Summary
Samenvatting Psychoanalytisch en ontwikkelingsgericht
- Course
- Institution
Samenvatting Psychoanalytisch & ontwikkelingsgericht Universiteit Gent Pedagogische Wetenschappen: Klinische orthopedagogiek & Disability Studies
[Show more]
1 review
By: genevievedecock • 1 year ago
Seller
Followaninaclaes
Reviews received
Content preview
Psychoanalytisch en ontwikkelingsgerichtInhoudsopgave
1. Ontwikkelingsgericht werken met kinderen, jongeren en gezinnen: inleiding ......................................... 5
What’s in a name ................................................................................................................................................ 5
1.1. Doel: integratieve handelingsorthopedagogiek .................................................................................... 6
#1 Een organismisch-dialectische mensvisie....................................................................................................... 6
1.2. Mensbeelden ......................................................................................................................................... 6
#2 De voedingsbodem voor ontwikkeling en groei = Psychologische basisnoden .............................................. 8
1.3. Basisnoden volgens Maslow .................................................................................................................. 8
1.4. Noden volgens zelf-determinatie theorie .............................................................................................. 9
1.4.1. Psychologische groei én kwetsbaarheid volgt uit = principe ........................................................ 9
1.4.2. ZDT: Basisnoden moeten voldoen aan volgende eisen ................................................................ 9
1.4.3. ZDT als integratief kader voor ontwikkelingstheorie .................................................................. 10
1.4.4. Kritische reflectie ........................................................................................................................ 10
1.5. Conclusie #1 en #2 ............................................................................................................................... 11
#3 Veranderende visies op gedrags- en gezins-interventies ............................................................................. 11
1.6. Dynamische opvattingen ..................................................................................................................... 11
1.7. Cognitieve gedragstherapie ................................................................................................................. 11
1.8. Sociaal-cognitieve leertheorie → opvoeding ....................................................................................... 11
1.9. CBT (2e golf) wint meeste prijzen ......................................................................................................... 12
1.10. Evolutie naar meer integratieve benaderingen ................................................................................... 12
#4 OGW staat stil bij ontwikkeling ................................................................................................................... 13
1.11. Wat is ontwikkeling? ........................................................................................................................... 13
1.12. Wat stuwt ontwikkeling? ..................................................................................................................... 13
1.13. Bekijk steeds “the whole child” ............................................................................................................ 14
#5 OGW stemt af op ontwikkeling .................................................................................................................... 14
1.14. Drie invalshoeken op ontwikkeling ...................................................................................................... 14
1.14.1. Ontwikkelingsperioden ............................................................................................................... 14
1.14.2. Ontwikkelingstrajecten ............................................................................................................... 17
1.14.3. Transacties met omgeving .......................................................................................................... 20
1.15. Toepassing: stilstaan bij en afstemmen op ontwikkelingsfasen en -taken bij kinderen en jongeren met
een beperking ................................................................................................................................................... 20
1.16. Toepassing: stilstaan bij en afstemmen op ontwikkelingsfasen en -taken bij kinderen en jongeren met
een beperking ................................................................................................................................................... 24
1.17. Afstemmen op ontwikkeling ................................................................................................................ 24
2. Ontwikkelingsgericht werken: Competence & Resilience ........................................................................... 28
2.1. Veerkracht: een situering ..................................................................................................................... 28
1
, 2.2. Het ontstaan van resilience wetenschap ............................................................................................. 29
2.3. Hoe definiëren we resilience ................................................................................................................ 29
2.3.1. Basisdefinitie van veerkracht ...................................................................................................... 29
2.3.2. Een bredere systeem-definitie van resilience ............................................................................. 30
2.3.3. Capaciteit tot veerkracht ............................................................................................................ 30
2.3.4. Drie belangrijke vragen in veerkracht onderzoek (individueel niveau) ...................................... 30
2.3.5. Maatstaf: “Competentie” ........................................................................................................... 31
2.3.6. Vanuit systeemperspectief ......................................................................................................... 31
2.3.7. Vier golven van resilience onderzoek ......................................................................................... 32
2.4. Wie is veerkrachtig en waarom? ......................................................................................................... 32
2.4.1. Pioniersstudies (Descriptief + proces)......................................................................................... 32
2.4.2. Ontwikkelingspaden van adaptief functioneren ......................................................................... 33
2.4.3. Multimethode onderzoek naar resilience processen ................................................................. 36
2.5. Wat maakt het verschil? ...................................................................................................................... 40
2.5.1. Risicoprocessen? ......................................................................................................................... 40
2.5.2. Adaptieve systemen.................................................................................................................... 41
2.6. Kunnen we resilience bevorderen? ...................................................................................................... 43
2.7. Specifieke toepassingen in orthopedagogiek ...................................................................................... 43
2.7.1. Competentiegerichte jeugdhulpverlening .................................................................................. 44
2.7.2. Begeleiding bij vechtscheiding .................................................................................................... 46
