Summary
Samenvatting Mediageschiedenis
- Course
- Institution
Samenvatting van de cursus en eigen notities gebundeld. Ik zelf ben geslaagd voor dit vak met een 12/20 o.b.v. deze samenvatting.
[Show more]
Seller
Follow
guylreno
Content preview
SAMENVATTING MEDIAGESCHIEDENISInhoud
1. Hoofdstuk 1: Inleiding......................................................................................... 5
1.1. Inleiding........................................................................................................ 5
1.2. Doel.............................................................................................................. 5
1.3. Geschiedenis, media, mediageschiedenis....................................................6
1.4. Geschiedenis van mediahistoriografie..........................................................7
1.4.1 Voorlopers............................................................................................... 7
1.4.2 Klassieke benadering.............................................................................. 7
1.4.3 Mediahistoriografie vandaag...................................................................8
1.5 Benaderingen in de mediageschiedenis......................................................10
1.5.1 Liberale benadering.............................................................................. 10
1.5.2 Feministische benadering.....................................................................10
1.5.3 Radicale (kritische) benadering.............................................................11
1.5.4 Technologisch deterministische benadering.........................................11
1.5.5 Andere benaderingen & mengvormen..................................................11
1.6 Slot.............................................................................................................. 11
2. Hoofdstuk 2: Technologie, maatschappij, kennis & macht...............................12
2.1 Inleiding....................................................................................................... 12
2.1 Technologische revoluties, lineariteit & mediageschiedenis.......................14
2.2.1 Tijdslijnen, feiten & revoluties...............................................................14
2.2.2 Brian Winston over de ontwikkeling van mediatechnologie &
maatschappij.................................................................................................. 16
2.2.3 “Long term” technologiedeterministische narratieven.........................16
2.3 Kritiek op technologisch determinisme.......................................................19
2.3.1 Culturalistische kritiek (sociaal-culturele & symbolische dimensie)......19
2.3.2 Politiek-economische factor (case telegrafie)........................................21
2.3.3 Media-archeologische kritiek.................................................................22
2.4 Case boek.................................................................................................... 23
, 2.4.1 Belang................................................................................................... 23
2.4.2 Beknopte geschiedenis: tussen technologie, industriële, socio-
economische & andere factoren....................................................................23
3. Hoofdstuk 3: Politieke ideologie & propaganda................................................25
3.1 Inleiding: over politiek, media & samenleving.............................................25
3.2 Mediatheorieën, geschiedenis & politiek.....................................................26
3.2.1 Autoritaire mediatheorie.......................................................................27
3.2.2 Liberale mediatheorie........................................................................... 28
3.2.3 Sociale verantwoordelijkheidstheorie....................................................29
3.2.4 Sovjet-Communistische mediatheorie...................................................30
3.2.5 Overige mediatheorieën: sociaal-democratische mediatheorie............32
3.3 Propaganda................................................................................................ 33
3.3.1 Inleiding: wat is propaganda?...............................................................33
3.3.2 Typologieën, definities & theorieën.......................................................33
3.3.3 Nazi-Duitsland & propaganda................................................................38
3.3.4 Propaganda vandaag............................................................................ 40
4. Hoofdstuk 4: politieke economie & kranten......................................................40
4.1 Inleiding...................................................................................................... 40
4.4.1 Belang................................................................................................... 40
4.1.2 Perspectieven........................................................................................ 42
4.1.3 Enkele concepten.................................................................................. 43
4.2 Persregimes voor de Belgische onafhankelijkheid.......................................46
