Samenvatting van het boek 'Globalization: a short history' van Jürgen Osterhammel en Niels P. Petterson. Handboek bij de b1 cursus globalisering bij de studie geschiedenis aan de radboud universiteit.
Globalisering is een bundel van processen
o Niet per se in dezelfde richting of met dezelfde snelheid
Relaties tussen verschillende plekken op aarde met een zekere mate van regelmaat en
stabiliteit
o Beïnvloedt meer dan een heel kleine groep mensen
o Relaties moeten veranderen in instituties om permanent te blijven
A diagnosis of the present and a term for a historical process
Heel populair begrip
Dreigt een leeg begrip te worden
Vult een leegte > naam voor de tijd waarin we leven
Dichotomie: wereld wordt kleiner (links met verre landen) maar ook groter (bredere horizon)
Historici
o Beschreven processen van globalisering al voordat globalisering een ding was
o Veranderingen van de afgelopen 2.5 eeuwen kunnen worden beschreven met behulp
van historische processen> de "isering"en
Individualisering, rationalisering, industrialisering, etc
Allemaal over een hele lange tijd, in verscheidene vormen op verschillende
continenten
Zorgen voor verandering op niet eerder vertoonde schaal
o Overkoepelende term: modernisering
The core concept and the controversies
Factoren die rol spelen bij definitie "globalisering"
o Expansie, concentratie, versnelling van wereldwijde relaties
Betekent globalisering het einde van de natiestaat?
o Verandert belang natiestaat
o Verandert machtsbalans tussen staten en markten ten gunste van markten
o Grote bedrijven meeste voordeel > kunnen goedkoopste productieplekken kiezen
o Verzorgingsstaat wordt ontmanteld > verlies legitimiteit
Voorstanders > meer persoonlijke vrijheid
Tegenstanders > anarchie
o Erosie van externe soevereiniteit van een natiestaat, binnenlandse monopolie op
geweld, en de mogelijkheid om te besturen
Komt er door globalisering een homogene cultuur?
o Communicatietechnologie en wereldwijde marketing van westerse cultuur
o Overheersing Amerikaanse cultuur ten koste van diversiteit
o Beweging tegen deze ontwikkeling > lokale identiteit en individualiteit
Gebruiken dezelfde technologie om tegenkracht te geven
o Simultane homogenisering en heterogenisering
o Globale trends worden altijd aangepast aan lokale gemeenschap> hybridevorm
Nieuwe culturele elementen worden aangepast om te mixen met bestaande
elementen
Glocalisering
Verandert globalisering de betekenis van ruimte en tijd?
o Gemakkelijker en sneller transport van goederen en informatie
o Tijd-ruimtecompressie
o "Virtueel" samenzijn > wereldwijde netwerken, sociale relaties, en systemen
o Relatieve afstand is veel kleiner dan absolute afstand
, o Versnelling communicatie
o "Deterritorialisering" / "supraterritorialiteit"
Locatie, afstand en grenzen spelen geen rol in veel sociale relaties
Voor en tegenstanders
o Begin van nieuw era van groei en welvaart
o Globale overheersing van grote, westerse bedrijven, met als gevolg schade aan
democratie, arbeidsrechten, arme landen en globale economische systeem
Twee wijd gebruikte definities
o Martin Albrow's "globaliteit"
Milieuproblemen
Massavernietigingswapens
Wereldwijde communicatienetwerken
Bewustheid over globale context van acties en houdingen
o Manuel Castell's "network society"
Flexibele sociale relaties onafhankelijk van territoria
Verandering basis van macht en verdeling goederen
Macht hangt af van of je wel of niet in netwerk bent opgenomen
Centrum en periferie
Scheiding tussen zij die verbonden zijn, en zij die dat niet zijn
Transformationalisten
o David Held
Globalisering is een serie van concrete processen
Evolueren al voor lange tijd > niet continu
o James N. Rosenau en Ian Clark
o Zien globalisering als fenomeen uit recente geschiedenis, gebaseerd op lang
bestaande processen van politieke, economische, culturele en militaire interactie
Sceptici
o Paul Hirst en Grahame Thompson
o Zien globalisering als propaganda of excuus voor uitbreiding invloed bedrijven
o Uit context gehaald
II. The Dimensions of Globalization
Globalisering terugbrengen naar verschillende aspecten
World system - imperialism - global history
"Container theorie" van Ulrich Beck in twijfel trekken
o Samenleving als op zichzelf staan, duidelijk afgebakend begrip
o In twijfel trekken > niet toepasbaar voor vroeg moderne periode en daarvoor
Verschillende stromingen binnen de geschiedwetenschap waren eigen allang (onbewust)
bezig met geschiedenis van globalisering
o 1. Economische geschiedenis (handel, geldcirculatie e.d.)
