Summary
Samenvatting PGZ2021
- Course
- Institution
Complete samenvatting van alle taken (PGZ2021)
[Show more]
1 review
By: nielsbastiaens5 • 3 year ago
Seller
Follow
esmeecox
Reviews received
Content preview
Samenvatting‘Uitdagingen in de public health’
Taak 1 – ‘Public health: Waar staan we nu en waar komen we vandaan?’
1. Hoe heeft public health zich ontwikkeld door de geschiedenis heen?
Tulchinsky & Varavikova (2009)
... - 500: Public Health in de oudheid
- Hippocrates: grondlegger westerse geneeskunde. Koppelde ziekte aan natuurlijke
oorzaken i.p.v. aan de goden.
- Eerste hygiënische maatregelen
o Bovengrondse rioleringen
o Ontstaan van de eerste toiletten
500 - 1750: Public Health in de Middeleeuwen en Renaissance
- Gemeentelijke verordening, zoals drinkwater, markten en lepra
- Regimen Sanitatis (voorschriften voor gezond gedrag)
- Ontdekking citrusfruit ter preventie van scheurbuik
- Door universiteiten nam de kennis toe. (scholing)
- Black Death (de pest)
1750 – 1830: Public Health in het tijdperk van de Verlichting en Revolutie
- Geneeskundige plaatsbeschrijvingen: bijvoorbeeld hoeveel doden/zieken er door een
bepaalde ziekte voorkomen in een bepaalde plaats.
- Ontwikkeling inoculatie (inenting) tegen pokken
- Wettelijke regeling van armenzorg
- Ontwikkeling concept ‘medische politie’
1830 – 1875: Industrialisatie en sanitaire beweging
- Ontdekking van de verspreiding van cholera (John Snow)
- Ontwikkeling van de sanitary ideas
- Instelling van gezondheidscommissies en inspecties
- Volksgezondheidswetgeving
- Grote onderzoeken naar de gezondheid van arbeiders en inwoners van grote steden
In deze periode is de huidige vorm van de public health ontstaan. Ook heeft toen het
gedachtegoed/paradigma van de public health zijn vorm gekregen:
o De meeste gezondheidsproblemen zijn terug te voeren op blootstelling aan
ongunstige omgevingsinvloeden en dus vatbaar voor preventie.
o Problemen in de volksgezondheid zijn het best op te lossen door collectieve
maatregelen.
o Kwantitatieve onderzoeksmethoden zijn het meest geschikt om
volksgezondheidsproblemen te bestuderen en oplossingen voor die problemen te
ontwerpen en evalueren.
Sanitary movement: slechte arbeids- en werkomstandigheden, armoede, uitbuiting,
drinkwatervoorziening, vuilafvoer. Belangrijke personen hierbij:
1
, - Chadwick dacht dat mensen ziek werden door de dampen van rottend organisch
materiaal, en bedacht riolering als oplossing daartegen.
- John Snow (Engeland, rivier Times) toonde aan dat door het vermijden van het
drinken van besmet water verspreiding van cholera voorkomen kon worden.
De beweging heette in Nederland de Hygiënisten. Hierdoor werd onder andere het
Geneeskundig Staatstoezicht in 1865 ingevoerd, dit moest provinciale en gemeentelijke
besturen advies geven over de volksgezondheid. Veel andere maatregelen waar die
hygiënisten voor waren werden in de jaren daarna gerealiseerd (drinkwater, riolering, etc.).
1875 – 1950: Public Health door gerichte preventieve maatregelen
- Eerste vaccinaties
- Stijging van de levensverwachting
- Jeugdgezondheidszorg
- Sanitaire maatregelen tegen infectieziekten (drinkwaterleiding, riolering)
1950 – tot nu: Public Health door een combinatie van vele verschillende maatregelen
- Uitbreiding gezondheidszorg en sociale zekerheid
- Technische maatregelen gericht op veiliger werken, wonen, verkeer etc.
- Systematische vaccinatieprogramma’s
- Grote campagnes van gezondheidsvoorlichting en -opvoeding
- Bevolkingsonderzoeken naar kanker
2. Wat zijn de fasen van de epidemiologische transitie?
Mackenbach & Stronks (2016)
Epidemiologische transitie berust op een radicale verschuiving in het
doodsoorzakenpatroon, dat de daling van de sterftecijfers veroorzaakt.
Het ‘tijdperk van epidemieën en hongersnood’
o Sterfte hoog, gedomineerd door infectieziekten
o Geduurd tot diep in de 19e eeuw, in Europa en Noord-Amerika
Het ‘tijdperk van afnemende pandemieën’
o Circa 1875 tot circa 1920
o Infectieziekten maken langzaam plaats voor ziekten als kanker, hart- en
vaatziekten en ongevalsletsels.
Het ‘tijdperk van degeneratieve en door de mens veroorzaakte aandoeningen’
o Duurde tot circa 1970
o Sterfte vrijwel volledig door niet-infectieziekten gedomineerd.
Dan volgt nog een ‘vierde’ tijdperk als gevolg van een nieuwe sterftedaling rond 1970.
