samenvatting en uitwerkingen inleiding ondernemings en faillissementsrecht
Written for
Maastricht University (UM)
Rechtsgeleerdheid
Inleiding ondernemings- en faillissementsrecht
All documents for this subject (23)
Seller
Follow
rubenvecht
Reviews received
Content preview
Module 4
Kapitaalbegrippen en onderlinge verhouding
De vennootschap kan, naast aandeeluitgifte, ook vermogen aantrekken door te investeren
en daardoor winst te behalen. De winst blijkt uit de jaarrekening die, die het bestuur jaarlijks
dient op te maken (2:101/210 BW). De winst van de NV dient aan de aandeelhouders
uitgekeerd te worden, tenzij de statuten anders bepalen (2:105 lid 1 BW). Bij de BV bepaalt
de AVA de bestemming van de winst (2:216 lid 1 BW).
Het maatschappelijke kapitaal is het maximumbedrag waarvoor een vennootschap
krachtens haar statuten aandelen mag uitgeven (2:67 lid 1/178 lid 1 BW). Het geplaatst
kapitaal is dat deel van het kapitaal waarvoor aandelen zijn uitgegeven. Het gestorte
kapitaal is dan weer het deel van het geplaatst kapitaal dat daadwerkelijk is gestort op
aandelen. Het resterende, nog niet gestorte deel van het geplaatste kapitaal is het
(niet-)opgevraagde kapitaal, en dat wordt ook wel het obligo genoemd. In de balans wordt
onder passiva alleen het gestorte kapitaal weergegeven.
Het eigen vermogen bestaat uit het geplaatste kapitaal, het agio, de verplichte
wettelijke en statutaire reserves en winst en verlies (2:373 BW).
Uit artikel 2:65/175 jo 2:81/192 lid 1 sub a BW blijkt dat er geen extra verplichtingen
aan de aandeelhouders kunnen worden opgelegd tegen hun wil in. De enige verplichting
van de aandeelhouder is dus in beginsel het volstorten van zijn aandeel.
Kapitaal- en vermogensbescherming
De regels van kapitaal- en vermogensbescherming zijn sterk Europees bepaald voor de NV.
De BV heeft juist veel vrijheid gekregen. Kapitaal- en vermogensbescherming is erop gericht
dat de aandeelhouders voldoende kapitaal en vermogen bijeenbrengen en daarnaast dat zij
dit kapitaal en vermogen bijeenhouden.
De minimumkapitaalregel van de NV die inhoudt dat het geplaatste en gestorte
kapitaal ten minste €45.000 moet zijn (2:67 lid 2 en 3 BW) is een regel van
kapitaalbescherming. Deze regel wordt gewaarborgd door de bankverklaring die garandeert
in de akte van oprichting dat de NV over een kapitaal van €45.000 beschikt (2:93a BW).
Er zijn ook regels over hoe vermogen binnen de NV of BV bijeengehouden wordt.
Hierdoor kunnen schuldeisers makkelijker verhalen. De regels voor de NV verschillen erg
van die voor de BV.
De gouden regel van vermogensbehoud voor de NV vloeit voor uit artikel 2:98 lid 2
BW en artikel 2:105 lid 2 BW en houdt in dat een winstuitkering niet kan plaatsvinden als
deze ten koste gaat van het gebonden vermogen. Het gebonden vermogen bestaat uit het
gestorte en opgevraagde kapitaal samen met de wettelijke en statutaire reserves. Dit wordt
ook wel de kapitaalklem genoemd.
Voorts bepaalt artikel 2:105 lid 2 BW dat een NV slechts winst mag uitkeren voor
zover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal
samen met de wettelijke en statutaire reserves. Dat is in feite hetzelfde als de gouden regel.
Op grond van lid 8 kan een uitkering in strijd met lid 2 door de NV worden teruggevorderd.
Artikel 2:98 lid 2 BW bepaalt dat een NV alleen maar eigen aandelen mag kopen van
aandeelhouders voor zover het eigen vermogen niet kleiner is dan het gestorte en
opgevraagde kapitaal samen met de wettelijke en statutaire reserves. Inkoop van eigen
, aandelen kan immers een verkapte manier zijn van uitkering van vennootschapsvermogen
aan de aandeelhouders, waardoor schuldeisers zich niet op dat vermogen kunnen verhalen.