2.7.3. Zorg voor je eigen veerkracht ..................................................................................................... 47
3. Ontwikkelingsgericht werken: Relatedness & Attachment .................................................................... 49
3.1. Hoe kunnen we resilience ondersteunen? ........................................................................................... 49
3.1.1. Multi-systemic resilience ............................................................................................................ 49
3.1.2. Ombuigen van risicoprocessen ................................................................................................... 50
3.1.3. Investeren in adaptieve systemen .............................................................................................. 55
3.1.4. Conclusies ordinary magic .......................................................................................................... 59
3.2. Specifieke toepassingen van in orthopedagogiek ................................................................................ 60
3.2.1. Competentiegerichte jeugdhulpverlening .................................................................................. 60
3.2.2. Toepassing in crisishulpverlening: familie first ........................................................................... 62
3.2.3. Begeleiding bij vechtscheiding .................................................................................................... 64
3.2.4. Zorg voor je eigen veerkracht ..................................................................................................... 65
4. Ontwikkelingsgericht werken: Autonome motivatie & noodondersteunend opvoeden ........................ 66
4.1. Algemene basisbegrippen motivatie ................................................................................................... 66
4.1.1. Paradigmashift van controleren naar begrijpen ......................................................................... 66
4.1.2. Vitamines van groei in de ontwikkeling (basic psychological need theory)................................ 67
4.1.3. Waarom doen we wat we doen? ................................................................................................ 67
4.1.4. Extrinsieke motivatie en het internalisatiecontinuüm................................................................ 71
4.1.5. Waarom doen we niet wat we niet doen? ................................................................................. 75
4.2. Specifieke toepassingen in orthopedagogiek ...................................................................................... 76
4.2.1. Bouwstenen van behoefte-ondersteunend opvoeden ............................................................... 76
4.2.2. Waakzaam opvoeden, nieuwe autoriteit en geweldloos verzet................................................. 78
5. Angst voor de schoolpoort – brochure ................................................................................................... 84
5.1. Fase 0 ................................................................................................................................................... 85
5.1.1. De juiste basishouding als startpunt: positief, sensitief en responsief ....................................... 85
5.1.2. Welbevinden op school .............................................................................................................. 86
5.1.3. Communicatie met oog op een vlotte samenwerking ................................................................ 88
5.2. Verhoogde zorg/inschatting van de situatie........................................................................................ 89
5.2.1. Signalen opmerken alvorens een gegronde inschatting te maken van de situatie .................... 89
2
, 5.2.2. Bespreken van signalen met de jongere ..................................................................................... 90
5.2.3. Bespreken van signalen met de ouders ...................................................................................... 90
5.2.4. Wat is schoolweigering? ............................................................................................................. 91
5.2.5. Soorten school afwezigheden ..................................................................................................... 91
5.2.6. Hoe kijkt elke betrokkene naar de situatie van schoolweigering? ............................................. 92
5.2.7. Wat werd en wordt er ondernomen? ......................................................................................... 92
5.3. Betrokkenheid behouden in elke fase .................................................................................................. 92
5.4. Fase 2: uitbreiding van de zorg/interventie ......................................................................................... 93
5.4.1. Schoolweigering is meer dan leerstof missen............................................................................. 94
5.4.2. Wat werd en wordt er ondernomen? – update ......................................................................... 94
5.4.3. Terugkeer naar school ................................................................................................................ 95
5.4.4. Klasgesprek als introductie van de terugkerende jongere ......................................................... 95
5.4.5. Externe hulpverlening inschakelen ............................................................................................. 95
5.4.6. FAQ – veelgestelde vragen ......................................................................................................... 95
5.5. Fase 3: alternatieve voor het schoollopen ........................................................................................... 98
5.5.1. Schoollopen (tijdelijk) loslaten: een weloverwogen keuze ......................................................... 98
6. Verlies, rouw en emotionele pijn van kinderen en jongeren ................................................................ 100
6.1. Complexe maatschappij..................................................................................................................... 100
6.1.1. Metaforen ................................................................................................................................. 100
6.1.2. Weg van stigma, het label, diagnose ........................................................................................ 101
6.1.3. Gewone verliesreacties ............................................................................................................. 101
6.1.4. Verliesreactie wordt signaalgedrag – gecompliceerde verwerkingsprocessen ........................ 102
6.2. Wat is specifiek voor kinderen in het omgaan met verlies en emotionele pijn? ................................ 103
6.3. De eerste stoel: preventief aan de slag .............................................................................................. 105
6.3.1. Wat is Emotionele Remediëring? (ER) ...................................................................................... 105
6.3.2. Wetenschappelijk onderzoek ................................................................................................... 105
6.3.3. Gevoelsplekken maken; methode voor emotionele remediëring; een actieonderzoek .......... 105
6.4. De tweede stoel: Het verwerkingsproces vanuit het authentieke ..................................................... 106
6.4.1. Van Freud naar hedendaagse rouwtheorieën .......................................................................... 106
6.4.2. Het duale procesmodel: van Stroebe en Schut......................................................................... 106
6.4.3. De verliestaken van ‘worden’ ................................................................................................... 106
7. De droom en het symptoom ................................................................................................................ 113
