Samenvatting anatomie en fysiologie uit het loi boek voor de opleiding paraveterinair.
Gericht op dieren, maar bijna geen verschil met de werking van de mens.
Inhoud
Hoofdstuk 1: basis van anatomie en fysiologie.......................................................................................3
Celbiologie..........................................................................................................................................3
Weefsels.............................................................................................................................................4
Hoofdstuk 2: anatomie en fysiologie van het zenuwstelsel, de zintuigen, het bewegingsapparaat en
de huid....................................................................................................................................................6
Zenuwstelsel.......................................................................................................................................6
Het centrale zenuwstelsel...............................................................................................................7
Perifere zenuwstelsel.....................................................................................................................8
Zintuigen.............................................................................................................................................8
Zicht (visus).....................................................................................................................................8
Gehoor..........................................................................................................................................11
Reuk..............................................................................................................................................12
Smaak...........................................................................................................................................13
Het gevoel.....................................................................................................................................13
Het bewegingsapparaat....................................................................................................................14
Beenderen en gewrichten............................................................................................................14
Algemene opbouw van het skelet................................................................................................16
Spieren..........................................................................................................................................18
De huid.............................................................................................................................................19
Opbouw van de huid....................................................................................................................20
Huidklieren...................................................................................................................................20
Speciale structuren.......................................................................................................................22
Endocrinologie..................................................................................................................................22
Klieren..........................................................................................................................................22
3. anatomie en fysiologie van het bloed, circulatieapparaat en ademhalingsapparaat........................25
De opbouw van het bloed................................................................................................................25
Rode bloedcellen..........................................................................................................................25
Witte bloedcellen.........................................................................................................................26
Trombocyten................................................................................................................................26
Bloedplasma.................................................................................................................................26
Bloedstolling.................................................................................................................................26
Functies van het bloed......................................................................................................................27
Functies........................................................................................................................................27
Het circulatieapparaat......................................................................................................................28
, Slagaders, haarvaten en aders......................................................................................................29
Bloedsomloop...............................................................................................................................31
Lymfevaten en lymfeknopen............................................................................................................32
Het ademhalingsapparaat................................................................................................................32
Neus..............................................................................................................................................32
De ademhaling..............................................................................................................................34
4. anatomie en fysiologie van het spijsverteringsstelsel, urinevormend apparaat en het
geslachtsapparaat................................................................................................................................35
Het spijsverteringsstelsel..................................................................................................................35
Mond............................................................................................................................................35
Het urinevormend apparaat.............................................................................................................39
Het geslachtsapparaat......................................................................................................................41
Urogenitaal apparaat....................................................................................................................41
Mannelijk geslachtsapparaat........................................................................................................42
Vrouwelijk geslachtsapparaat.......................................................................................................43
,Hoofdstuk 1: basis van anatomie en fysiologie
Anatomie: kennis van bouw en samenstelling van het gezonde dier.
Fysiologie: het bestuderen van normaal functioneren van het gezonde dier.
Pathologie: ziekteleer die het ontstaan en verloop van ziektes bestudeert.
Het dier als geheel kunnen we onderverdelen in: organisme – orgaansysteem – orgaan – weefsel –
cel.
Celbiologie
Iedere cel wordt omgeven door een dun laagje: celmembraan. Binnen in deze cel zit waterig
vloeistof, waarin allerlei stoffen zijn opgelost: cytoplasma. Cytoplasma is opgebouwd uit cytosol
(celvloeistof) en celorganellen.
Functies celmembraam:
- Grens tussen cel en de buitenwereld
- Neemt voedingsstoffen op
- Geeft afvalstoffen af
- Vangt signalen op
- Interacties aan met andere cellen
Celmembraam is semipermeabel > selectief doorlatend. Stoffen kunnen zowel passief (zonder
energieverbruik door de cel) of actief de celmembraam passeren.
Transporteiwitten
Cel heeft energie en bouwstoffen nodig. Daarbij geeft hij ook afvalstoffen af. Door de celwand steken
transporteiwitten uit. Deze zijn in 2 groepen te verdelen: ionkanaal en ionenpomp.
Ionkanaal: een eiwit dat een porie (gaatje) vormt in de celmembraam. Als de ionkanaal wordt
opengezet stromen ionen van de plaats met de hoogste concentratie naar de plek met de laagste. De
stroming van ionen is van hoog naar laag, dus kost geen energie.