Geen uitschakeling van de degeneratieve ziekten, maar een verplaatsing naar oudere
leeftijd.
Emergend and re-emergend diseases: terugkeer van oude infectieziekten en het
ontstaan van nieuwe, oorzaak terugkeer oude infectieziekten berust deels op een
toenemende resistentie van micro-organismen tegen antibiotica. Oorzaak ontstaan
van nieuwe infectieziekten komt doordat samenvloeiing van microbiologische
reservoirs van verschillende menselijke en dierlijke populaties nog steeds voor
verassingen kan zorgen.
2
, 3. Wat is public health, en wat is de ‘new public health’?
New public health: individuele interventies gericht op gedrag met interventies gericht op de
omgeving die gezond gedrag makkelijker maken.
‘new public health’: vroeger was public health gericht op de samenleving, en met de nieuwe
public health wordt ook het individu en de huidige speerpunten betrokken.
Detels et al., (2015)
Public health = ‘the science and art of preventing disease, prolonging life, and promoting
health through the organized efforts of society.’
Public health interventies zijn onder te verdelen in 4 categorieën:
- Sociaal, biologisch, milieu/omgeving. De meest kosteneffectieve biologische strategie
is immunisatie door vaccinatie.
- Gedrag. Dit heeft een sterke invloed bij de meeste interventies. Er is persoonlijk
gedrag zoals roken en alcoholgebruik, en er is gemeenschappelijk gedrag zoals het
stigmatiseren van bepaalde ziektes.
- Politiek. Om de steun van het publiek te krijgen is politiek altijd nodig.
- Structureel. Zoals wetten en regelementen.
De professional moet al deze categorieën gebruiken om een maximale gezondheid van het
publiek te kunnen bereiken.
De toekomst van de public health:
- Verbetering van de huidige toenemende milieuvervuiling (lucht, water).
- De verschillen tussen arm en rijk zullen alleen maar groter worden, dit verschil moet
kleiner gemaakt worden.
- Het aantal verwondingen (bv. op het werk) en geweld moet teruggebracht worden.
Ook zijn de oorlogen een grote uitdaging.
- Public health moet mensen ervan overtuigen om een gezonde leefstijl aan te nemen,
en moet een omgeving creëren waarin dit mogelijk is.
Burgering & Drewes
Preventie = “het totaal van maatregelen, zowel binnen als buiten de gezondheidszorg, die
tot doel hebben de gezondheid te beschermen en te bevorderen door ziekte en
gezondheidsproblemen te voorkomen”. (Mackenbach, 2012)
Vier speerpunten KNMG (2015-2018)
1) Gezonde leefstijl met de focus op tabaksontmoediging, verantwoord alcoholgebruik,
gezond gewicht, bewegen en diabetes type 2;
2) Effectieve preventieve diagnostiek en behandeling;
3) Maatschappelijke- en arbeidsparticipatie;
4) Infectiepreventie.
Rijksoverheid (2013) – National Programma Preventie
Twee zorgelijke trends vragen aandacht:
- De gezondheidsverschillen tussen lager en hoger opgeleiden zijn groot en dreigen
groter te worden.
3
, - Aantal chronisch zieken en het aantal chronische ziekten nemen toe.
Speerpunten van het KNMG: Roken, Alcoholgebruik, Depressie, Diabetes, Bewegen.
Focus nationaal programma preventie
- Gezondheid dichtbij: de gezondheid van mensen bevorderen en chronische ziekten
voorkomen, door een integrale aanpak in de omgeving waarin zij wonen, werken en
leren.
- Preventie een prominente plek geven in de gezondheidszorg.
- Gezondheidsbescherming op peil houden, nieuwe bedreigingen het hoofd bieden.
Deze activiteiten zijn vaak onderling verbonden.
4. Wat zijn de internationale verdragen ‘Ottawa Charter for Health Promotion’ en de
Helsinki Statement ‘Health in All Policies’?
‘Ottawa Charter for Health Promotion’
In 1986 was de eerste conferentie over ‘Health promotion’ in Ottawa. Daar hebben ze het
eerste toonaangevende model op het gebied van gezondheidsbevordering opgesteld. Het
model is erop gericht om bij te dragen aan acties of interventies om ‘health for all’ te
bereiken.
Gezondheidsbevordering (WHO) = “een proces dat mensen in staat stelt meer controle te
hebben over hun gezondheid en deze te verbeteren. Waardoor een toestand van compleet
fysiek, mentaal en sociaal welzijn kan worden bereikt. Een individu of groep moet ambities
kunnen realiseren, behoeftes vervullen en om kunnen gaan met de omgeving. Gezondheid is
een positief concept, dat fysieke, sociale en persoonlijke hulpbronnen benadrukt”.
Kenmerken van health promotion:
1. Health promotion gebruikt actieve betrokkenheid van de populatie in de alledaagse
omgeving.
2. Health promotion richt zich op activiteiten rond de oorzaken van slechte gezondheid.
3. Gezondheidsbevordering maakt gebruik van vele verschillende methoden of
benaderingen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeecox. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.80. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
57727 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now