Hand-opdrachtenboek 4b Biologie voor Jou 2e Fase Vwo
Dit bestand bevat een complete samenvatting van Thema 6: Mens en milieu van Biologie voor jou 4b, voor 4 VWO. De samenvatting is gebaseerd op het boek en mijn aantekeningen. Succes met het leren!
Hoofdstuk 6: Mens en milieu
§1 De relatie mens en milieu
Alle organismen worden beïnvloed door het milieu (leefomgeving) en zijn afhankelijk van de
biodiversiteit (bijv. voedsel, kleding, en het klimaat). De diensten en producten die ecosystemen
aan mensen leveren, noem je ecosysteemdiensten. Er zijn drie categorieën:
● Productiedienst: verstrekken van een product door een ecosysteem.
● Culturele diensten: gelegenheid geven tot recreatie
● Regulerende diensten: diensten die de andere diensten ondersteunt.
Oorzaken van milieuproblemen zijn de hoge bevolkingsdruk (de verhouding tussen het aantal
mensen in een gebied en de beschikbare hulpbronnen) en de veranderde wijze van leven
(industriële productie, chemische/technische ontwikkeling en welvaartsgroei).
Gevolgen zijn versterkt beroep op ecosysteemdiensten, vervuiling van lucht/water/bodem door
afvalstoffen, uitputting van grondstoffen, aantasting van het landschap en vermindering van de
biodiversiteit.
§2 Kringlopen
Koolstofkringloop:Autotrofe soorten gebruiken CO2 uit de lucht om door fotosynthese glucose te
vormen (assimilatie/fotosynthese). Autotrofe soorten verbruiken een deel van die glucose bij de
dissimilatie/verbranding. Ze geven het vrijgekomen CO2 weer af aan de lucht. Een ander deel van
de glucose wordt omgezet in de organische stoffen waaruit de autotrofe soorten bestaan. Een deel
van de organische stoffen in een organisme wordt niet verteerd, maar wordt uitgescheiden met de
uitwerpselen. Sommige individuen sterven zonder te worden opgegeten. Alle dode resten en
andere afvalproducten van organismen worden samengevat onder de de naam detritus of afval. In
dit afval worden de organische stoffen afgebroken door dierlijke afvaleters, schimmels en
heterotrofe bacteriën (reducenten). Hierbij komt CO2 vrij dat wordt afgegeven aan de lucht.
Autotrofe soorten kunnen dit weer opnemen. In deze kringloop gaat koolstof maximaal een paar
honderd jaar eenmaal rond (kleine kringloop). Wanneer organische stoffen gedeeltelijk door
anaerobe bacteriën worden afgebroken, kunnen fossiele brandstoffen ontstaan, zoals steenkool,
aardolie en aardgas (grote ringloop).
Producenten nemen CO2 op uit de lucht en produceren
hiermee organische stoffen. Consumenten nemen de de
organische stoffen van andere organismen op als voedsel.
Reducenten breken organische resten af tot anorganische
stoffen. Door verbranding van fossiele brandstoffen komt
extra CO2 in de koolstofkringloop.
Stikstofkringloop:Planten nemen stikstof op om organische stoffen te vormen, zoals aminozuren
en eiwitten. Dit proces heet stikstofassimilatie. De eiwitten in detritus (afval) en de
afbraakproducten van eiwitten in urine worden opgenomen door rottingsbacteriën en uro bacteriën.
Bij de dissimilatie van deze stoffen ontstaat ammoniak. Dit proces heet ammonificatie. Een deel
van de ammoniak verdwijnt als ammoniak gas in de lucht. Het grootse deel van de vrijgekomen
ammoniak wordt in het bodemwater omgezet in ammonium ionen. Planten nemen een klein deel
hiervan op. De meeste ammoniumionen worden eerst door nitrietbacteriën omgezet in nitrietionen.
Daarna worden de nitrietionen door nitraatbacteriën omgezet in nitraationen. Dit heet nitrificatie en
vind plaats in zuurstofrijke bodem. De nitraationen kunnen weer door planten worden opgenomen.
In een zuurstofarme bodem zullen denitrificerende bacteriën het nitraat omzetten in gasvormige
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller oliviacornelis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
