College 1: Introductie
Sportpsychologie
- Formele definitie: studie van gedrag in sportsituaties
o Gedrag van sporters, coaches, scheidsrechters, ouders, supporters etc
- Operationele definitie: Gebied psychologie met publicaties in tijdschriften op het gebied van
sportpsychologie
Kenmerken sport:
- Sport is gereglementeerd (veel regels), verschillende tactieken
- Competitie is belangrijk
- Lichamelijke inspanning en beweging
- Toeschouwers kunnen druk geven
Deze kenmerken zie je minder of zelfs niet bij andere gedragingen apart domein van psychologie
Taken sportpsychologie:
- Ontwikkelen van theorieën over/doen van onderzoek naar gedrag in sportsituaties
- Beïnvloeden van gedrag in sportsituaties
o Bijvoorbeeld agressief gedrag, presteren onder druk; Choking, emoties, plezier van
kinderen, optimaal presteren
(Sport)psychologie
- Sportpsychologie maakt van theorieën, begrippen, modellen, instrumenten uit ‘’de’’
psychologie
- Niet voorbijgaan aan theorieën psychologie
- Maar ook niet zomaar sport erop los laten
- Vaak moeten theorieën worden aangepast
Kern van de psychologie vormt studie van:
- Biologische basis van gedrag
o (neuro)fysische processen, hormoonhuishouding
- Cognitief-affectieve basis (gevoelens, gedachten, gedrag)
o Mentale, emotionele, cognitieve processen, denkprocessen
o Gedrag gestuurd door wat je weet, waar je over na denkt
- Sociale basis van het gedrag
o Sociale context, culturele en etnische achtergrond, man/vrouw rollen patroon
- Individuele verschillen
o Persoonlijkheidsverschillen, verschillen in hoe mensen omgaan met … bv. emoties,
spanning, druk, autoriteit, tegenslag, etc
Uitganspunt sportpsychologie
- Op basis van valide vragen uit en over de sport, theorieën en begrippen verder ontwikkelen
en toespitsen tot “body of knowledge” sportpsychologie
Exercise psychology
- Psychologie van fysiek (in)actief gedrag
o Leefstijl: actief of inactief
, o Motivatie tot fysieke activiteit
o Van inactief naar actief gedrag: gedragsveranderingen (veranderen, vasthouden,
terugval)
o Effecten fysieke activiteit op psychologische variabelen; fysieke/mentale gezondheid;
verslaving
Fysieke activiteit, exercise, sport
- Onderscheid
o Fysieke activiteit
Lichaamsbeweging, skeletspieren, energieverbruik
o Exercise
Gestructureerde fysieke activiteit (vaak met als doel gezondheid)
o Sport
Gereglementeerde en gestructureerde fysieke activiteit
Exercise psychology
- inactiviteit – bv. % dat norm bewegen haalt
- overgewicht – bv. obesitas VS: van 15% (eind ‘70) via 23% (plm 1990) naar 34% (2008)
- gezondheidszorgkosten
Sociale facilitatie = als het doel is om bv. Harder te fietsen, dat je harder gaat fietsen als je in een
groep fiets dan dat je in je eentje fietst.
Sportpsychologie
- Toegepast
o Klinisch (klinische problemen)
o ‘educational’ (leren mentale vaardigheden)
- Experimenteel (onderzoek)
Gardner & Moore (2006)
- klinische sportpsychologie logisch gericht op de ontwikkeling van een omvattend holistisch
begrip van de psychosociale werkelijkheid van de sporter, ipv simpele focus op prestatie
alleen
Mentale training
- Systematisch leren en oefenen van mentale vaardigheden, bv
o Omgaan met spanning
o Vasthouden concentratie
o Sturen emotie
o Gedachten controleren
- In sportsituaties d.m.v. technieken, bv.
o Stellen van doelen
o Zelfspraak
o Werken met mentale voorstellingen
o Ontspanning
- Om goed te presteren en plezier in sport te houden, behoud van welzijn (well-being)
Mentale begeleiding
- Alle activiteiten waarin bewust en systematisch aandacht wordt besteed aan mentale
aspecten van sportbeoefening
Sociaal…
, - Exercise en sport
o Beoefend in sociale context
- Sociale psychologie
o Studie van menselijk gedrag in sociale context
- Sociale psychologie
o Antecedenten fysiek (in)actief gedrag beschrijven, voorspellen en verklaren
o Interventies – beïnvloeden
College 2: Motivatie in de sport
Motief
- Reden om iets te gaan doen
- Betrekkelijk stabiele eigenschap die aanzet tot bepaalde activiteiten
- Beweegreden
- Je hoeft er niet iets mee te bereiken, je hoeft geen bepaald doel te hebben
- Voorbeelden
o Uitdaging opzoeken
o Gezondheidsmotief = gedrag tonen wat goed is voor je gezondheid
o Motief om jezelf te vergelijken met andere
o Beweegreden om sociaal bij de groep te horen
o Dingen doen waarmee je geld verdiend
o Prestige motief
o Roem
o Motief om beter te worden
o Machtsmotief
- kenmerken
o Doelen/handelingsverwachtingen
Voorstelling van wat je wit
o (leer)ervaringen
Fundamentele psychische behoeften
o Individuele verschillen
o Dispositie
Waarom sport?
- Waarom sporten mensen?
o Plezier
o Sociale contacten / verbondenheid
o Fit zijn / gezond
o Afleiding
o Competentie
- Waarom sport de een wel en de ander niet?
- Waarom doen mensen het een en niet het ander?
- Waarom investeren ze er zoveel energie in?
Motieven om te sporten (10 jaar onderzoek)
- Intrinsieke waarde (plezier, prettig, fijn)
- Ervaren gevoelens van competentie
- Gezondheidsmotief
- Sociale contacten
Motivatie
- Toestand, verantwoordelijk voor uitvoering activiteiten op bepaald moment
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maureen26. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.