4.2.1 Spaanse Nederlanden (1555-1713).......................................................46
4.2.2 Oostenrijkse Nederlanden (1713-1792/4).............................................47
4.2.3 Franse overheersing (1792/4-1814)......................................................47
4.2.4 Koninkrijk der Nederlanden (1814-1830)..............................................47
4.3 19e eeuwse pers in onafhankelijk België.....................................................48
4.3.1 Vrije politieke opiniepers.......................................................................48
4.3.2 Vlaemsch België.................................................................................... 49
, 4.3.3 Opkomst goedkope massakrant (1848-1914).......................................49
4.4 Krantensector tussen 2 wereldoorlogen (1914-1945).................................50
4.4.1 WOI....................................................................................................... 50
4.4.2 Interbellum............................................................................................ 50
4.5 Naoorlogse periode tot oliecrisis (1944-1973).............................................51
4.5.1 Restauratie (1944-1956).......................................................................51
4.5.2 Eerste golf van eliminatie & concentratie (1957-1964).........................51
4.5.3 Reorganisatie & nieuwe alliantie...........................................................51
4.6 Ontzuilde, hoogst geconcentreerde & multimediale oligopolie (1974-1990’s)
.......................................................................................................................... 52
4.6.1 Crisis, ontzuiling & steun (1974-1979)..................................................52
4.6.2 Concentratie & reorganisatie (1980’s)..................................................52
4.6.3 Naar een oligopolie (1990’s).................................................................53
4.7 Slot.............................................................................................................. 53
5. Hoofdstuk 5 Prijs van het publieke debat: kranten in een bedrijfseconomisch
perspectief........................................................................................................... 54
5.1 Inleiding....................................................................................................... 54
5.2 Hoofdlijnen van de ontwikkeling................................................................54
5.3 Verklarende factoren.................................................................................. 56
5.3.1 ILC: industrielevenscyclus.....................................................................56
5.3.2 Competitiemechanisme........................................................................59
5.4 Bijkomende beschouwingen.......................................................................60
6. Hoofdstuk 6: internationale politiek, nieuws & macht......................................61
6.1 Inleiding....................................................................................................... 62
6.1.1 Mediageschiedenis & internationale politieke factor.............................62
6.1.2 Belang van nieuwsagentschappen in ruimere nieuwsecologie.............62
6.2 Concepten & dimensies van internationale communicatie..........................63
6.2.1 Internationale communicatie & geschiedenis.......................................63
6.2.2 Concepten & dimensies.........................................................................64
, 6.3 Communicatierevoluties, machtspolitiek & internationale conventies (1830-
1914)................................................................................................................. 66
6.3.1 Context................................................................................................. 66
6.3.2 Media, communicatie & internationalisering: bi-/multilaterale &
internationale afspraken................................................................................ 66
6.3.3 Ontstaan & eerste ontwikkelingen van grote
wereldnieuwsagentschappen.........................................................................67
6.4 Politiek extremisme, massacommunicatie & conflict (1914-1945).............69
6.4.1 Context................................................................................................. 69
6.4.2 Ontbinding van Europese nieuwshegemonie (1914-1945)....................69
6.5 KO, 3 werelden & pogingen tot wereldwijde regulering (1945-1989)..........70
6.5.1 Context................................................................................................. 70
6.5.2 VN, communicatie & informatie............................................................71
6.5.3 KO & nieuwsagentschappen..................................................................71
6.5.3 DK & discussies over nieuwe informatie- & communicatie-orde...........72
6.6 Intermezzo: symbolische hegemonie, buitenland- & internationaal nieuws
.......................................................................................................................... 74
6.7 Naar een multipolaire wereld (1989-…)......................................................77
