Summary
Samenvatting Biologie H16 Sport (Nectar)
- Course
- Level
- Book
Samenvatting Biologie - Nectar 3e editie Hoofdstuk 16 Sport
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
floorkester
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 16 Sport16.1 Achillespees
Lopen
Voor elke beweging heb je botten, spieren en gewrichten nodig.
Pees = een stevige band van bindweefsel die een spier aan een bot verbindt (onmisbaar bij bewegen).
Achillespees = vormt de verbinding tussen de grote kuitspier en het hielbeen in de voet (grootste
pees in het lichaam).
Bij het lopen komt eerst je hiel op de grond. Die ‘klap’ drukt je achillespees wat in elkaar, waardoor de
kuitspier samentrekt, maar je voet blijft op de grond staan. Dit geeft een verlenging van de
achillespees ( 10mm bij wandelen, 15mm bij hardlopen).
- De kuitspier slaat energie op in de achillespees.
- De energie komt vrij bij (snelle, krachtige) afzet van de voet van de grond.
Hardlopen
Verschillen tussen gewone atleet (benen) en atleet met blades;
- Het gewicht van blades is kleiner dan dat van een onderbenen. (Het kost een bladerunner
dus minder energie om zijn blades te verplaatsen dan een gewone atleet zijn onderbenen.)
- Een gewone atleen kan zijn kuitspieren trainen en een bladerunner niet.
Overeenkomsten;
- Ze slaan beide energie op (gewone atleten in de achillespees en bladerunners in de blades) die
vrijkomt op het moment dat de loper zich afzet van de grond.
Pezen
In de pezen bevinden zich gespecialiseerde bindweefselcellen die vooral collageen maken en
afgeven. Vele c ollageenmoleculen vormen samen een c ollageenfibril omgeven door bindweefsel.
Deze vormen collageenvezels in parallel lopende bundels. Daarnaast bevat een pees veel
tussencelstoffen, die bindweefsel afgeven en er een samenhangend geheel van maken.
Functies collageen:
1. Kracht van de spier doorgeven aan het bot.
2. Veerenergie opslaan.
Bij volgroeide pezen is er zoveel collageen dat de cellen ver van elkaar verwijderd zijn. Via dunne
uitlopers houden ze contact. De celmembranen van twee cellen vormen op sommige plaatsen
eiwitkanalen met kleine openingen: ‘gap junctions’.
- Door eiwitkanalen kunnen ionen van de ene cel naar de andere diffunderen (verplaatsen).
➔ Cellen kunnen gecoördineerd reageren.
, Krachttraining:
- Regelmatige spanning op de pees;
- Door mechanische krachten komen groeifactoren v rij, die gebonden waren aan eiwitten in
de tussencelstof;
- Die groeifactoren binden aan membraanreceptoren van de bindweefselcellen;
- Ionkanalen gaan open en/of G-eiwitten raken geactiveerd;
- In de cel komen secundaire boodschappers vrij die het DNA bereiken;
- Wanneer één cel geactiveerd is, raken alle cellen geactiveerd dmv ‘gap junctions’.
- Effect krachttraining: binnen 24 uur maken de cellen extra collageen.
Blessure en reparatie
Pezen zijn slecht doorbloed en genezen daardoor langzaam. Alleen de bindweefselvliezen rond de
bundels collageenvezels bevatten enkele bloedvaten.
1. Bij een blessure komen eerst de g
ranulocyten (witte bloedcellen) in actie. Door middel van
cytokinen activeren granulocyten ook de rest van het lichaam.
2. De bindweefselcellen in de pezen reageren op de cytokinen met de p
roductie van
collagenase dat beschadigd collageen afbreekt.
3. Macrogagen reageren ook op de cytokinen en r uimen beschadigd weefsel op.
4. Onder invloed van groeifactoren ontstaan om de wond n
ieuwe bloedvaten.
○ Bindweefselcellen krijgen meer brand- en bouwstoffen.
○ Zij delen actief en maken extra collageen.
5. Collageenmoleculen maken dwarsverbindingen en komen in het verlengde van de
trekrichting te liggen: de pees wordt weer sterker.
○ Voorzichtig en regelmatig belasten van de pezen werkt stimulerend voor deze
rangschikking.
Werking van de blades
- Structuur: koolstofvezels in lagen
- Start hardlopen: vaak langzamer dan een gewone atleet, omdat de bladerunner informatie
van zintuigen in voeten,enkels en onderbenen mist.
- Tijdens hardlopen: groter contactoppervlak met de grond (“voet”) en grotere afstand tussen
afzetpunt (“tenen”) en heup. Bladerunners kunnen dus in verhouding grotere passen maken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller floorkester. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now