Summary
Samenvatting Hoofdstuk 17 - DNA in je cellen - VWO
- Course
- Level
Biologie - Nectar - Hoofdstuk 17 - DNA in je cellen - VWO 6
[Show more]
Seller
Follow
julialuijk
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 17 – DNA in je cellen17.1
DNA: bevat de informatie voor het maken van
eiwitten, bestaande uit 2 strengen - die weer
uit
Nucleotiden: bestaande uit fosfaatgroepen,
suikermolecuul en een stikstofbase - bestaan.
Deoxyribose, het suikermolecuul, heeft 5 C-
atomen (het 5’-einde) die vast genummerd
zijn waarvan nummer 1 aan de stikstofbase
(A met T en C met G via H-bruggen, de
basenparen) vastzit en nummer 5 aan de
fosfaatgroep.
Doordat de beide strengen van het DNA-
molecuul complementair zijn ligt het 5’-einde met de vrije fosfaatgroep van de ene streng naast het
3’-einde met de vrije OH-groep van de andere.
Histonen: speciale eiwitten die de DNA-
moleculen bij eukaryoten verstevigen en
beschermen in de kern.
Nucleosoom: geheel van histonen + eromheen
gerolde DNA.
Chromatinedraad: bestaande uit verschillende
aan elkaar gekoppelde histonen.
mtDNA: mitochondriaal DNA, DNA in
mitochondriën. Bevat 37 genen, 13 coderen
voor aerobe dissimilatie, de rest voor rRNA
(bouwstenen voor ribosomen) en tRNA
(transporteert aminozuren).
Genoom: totale DNA van persoon.
Gen: stukje DNA met informatie voor productie
van 1 of meerdere eiwitten.
Alle cellen hebben hetzelfde DNA, maar
afhankelijk van de functie van de cel zijn
verschillende genen actief. Elk gen heeft zijn
eigen sequentie, de volgorde van stikstofbasen in het DNA.
Niet coderend DNA: produceert o.a. rRNA of tRNA, of regelt het aan- en uitschakelijken van genen in
het coderende DNA.
Repetitief DNA: bevat herhalingen van series nucleotiden. Komen aaneengeschakeld achter elkaar
voor, maar ook verspreid in het chromosoom.
STR’s: korte repeats (2-10 nucleotiden), een soort repetitief DNA.
, 17.2
DNA-replicatie: verdubbeling van
het DNA in de S-fase. Proces start
op meerdere plekken tegelijk, wat
de replicatietijd verkort. De H-
bruggen tussen strengen worden
verbroken door een
enzymencomplex met o.a. 2
helicasen, waardoor naar beide
kanten toe een replicatievork
ontstaat.
Het RNA-polymerase primase hecht een RNA-primer van ong. 20 ribonucleotiden aan beide DNA-
strengen bij het startpunt. Het enzym DNA-polymerase leest vanaf hier in de richting 3’ à 5’ en
koppelt nucleotiden vast die een nieuwe streng van 5’ à 3’ richting vormt. Dit is de ‘leidende streng’
is de richting 5’ à 3’ (richting is dus van het startpunt af) en groeit het DNA continu. Bij de ‘volgende
streng’ is de richting andersom (dus naar het startpunt toe) en gebeurt dit stapsgewijs in stukjes:
primase plaatst vlak na het startpunt RNA-primer, waar DNA-polymerase naar het startpunt toe een
stukje DNA, een Okazaki-fragment, kan vormen. Dit herhaalt zich steeds doordat helicase de
replicatievork opschuift, de primer wordt aangebracht en er een nieuw fragment kan worden
gevormd, dit heet ook wel achterwaarts kopiëren.
Hierna vervangt een ander type DNA-polymerase de RNA-nucleotiden uit de primers door DNA-
nucleotiden.
Ligase: enzym die alle Ozaki-fragmenten aan elkaar koppelt tot een complete streng.
Het proces van DNA-verdubbeling is semi-conservatief: elk molecuul bestaat uit een oorspronkelijke
en een nieuwe streng.
PCR-methode: methode om in een apparaat snel stapsgewijs stukjes doel-DNA. kunstmatig te
vermenigvuldigen. Deze kopietjes kunnen worden gebruikt voor verder onderzoek via
1) gelelektroforese: techniek met elektrisch veld en gel die DNA-fragmenten scheidt op basis van
hun grootte.
2) capillairelektroforese: techniek die DNA-fragmenten scheidt op basis van hun grootte door met
detector pieken aan te geven wanneer moleculen van bepaalde grootte passeren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julialuijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83249 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now