6.7.1 Context................................................................................................. 77
6.7.2 Ontbinding “Big Five”, naar een nieuwe duopolie & andere recente
ontwikkelingen............................................................................................... 77
6.8 Slot............................................................................................................. 78
Hoofdstuk 7: dominantie van Amerikaanse “filmed entertainment industry”......79
7.1 Inleiding....................................................................................................... 79
Hoofstuk 8: Censuur, disciplinering & media........................................................79
8.1 Inleiding....................................................................................................... 79
Hoofdstuk 9: Publieke omroep.............................................................................. 79
9.1 Inleiding....................................................................................................... 79
Hoofdstuk 10: Fotografie...................................................................................... 79
10.1 Kijkdier...................................................................................................... 79
, 10.2 Geschiedenisoog...................................................................................... 80
6.3 Maker.......................................................................................................... 81
6.4 Gebruiker.................................................................................................... 81
6.5 Kijker........................................................................................................... 82
6.6 Schijnbare tegenstelling.............................................................................. 83
6.7 Eye-opener.................................................................................................. 83
1. Hoofdstuk 1: Inleiding
DOEL: beklemtonen hoe geschiedenis van media & communicatie ook bepaald
worden door economische, politieke, socioculturele & andere factoren
1.1. Inleiding
Mediageschiedenis:
- Leert over sociale aanvaarding & gebruik van media & communicatie:
sommige uitvindingen leidden niet tot ontwikkeling omdat deze niet
appelleerden aan verwachtingen & gewoonten van gebruikers
- Revival n.a.v. razendsnelle ontwikkeling van media & communicatie: groter
mediahistorisch bewustzijn= hoe sneller mediatechnologieën worden
vervangen door andere, hoe meer mediagebruikers een persoonlijke
mediageschiedenis opbouwen
1.2. Doel
1. Ingaan op geschiedenis van “de media”, deze kritisch benaderen &
contextualiseren
Valkuilen van mediahistoriografie:
- Te grote klemtoon op feitelijkheden: “objectieve geschiedenis” bestaat
niet
- Geschiedenis van “great men” met eurocentrische blik: ontwikkeling van
innovaties is een proces van trial-and-error van meerdere mensen
- Te grote klemtoon op rechtlijnigheid & doelmatigheid: ontwikkelingen
gebeuren cumulatief & er is een trend van substitutie
2. Aandacht schenken aan rol van media IN het verleden
Ingaan op terugkerende thema’s/concepten in relatie (1) politiek-media,
(2) industrie-media, (3) geopolitiek-oorlog-media, (4) politieke economie-
media & rol van media in behouden van machtsstructuren
, 3. Hoe media omgaan met het verleden: verleden IN/VIA de media
Vraagstukken over nieuwsmedia, historische film & televisie
Propagandistische media & censuur
Media die fungeren als collectief geheugen
Media als ontwikkelaars van historisch bewustzijn
4. Aantonen dat media sterke historiserende machines zijn
Voortdurende aanwezigheid van het verleden:
- Expliciet: documentaires & nieuwsrapportering
- Impliciet: impliciete vergelijkingen, historische analogieën & getuigenissen
(interviews/quotes)
1.3. Geschiedenis, media, mediageschiedenis
KERN: inleiding op het veld van media- & communicatiegeschiedenis
Multidisciplinair domein:
- Communicatiewetenschappers & mediaonderzoekers
- Technologiehistorici: relatie technologie-samenleving onderzoeken a.d.h.v.
ontwikkeling communicatietechnologieën
- Politieke geschiedschrijving: relatie politieke actoren-massamedia=
centraal bij begrijpen van politieke geschiedenis
- Cultuurhistorici: onderzoeken van ontwikkeling publieke normen &
waarden a.d.h.v. media & hun representatie van maatschappelijke
vraagstukken
Terminologisch onderscheid tussen verleden &
geschiedenis/geschiedschrijving (= systematische studie van verleden):
voorwerp voor intensief debat
Objectieve, allesomvattende geschiedschrijving= onmogelijk:
- Kernprobleem van de theorie van geschiedenis= vraagstuk van relatie
historische feiten-interpretatie: bij het vastleggen van historische feiten
worden deze geïnterpreteerd door historici
- Interpretatieprobleem in 3 fasen:
1. Vertalen van gebeurtenis in = het verleden/historische gebeurtenis
bronnen vertaalt zich in bronnen
2. Interpretatie van bronnen = bronnen worden geïnterpreteerd door
historici
3. Ordening van = broninterpretaties worden geordend &
broninterpretaties aan elkaar verbonden in de vorm van een
verhaal
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller guylreno. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now