MBZ Dementie
1. Korte omschrijving ziektebeeld:
Dementie* is een ziektebeeld waarbij de geestelijke vermogens ernstig zijn
afgenomen. Als gevolg hiervan kan iemand dagelijkse handelingen, die voorheen
moeiteloos werden gedaan, minder goed of niet meer uitvoeren. Het gaat dan om
handelingen als zich aankleden, het bereiden van voedsel, correcte inname van
medicatie, of het betalen van rekeningen.
2. Epidemiologie
In Nederland hebben ruim 270.000 mensen dementie.
- Hiervan zijn er 12.000 jonger dan 65 jaar.
- Hiervan wonen er ruim 70.000 in verpleeg- of verzorgingshuizen.
- Hiervan hebben er ruim 100.000 nog geen diagnose.
Ieder uur krijgen vijf mensen in Nederland dementie. Erkenning duurt echter
lang. Gemiddeld duurt het 14 maanden voordat de diagnose wordt gesteld.
Bij jonge mensen duurt dit gemiddeld meer dan vier jaar.
Het aantal mensen met dementie zal als gevolg van de vergrijzing in de
toekomst explosief stijgen naar meer dan een half miljoen in 2040. Tot 2050
zal het aantal mensen met dementie verder oplopen naar ruim 620.000.
3. Oorzaak
Oorzaak van de ziekte van Alzheimer ligt in afsterven hersencellen
Het exacte ziekteproces van de ziekte van Alzheimer is niet volledig duidelijk. De
ziekte wordt veroorzaakt door het afsterven van hersencellen, een proces dat vooraf
gegaan wordt door ophopingen van eiwitten (zogenaamde beta-amyloid- en tau-
eiwit-ophopingen). De hersencellen kunnen daardoor niet meer goed functioneren.
Doordat dit proces begint in het hersengebied dat belangrijk is voor het geheugen
(de hippocampus) begint deze ziekte vaak met geheugenproblemen
Vasculaire dementie gekenmerkt door beperkte doorbloeding hersenen
Bij een vasculaire dementie leidt een beperkte doorbloeding in de hersenen tot
beschadiging en afsterven van hersencellen met als gevolg problemen in het
cognitief functioneren.
Genetische factoren spelen een belangrijke rol
Genetische factoren spelen een complexe, maar vaak belangrijke rol in het ontstaan
van dementie. Dit is het duidelijkst bij de relatief zeldzame overerfbare vormen van
dementie. Deze openbaren zich al op jonge leeftijd, meestal rond het 50e of 60e
levensjaar. Dragers van een erfelijk ziektegen kunnen bijvoorbeeld de ziekte van
Alzheimer krijgen, of frontotemporale dementie. Daarnaast zijn er – zeker voor de
ziekte van Alzheimer - tientallen varianten in de genen bekend die het risico op
dementie op latere leeftijd vergroten.
, 4. Normale bouw en functie/normaal menselijk functioneren
Lange en korte termijn
Hoe werkt dat dan precies, het onthouden van informatie? Dat gebeurt in drie
stappen. Je moet je voorstellen dat je via je omgeving allerlei sensorische informatie
binnenkrijgt. Via je zintuigen komen die prikkels binnen. Geuren, stemmen, beelden,
maar ook indrukken vanuit je lichaam zoals gevoelens. Kortom een chaotische
wirwar aan prikkels.
Je sensorisch geheugen slaat al die indrukken heel even op. Maar dan wel voor
maar drie tot vijf seconden. Je begrijpt dat het sensorische geheugen een grote
capaciteit heeft.
Al deze informatie kun je niet onthouden. Je richt je aandacht alleen op hetgene wat
je belangrijk vindt. Je probeert bijvoorbeeld een telefoonnummer te onthouden wat je
intoetst op je telefoon. Deze getallen komen in je kortetermijngeheugen
(werkgeheugen). Gemiddeld kun je zeven dingen tegelijkertijd actief houden in je
werkgeheugen. Zo kun je net lang genoeg het telefoonnummer onthouden om het te
draaien. Maar meteen erna weet je het nummer al niet meer. Laat staan de volgende
dag. Dit stukje geheugen gebruik je ook als je een ingewikkelde rekensom uit je
hoofd probeert te doen. Hiermee onthoud je de tussenuitkomsten die je net hebt
uitgerekend. Als je iets hebt onthouden in je kortetermijngeheugen komt het nog niet
persé in je langetermijngeheugen terecht.
Om informatie op te slaan in het langetermijngeheugen (referentiegeheugen) moet je
er vaak wat meer aandacht aan besteden. Soms is het nodig om informatie vaker te
herhalen of om het in verband te brengen met andere dingen die je al weet. Een
pincode is makkelijker te onthouden als het je geboortedatum is. En je
geboortedatum weet je al. Hierdoor komt het makkelijker in het
langetermijngeheugen terecht. In dit geheugen sla je feiten en gebeurtenissen op
(declaratief geheugen), maar ook hoe je iets moet doen (procedureel geheugen).
5. Categorie/indeling
Fase 1: Het bedreigde ik
Het bedreigde ik vormt de eerste fase van dementie. Tijdens deze fase ontstaan de
eerste symptomen van dementie. De bekendste symptoom is beginnende
vergeetachtigheid. De dementerende patiënt zal vooral merken dat de korte termijn
geheugen hem of haar in de steek laat. Tijdens deze eerste fase is de patiënt zich in
bepaalde mate bewust van de vergeetachtigheid en voelt zich hierdoor bedreigd. De
patiënt is bang dementerend te worden en zal dit proberen te verbergen voor haar of
zijn omgeving.
Fase 2: Het verdwaalde ik
Het verdwaalde ik vormt de tweede fase van dementie. Deze fase kenmerkt zich ook
wel als desoriëntatie. De patiënt vertoont nu geen bedreigd gedrag, maar is letterlijk
verdwaald. Zo heeft de patiënt bijvoorbeeld geen besef van tijd meer. De patiënt
weet niet welke dag van de week het is en wat de tijd is.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirthe___. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.