Het inkopen van eigen aandelen is ook aan regels onderhevig (2:98 BW voor NV &
2:205 BW voor BV). Bij de NV moet de AVA het bestuur daartoe hebben gemachtigd. Ook
mag voor NV’en op de effectenbeurs het nominale bedrag van de eigen aandelen niet hoger
zijn dan de helft van het geplaatste kapitaal. Andere NV’en of BV’en mogen alle aandelen
minus één aandeel inkopen mits voldaan is aan de gouden regels van artikel 2:98 lid 2 BW
en artikel 2:207 lid 2 BW. Overtreding van inkoopregels leidt tot nietigheid van de
verwerving van aandelen op naam (2:98a/207a lid 1 BW).
Sinds de invoering van een nieuw wettelijk systeem betreffende de kapitaals- en
vermogensbescherming voor de BV is het verplichte minimumkapitaal voor de BV geschrapt,
waar voorheen het maatschappelijke, het geplaatste en het gestorte kapitaal minimaal
€18.000 moest bedragen. Hierdoor is er geen bankverklaring meer nodig. De oude gouden
regel was derhalve ook niet meer zinvol.
De nieuwe uitkeringstoets bestaat uit twee onderdelen: een eenvoudige balanstest
en een uitkeringstest.
De eenvoudige balanstest is alleen toegestaan voor zover het eigen vermogen groter
is dan de wettelijke en statutaire reserves (2:216 lid 1 BW). Vaak is er echter geen sprake
van dergelijke reserves bij een BV waardoor er eindeloos (zelfs bij een negatief eigen
vermogen) winst mag worden uitgekeerd.
De uitkeringstest houdt in dat het bestuur moet bezien of de BV door de uitkeringen
de opeisbare schulden nog kan blijven betalen (2:216 lid 2 BW). Het bestuur dat ten
onrechte instemt met een uitkering wordt hoofdelijk aansprakelijk jegens de vennootschap
voor het weggevloeide bedrag (2:206 lid 3 BW).
De BV-regels betreffende de inkoop van eigen aandelen is vergelijkbaar met de
nieuwe uitkeringstoets. Zo mag de BV slechts aandelen inkopen voor zover het eigen
vermogen verminderd met de inkoopprijs niet kleiner is dan de wettelijke en statutaire
reserves (eenvoudige balanstest) of als het bestuur weet of redelijkerwijs behoort te
voorzien dat de vennootschap na verkrijging van de aandelen niet zal kunnen blijven
voortgaan met het betalen van haar schulden (uitkeringstest) (2:207 lid 2 BW). Hier rust ook
op de bestuurders het risico van hoofdelijke aansprakelijkheid (2:207 lid 3 BW).
Soorten aandelen en andere effecten (waaronder certificaten van aandelen)
Een NV kent twee soorten aandelen: aandelen op naam en aandelen aan toonder (2:82 lid 1
BW).
Aandelen op naam moeten net als BV-aandelen middels een notariële akte geleverd
worden (2:86 BW). Ook moet het bestuur deze aandelen in een aandeelhoudersregister
bijhouden (2:85 BW). Deze aandelen kennen in beginsel geen blokkeringsregeling, in
tegenstelling tot aandelen in een BV (2:87 BW).
Aandelen aan toonder kunnen rondgaan zonder dat de vennootschap weet wie de
aandeelhouder van een dergelijk aandeel is. Op het moment dat de aandeelhouder zijn aan
het aandeel verbonden rechten, zoals stemrecht, wil uitoefenen, verdwijnt natuurlijk zijn
anonimiteit.
Door de vrije overdraagbaarheid zijn de aandelen aan toonder geschikt om op de
effectenbeurs verhandeld te worden. De Wft en de Nederlandse beurs stellen verder hoge
eisen aan de NV die een beursnotering voor door haar uitgegeven aandelen wenst. Ook
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rubenvecht. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.