Scriptie/afstudeeronderzoek over hoe de gemeente Oegstgeest in samenwerking met de politie de aangiftebereidheid bij lichtere vormen van criminaliteit onder inwoner kan verhogen. Beoordeeld met een 7,5.
Aangiftebereidheid bij lichtere
vormen van criminaliteit in
de gemeente Oegstgeest
Student
Naam: Nina Heemskerk
Nummer:
Datum: 15 mei 2020
1e lezer:
2e lezer:
Opleiding: Integrale Veiligheidskunde (DUAAL)
Jaar: 2019/2020
Faculteit: Bestuur, recht en veiligheid
de Haagse Hogeschool, Den Haag
Leerarbeidsorganisatie
Organisatie: Gemeente Oegstgeest
Locatie: Rhijngeesterstraatweg 13, Oegstgeest
Begeleider:
,Inhoudsopgave
Samenvatting..........................................................................................................................................4
1. Inleiding..............................................................................................................................................5
In dit hoofdstuk wordt allereerst het probleem en het doel van het onderzoek omschreven en
vervolgens op basis van welke hoofdvraag en welke deelvragen dit onderzoek is uitgevoerd.
Daarna wordt het conceptueel model weergegeven en toegelicht. Tot slot komt de
hoofdstukindeling van deze scriptie aan de orde...............................................................................5
1.1 Probleembeschrijving...................................................................................................................5
1.2 Doelstelling...................................................................................................................................6
1.2.1 Relevantie voor de IVK-beroepspraktijk.................................................................................6
1.3 Hoofd- en deelvragen..................................................................................................................6
1.3.1 Hoofdvraag............................................................................................................................7
1.3.2 Deelvragen.............................................................................................................................7
1.4 Conceptueel model.......................................................................................................................7
1.4.1 Definiëring.............................................................................................................................8
1.5 Leeswijzer.....................................................................................................................................8
2. Theoretisch kader...............................................................................................................................9
2.1 Definities.......................................................................................................................................9
2.2 Overwegingen om wel of geen aangifte te doen.......................................................................10
2.3 Het economisch, psychologisch en sociologisch perspectief......................................................11
2.4 Delict-, slachtoffer-, en omgevingskenmerken...........................................................................12
2.5 Relevantie en afbakening............................................................................................................16
2.6 Samenvatting..............................................................................................................................17
3. Methoden en technieken.................................................................................................................18
3.1 Actoranalyse..........................................................................................................................18
3.2 Verantwoording methoden...................................................................................................18
3.3 Analysetechnieken.................................................................................................................20
3.4 Samenvatting..........................................................................................................................20
4. Resultaten en analyse.......................................................................................................................21
4.1 Het proces van aangifte doen en de ontwikkelingen hierin........................................................21
In dit hoofdstuk wordt de eerste deelvraag onderzocht: ‘’Wat is er in de wetenschappelijke
literatuur bekend over het proces van het doen van aangifte en het maken van een melding bij de
politie en welke ontwikkelingen hebben er hierin de afgelopen jaren plaatsgevonden?’’. Hierbij
komen de verschillende aangiftevoorzieningen, het aangifteproces en het vervolg en de
terugkoppeling aan de orde. Tot slot wordt nog een aantal ontwikkelingen van de afgelopen jaren
met betrekking tot het aangifteproces en de aangiftevoorzieningen benoemd en toegelicht.........21
pag. 2
, Aangiftevoorzieningen.....................................................................................................................21
Aangifteproces..................................................................................................................................21
Vervolg en terugkoppeling...............................................................................................................22
Ontwikkelingen.................................................................................................................................23
4.1.1 Deelconclusie.......................................................................................................................25
Als slachtoffer kun je op verschillende manieren aangifte doen. Voor de inwoner van Oegstgeest
moet je echter naar de gemeente Leiden toe om aangifte te kunnen doen op het politiebureau.
Wanneer je aangifte is opgenomen, wordt er bekeken of er vervolgonderzoek plaats kan vinden.
Bij te weinig gegevens of aanknopingspunten gebeurt dit niet. De politie streeft ernaar om ieder
slachtoffer van een terugkoppeling te voorzien. Dit verhoogt het vertrouwen in de politie.