7.1. Oude en moderne benaderingen van de droom ................................................................................ 113
7.2. De psychoanalytische methode ......................................................................................................... 113
7.3. Een droomvoorbeeld.......................................................................................................................... 114
7.4. Drie soorten dromen .......................................................................................................................... 114
7.4.1. Zinvolle en begrijpelijke dromen .............................................................................................. 114
7.4.2. Bevreemdende en onzinnige dromen ...................................................................................... 115
7.5. De verdichting .................................................................................................................................... 115
7.6. De verschuiving .................................................................................................................................. 115
7.7. De droomverwekker .......................................................................................................................... 115
7.8. Inachtneming van de plastische mogelijkheden ................................................................................ 115
7.9. Secundaire elaboratie ........................................................................................................................ 116
7.10. De droomarbeid ................................................................................................................................. 116
7.11. Motief van de droom ......................................................................................................................... 116
7.12. Wensvervulling .................................................................................................................................. 116
3
, 7.13. Soorten dromen ................................................................................................................................. 117
7.14. Hey psychisme ................................................................................................................................... 117
7.15. Waarom de droom? ........................................................................................................................... 117
7.16. Het symptoom ................................................................................................................................... 117
7.17. De droom en het spel ......................................................................................................................... 118
7.18. Klinische voorbeelden ........................................................................................................................ 118
8. De Overdracht ..................................................................................................................................... 119
8.1. Een klinisch voorbeeld ....................................................................................................................... 119
8.2. De dynamiek van de overdracht ........................................................................................................ 120
8.3. Positie van de analyticus.................................................................................................................... 120
8.4. De taaltheorie van Lacan ................................................................................................................... 121
8.5. De taal en de verhouding ................................................................................................................... 121
8.6. De overdracht herbekeken ................................................................................................................. 121
8.7. Overdracht in het werken met kinderen en mensen met een beperking ........................................... 121
9. Jongeren met een mentale beperking: Psychoanalytisch Perspectief .................................................. 122
Deel 1: Over het wel en wee ........................................................................................................................... 122
9.1. Schaamte ........................................................................................................................................... 122
9.2. What’s in a name? ............................................................................................................................. 122
9.3. Reïficatie ............................................................................................................................................ 122
9.3.1. Gevaren reïficatie...................................................................................................................... 122
9.3.2. Reïficatie en mentale beperking ............................................................................................... 122
9.3.3. Het vreemde in de mentale beperking ..................................................................................... 123
9.3.4. Consequenties .......................................................................................................................... 123
9.3.5. Gehandicapten-kunst of kunst? ................................................................................................ 123
9.4. Welke vreemde? ................................................................................................................................ 124
9.4.1. Zijnstekort ................................................................................................................................. 124
9.5. Adolescentie....................................................................................................................................... 124
9.5.1. Kreeftencomplex ....................................................................................................................... 125
9.5.2. Symptomen ............................................................................................................................... 125
9.5.3. Adolescentie en beperking ....................................................................................................... 125
9.5.4. Ethiek ........................................................................................................................................ 125
9.6. Ouders ............................................................................................................................................... 126
Besluit: ............................................................................................................................................................ 126
Deel 2: Institutioneel werk .............................................................................................................................. 126
9.7. Oriëntatie ........................................................................................................................................... 126
9.8. Meander ............................................................................................................................................ 127
9.9. Opvoeden? ......................................................................................................................................... 127
9.10. Case – agressie .................................................................................................................................. 127
9.11. Case – trauma .................................................................................................................................... 128
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aninaclaes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67163 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now