o 2. Migratiegeschiedenis
o 3. Geschiedenis van de internationale betrekkingen (ook transnationale sociale
bewegingen)
o 4.Geschiedenis van kolonialisme en imperialisme (nu vooral postcolonial studies)
Geen van deze vakgebieden hebben een "grootse" theorie voor wereldwijde veranderingen
Parallel met groei populariteit globalisering ook aandacht voor andere
o World History : geschiedenis van de wereldbeschavingen
o Global History : geschiedenis van de contacten tussen de beschavingen
o Great Divergence: geschiedenis van de verschillen tussen de beschavingen
, Is er een grand narrative voor globaliseringsprocessen ofwel de toenemende vervlechting?
o Grand narrative kandidaat: moderne wereld-systeem theorie van Wallerstein
Toepasbaar op periode 1500-1850
Taakverdeling tussen grondstofleveranciers en handels/industriegebieden
(kerngebieden, semi-periferie, periferie ) in ongelijke ruilrelatie leidt tot blijvende
afhankelijkheid
"Buitengebied" dat nog niet in systeem zit
Geografische equivalent van "prekapitalistische productiemanier" >
wordt op den duur opgeslokt door kapitalisme
Networks and interaction spheres
Wereldsysteemtheorie is te ‘rigide’ en Wallerstein is te weinig geïnteresseerd in de periferie,
daarom benadering van "onderop"
o Bestuderen van relaties tussen individuen onderling > netwerken belangrijk
Nieuwe technologieën van belang om permanente structuren te maken
o Interacties transformeren in netwerken, die stabieler worden door instituties die zijn
opgezet door politiek
o Nadeel: geen aandacht voor machtsverschillen en intensiteit van communicatie
Netwerken niet gelijk over wereld verspreid: in sferen, bepaald door natuurlijke omgeving
o Sferen kunnen wel heel erg groot zijn
Niet alle netwerken gaan 2 kanten op: soms eenzijdig
o Slavenhandel, commodity chains
"verre landen" worden belangrijker in levens van bepaalde groepen
Globalisering in de geschiedenis van het ontstaan van netwerken van interacties, die
geleidelijk steeds duurzamer, steeds globaler en steeds belangrijker worden en leiden tot
integratie, dus is globalisering: ‘development, concentration, and increasing importance of
worldwide integration’
maar:
o Netwerken zijn flexibel, kunnen ook weer verdwijnen
o Ongelijkheid(in macht) blijft onderbelicht
Historical periods
‘Prehistory’ of globalization – allerlei pogingen (handelsnetwerken, wereldrijkvorming) die
niet beklijfden
1500- 1750
o opkomst Portugese en Spaanse en later andere koloniale rijken (via ontdekkingen,
handel) blijvende contacten/integratie van de verschillende werelddelen (Eur, Az, Afr,
Am)
1750-1880
o globale economische integratie tgv industriële revolutie –maar juist minder
wereldrijkvorming; vooral vrijhandel. Wel export westerse ideeën over de wereld
1880-1945
o conflicten tussen ‘wereldmachten’
1945- 1975
internationale organisaties/bedrijven/ gevoel van globale lotsverbondenheid
1975-nu
o ‘Echte’ globale tijdperk (hoofdstuk VII)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller veraferon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