Daarnaast investeert de politie steeds meer in de dienstverlening richting de burger, onder
andere door een slachtofferportaal op te richten........................................................................25
4.2 Motieven en redenen om wel of geen aangifte te doen en ervaringen met aangifte doen.......26
Landelijk onderzoek..........................................................................................................................26
Gemeentelijk onderzoek..................................................................................................................27
4.2.1 Respondenten......................................................................................................................27
4.2.2 Slachtofferschap..................................................................................................................28
4.2.3 Motieven om wel of geen aangifte te doen.........................................................................29
4.2.4 Aangifteproces.....................................................................................................................30
4.2.5 Terugkoppeling....................................................................................................................31
4.2.6 Aangifte in de toekomst.......................................................................................................33
4.2.7 Deelconclusie.......................................................................................................................34
4.3 Bekende oplossingen en/of aanbevelingen om de aangiftebereidheid te verhogen..................35
4.3.1 Deelconclusie.......................................................................................................................36
5. Conclusie en discussie......................................................................................................................37
6. Aanbevelingen..................................................................................................................................41
7. Literatuurlijst....................................................................................................................................47
Bijlage 1: Vragenlijst – enquête............................................................................................................51
Bijlage 2: Vragenlijst – interviews.........................................................................................................54
Bijlage 6: Resultaten kwalitatief onderzoek..........................................................................................56
pag. 3
, Samenvatting
De aangiftebereidheid daalt. Dit zien we op landelijk, regionaal en dus ook op gemeentelijk
niveau in de gemeente Oegstgeest. Inwoners van Oegstgeest zijn steeds minder bereid om
aangifte te doen, met name bij lichtere vormen van criminaliteit. Dit onderzoek is er op
gericht om de volgende vraag te beantwoorden: ‘’hoe kan door gemeente en politie de
aangiftebereidheid in de gemeente Oegstgeest bij lichtere vormen van criminaliteit worden
verhoogd?’’.
In de wetenschappelijke literatuur is veel beschreven over de aangiftebereidheid van mensen.
Er zijn enorm veel factoren van invloed op de beslissing of iemand wel of geen aangifte doet
bij slachtofferschap, van de persoonlijke kosten en baten tot de mening van de directe
omgeving van het slachtoffer. Daarnaast worden er in de wetenschappelijke literatuur, maar
ook in stukken van het RBO (het Regionaal Bestuurlijk Overleg van de politie-eenheid Den
Haag) verschillende redenen benoemd waarom slachtoffers ervoor hebben gekozen geen
aangifte te doen. Hieruit valt op te maken dat burgers het belang er niet (altijd) van inzien,
vinden dat het te veel tijd en moeite kost en niet weten wat er verder mee gedaan wordt (en óf
er wel iets mee gedaan wordt).
Uit het surveyonderzoek onder 200 inwoners van Oegstgeest komt naar voren dat de
respondenten die hebben aangegeven slachtoffer te zijn geworden van een lichtere vorm van
criminaliteit en daar aangifte van hebben gedaan over het algemeen tevreden zijn over het
aangifteproces. Het merendeel van die groep heeft ook aangegeven in het vervolg weer
aangifte te doen. Van de groep respondenten die wel slachtoffer zijn geworden maar hebben
aangegeven geen aangifte te hebben gedaan, heeft het merendeel aangegeven dit niet te
hebben gedaan vanwege het gevoel dat de politie er niks mee doet.
Uit het kwalitatieve onderzoek komt naar voren dat burgers vaak te weinig gegevens van het
gestolen goed hebben, waardoor vervolgonderzoek na een aangifte lastig is. Ook denken
meerdere respondenten dat de landelijke media en praatprogramma’s van invloed zijn op de
dalende aangiftebereidheid. Daar wordt vaak gesproken over de geringe capaciteit van de
politie en het feit dat de politie keuzes moet maken. Dit terwijl op lokaal niveau, in ieder geval
in de politieregio Leiden-Noord, alle aangiften met een daderindicatie worden opgepakt.
Er zijn dus, zoals eerder beschreven, enorm veel factoren van invloed op de keuze of iemand
wel of geen aangifte gaat doen. Om deze keuze positief te beïnvloeden zijn er een aantal
aanbevelingen opgenomen. Allereerst berichtgeving over succesverhalen (naar aanleiding
van een aangifte), over het belang van aangifte voor de informatievoorziening van de politie
en daarmee uiteindelijk ook voor de veiligheid van de burger, over de mogelijkheden van de
politie en waarom de politie soms niks met een aangifte kán doen, bijvoorbeeld door het
ontbreken van bepaalde gegevens. Om die reden moeten burgers er ook op geattendeerd
worden deze gegevens te noteren. Daarnaast kunnen deze onderwerpen voor berichtgeving
ook worden meegenomen in de terugkoppeling naar aanleiding van een aangifte. Tot slot kan
er meer gecommuniceerd worden via de sociale media, bijvoorbeeld via Instagram, met een
wekelijks vragenuurtje. Dit om het laagdrempelige contact met de politie te verhogen.
Daarnaast kan de politie regelmatig(er) laten zien wat ze doen, om daarmee het vertrouwen
in de politie te verhogen.
pag. 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ninaheemskerk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.40. You're not tied to anything after your purchase.
