecht
- Niet wegens een geestelijke stoornis op grond van een uitspraak onbekwaam
verklaard zijn tot het verrichten van rechtshandelingen. (Ondercuratelestelling)
Beperkingen passief kiesrecht;
- Nederlandse identiteit
- Ten minste 18 jaar
- Niet uitgesloten zijn van het kiesrecht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kjeldnoorman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.