Summary
Samenvatting Hoofdstuk 13 - Zenuwstelsel - VWO
- Course
- Level
Biologie - Nectar - Hoofdstuk 13 - Zenuwstelsel - VWO 5
[Show more]
2 reviews
By: 166312 • 3 year ago
By: lotteswart • 3 year ago
Seller
Follow
julialuijk
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 13 – Zenuwstelsel13.1
Het zenuwstelsel bestaat uit:
Centrale zenuwstelsel: CZS, bestaat uit neuronen, zenuwcellen, van de hersenen en van het
ruggenmerg met hun ondersteunende cellen.
Perifere zenuwstelsel: bestaat uit zenuwen, bundels uitlopers van neuronen die zintuigen verbinden
met CZS en met spieren.
Grijze stof: donkere gedeelte van
ruggenmerg en hersenen.
Afkomstig van cellichamen van
miljarden neuronen. Liggen in de
hersenen aan de buitenkant en
ruggenmerg binnenkant.
Witte stof: lichte gedeelte van
ruggenmerg en hersenen.
Afkomstig van myeline, witgele vetachtige stof. Liggen in de hersenen aan de binnenkant en
ruggenmerg buitenkant.
Bloed-hersenbarrière: beschermt hersenen tegen ongewenste
stoffen en laat dus selectief stoffen door via actief transport.
Door tight junctions zijn de ruimtes tussen endotheelcellen van
haarvaten erg klein.
Astrocyten: gliacellen, steuncellen met veel uitlopers die een
vrijwel gesloten kring vormen rondom de haarvaten. Spelen
belangrijke rol bij uitwisseling van stoffen tussen bloed en
hersenvocht.
Grote hersenen: nemen groot deel in van hersenmassa.
Bestaan uit twee helften die verbonden zijn via de hersenbalk.
Hier wordt veel informatie verwerkt maar ze spelen ook een grote rol bij logisch redeneren, het
bewustzijn, je emoties en nog veel meer.
Hersenschors: grijze gedeelte hersenen, hier wordt informatie doorgegeven door neuronen aan
verschillende gebieden van de hersenen. Al deze informatie gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg
en hersenstam naar grote hersenen. Hier wordt de informatie geordend en verwerkt. Hier is ook het
Sensorische centra: is onderdeel van het zintuig gehoor. Informatie gaat in de vorm van impulsen via
hersenneuronen hiernaartoe. Deze impulsen komen binnen in het primaire gehoorcentrum en hier
vindt dan de bewustwording plaats, waardoor je hoort. Door het geluid te koppelen aan het
secundaire gehoorcentrum, kun je het geluid interpreteren.
Elk zintuig heeft een primair en secundair gebied in de schors van de linker- en rechterhersenhelft.
primaire- en secundaire motorische schors: staat in verbinding met elkaar, bevat en verwerkt
informatie over coördinatie van spieren bij bewegingen.
Thalamus: Alle informatie van je zintuigen, behalve geurinformatie, gaat via de thalamus naar de
hersenschors. Dit hersendeel heeft controle over welke impulsen naar welke gebieden van het
hersenschors gaan en speelt dus een sleutelrol bij selecteren van informatie.
Dopamine: geeft boodschappen door aan neuronen.
, Hypothalamus: is betrokken bij de homeostase, het is stand houden van evenwicht rond een
bepaalde norm, onder andere door het aansturen van de hypofyse. Deze stuurt hormoonklieren aan.
De hypothalamus bevat ook de thermostaat voor het regelen van je lichaamstemperatuur en je
biologische klok.
Kleine hersenen: spelen vooral een rol in het coördineren van bewegingen. Deze coördinatie vindt in
nauwe samenwerking plaats met de grote hersenen, de hersenstam en get ruggenmerg.
Hersenstam: bestaat uit de middenhersenen, de pons en het verlengde merg.
De middenhersenen spelen o.a. een rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen.
De pons verbindt de grote en kleine hersenen en is een tussenstation tussen het evenwichtszintuig in
je middenoor en kleine hersenen.
Het verlengde merg is het overgangsgebied van de hersenen naar ruggenmerg. Hier kruisen
zenuwbanen, waardoor de linkerhersenhelft informatie krijgt uit de rechterlichaamshelft en ook daar
de spieren kan aansturen. Ook bevat het verlengde merg regelcentra voor ademhaling, hartslag,
slikken, hoesten, slapen, etc.
Zwervende zenuw: maakt o.a verbindingen met verteringsklieren, hart en longen. Bevindt zich niet
zoals de andere 11 hersenzenuwen uit de hersenen, binnen het gebied van het hoofd of de hals.
Ruggenmerg: verbindt de
hersenen met het perifere
zenuwstelsel. De
hersenstam gaat over in het
ruggenmerg. Uit dit
ruggenmerg ontspringen 31
paar ruggenmergszenuwen
die in verbinding staan met
de organen in je romp en
ledematen. Vlakbij het
ruggenmerg vertakt een zenuw in twee delen.
Sensorische neuronen: voeren impulsen vanuit zintuigen naar ruggenmerg. Uitlopers van de
sensorische neuronen bevinden zich in het deel aan de rugzijde. In dit deel bevindt zich een
verdikking met cellichamen van de sensorische neuronen bij elkaar: spinaal ganglion.
Motorische neuronen: voeren impulsen vanuit ruggenmerg naar spieren. Uitlopers van de
motorische neuronen bevinden zich in het deel aan de buikzijde. Hier bevindt zich ook weer de grijze
stof waarin de cellichamen van deze neuronen liggen.
Grensstrengen: hebben eigen zenuwknopen, ganglia. De motorische neuronen maken contact met
de neuronen in grensstrengen die de impulsen verder vervoeren naar belangrijke organen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julialuijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now