Ionenpomp: transporteiwitten grijpen een ion en transporteert het dan door de celmembraam heen
naar de andere kant. Dit kost de cel energie.
Cytoplasma
Bestaat uit celvloeistof (cytosol) met daarin opgeloste soorten eiwitten, suikers en ionen. In het
cytoplasma liggen de celorganellen. Alle celorganellen hebben een wand die bestaat uit twee lagen
vetmoleculen, net als het membraam.
1. Mitochondriën: fungeren als de energiecentrale van de cel. Belangrijkste functie is de
productie van ATP, de energiebron voor de meeste cellen. Rode bloedcellen bevatten geen
mitochondriën.
2. Het endoplasmatisch reticulum: bevat ribisomen die een belangrijke functie hebben bij de
eitwitvorming. Het slaat ook grondstoffen op. Andere functie is het transport van eiwitten
naar golgi-apparaat.
3. Lysosomen: bevatten enzymen die de afvalstoffen van de cel afbreken. (vuilnisbelt van de
cel).
4. Golgi apparaat: voorraadschuur van de cel. Stoffen die in de cel gemaakt zijn, worden ier
opgeslagen.
5. Centrosomen: bestaan uit klompje eiwitten die zich sterk kunnen verlengen en
samentrekken. Belangrijke rol bij de celdeling.
6. Celkern: hier zit genetisch materiaal opgeslagen. Dit noemen we dna. Een stukje dna met een
bepaalde functie noemen we gen. In de celkern liggen veel genen naast elkaar, deze groep
, noemen we chromosomen. Een chromosoom is dus een verzameling dna die een deel van de
genetische informatie van het organisme bevat. Rode bloedcellen hebben geen celkern.
Communicatie tussen cellen
Een cel is geen opzichzelfstaand geheel, maar een onderdeeltje van een weefsel, orgaan, van
orgaanstelsel en organisme. Iedere cel moet dus samenwerken met alle talloze cellen in het hele
dier. Daarvoor is communicatie nodig. De communicatie loopt via chemische stoffen bv
neurotransmitter via receptoren of hormonen via het bloed.
Celreceptoren:
Dit zijn eiwitten die chemische signalen waarnemen. Ze kijken naar wat de andere cellen in het
lichaam voor opdracht aan de cel heeft gegeven. Ze zitten in de celwand. Voor iedere signaalstof is
een apart soort receptor.
Celdeling:
Weefsels
Er zijn verschillende soorten weefsels
1. Epitheel (dekweefsel)
2. Bindweefsel (steunweefsel)
3. Spierweefsel
4. Zenuwweefsel
1. Epitheel
Bedekt het lichaamsoppervlak en de binnenkant van sommige organen. De cellen liggen dicht
bij elkaar en er is dus weinig tussencelstof. Plaatsen: huid, binnenbekleding van de mond,
darmkanaal, blaas en geslachtsweg. Als binnenbekleding wordt het ook wel slijmvlies
genoemd, omdat er een laagje slijm op zit. In het epitheel liggen op sommige plaatsen
slijmvormende cellen bij elkaar. Dit wordt klieren genoemd.
2. Bindweefsel
Functies:
Mechanische functie: steun, bescherming en verbinding van organen en delen van
organen.
Functie bij afweer en bij herstelprocessen.
Verzorgende functie van andere weefsels.
Bindweefsel is opgebouwd uit ovale bindweefselcellen en intercellulaire substantie, de
extracellulaire matrix. De matrix wordt versterkt door vezels die door de bindweefselcellen
gemaakt worden.
3 soorten vezels:
Collagene vezels ( gemaakt uit het eiwit collegeen; dikke vezels)
Elastische vezels (gemaakt uit het eiwit elastine; dunne, lange vezels)
Reticulaire vezels (collageenachtig; zeer dunne, korte vezels met vertakkingen)
De vezels hebben elk verschillende eigenschappen. Door een andere samenstellin van
verschillende vezels en de samenstelling van de extracellulaire matrix in het bindweefsel
kunnen veel verschillende bindweefsel worden samengesteld.
3 soorten bindweefsel:
Losmazig bindweefsel, bestaande uit collagene en elastische vezels. Makkelijk te
vervormen maar weinig weerstand tegen rek. (onderhuid). Heeft vermogen om vocht op
te nemen.
Collageen bindweefsel, overheersing van collagene vezels. Is zeer trekvast en relatief
stijf. (kapsels om organen en pezen)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller erikavroon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.