Class notes
Hoorcolleges Materieel Strafrecht 20/21
- Course
- Institution
- Book
De hoorcolleges van Materieel Strafrecht 2020/2021.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
deboraaaaaaaah
Reviews received
Content preview
Hoorcolleges Materieel Strafrecht 2020/2021W1 College I: Schuld
De definitie van schuld (culpa)
- schuld is verwijtbare aanmerkelijke onvoorzichtigheid
- het is opgenomen in art. 307 Sr, art. 308 Sr en art. 6 WVW (dood door schuld in verkeer
of letsel door schuld in verkeer)
- onvoorzichtigheid: de dader overtreedt een zorgvuldigheidsnorm. > het gaat om
geschreven en ongeschreven normen. (bijvoorbeeld in de Wegenverkeerswet en
verkeersregels) Als je deze overtreedt en er ontstaat een ongeluk, is de
onvoorzichtigheid betreedt. Soms ook ongeschreven normen > Verpleegsterarrest. Had
een verkeerd flesje, overtrad een regel, maar was ongeschreven. Je moet natuurlijk het
juiste flesje aanreiken, dat volgt uit je taak. Dit valt buiten het verkeer, dood door schuld
uit art. 307.
- De overtreding moet aanmerkelijk zijn. > niet iedere overtreding levert schuld (culpa) op.
Als je een klein beetje te hard rijdt en er volgt een dodelijk ongeluk, is onvoorzichtig,
maar niet aanmerkelijk. Je moet bijvoorbeeld veel te hard rijden. Hangt af van de
omstandigheden van het geval. Kan je niet op basis van de overtreding vaststellen. Dit
moet je bekijken aan de hand van objectieve gegevens. Dit is de normatieve zijde van de
schuld.
- Geen schuld als de dader geen verwijt kan worden gemaakt (verontschuldigbare
onmacht). Er is bijvoorbeeld sprake van een schulduitsluitingsgrond. Je kan denken aan
onmacht in de vorm van hartaanval, epileptische aanval, geestelijke ziekte. Je zit
bijvoorbeeld achter het stuur, en krijgt een aanval, dan verkeer je in onmacht. Dit valt je
niet te verwijten, als dit het gevolg is. Het moet dan wel VERONTSCHULDIGBARE
onmacht zijn, Je kan er zelf niks aan doen. Bijvoorbeeld geen medicatie genomen. Het kan
dan maken dat het je dan wel te verwijten valt.
Blackout
- in zijn algemeenheid kan niet worden aangegeven of 1 overtreding schuld
(aanmerkelijke onvoorzichtigheid) oplevert.
- Het hangt af van de aard en de ernst van de overtreding af en de omstandigheden
waaronder deze overtreding is begaan.
- Uit de ernst van de gevolgen kan niet zonder meer worden afgeleid dat sprake is van
schuld.
- In het specifieke geval: het op een verkeerde weghelft terechtkomen, is in beginsel
aanmerkelijk onvoorzichtig. Het is aanmerkelijk onvoorzichtig als je tegen een
tegenligger komt. Maar je hebt ook nog een derde aspect: de verwijtbaarheid.
- De verdachte heeft echter verklaard dat zij een blackout had en dat zou
verontschuldigbare onmacht kunnen opleveren. Het ongeluk is gebeurd vanwege de
blackout. Verdachte besefte niet wat ze aan het doen was. Het Hof die nam de verklaring
op in het arrest, als bewijsmiddel. Het Hof geloofde dus de verklaring.
- Dat heeft het hof niet onderzocht en daarom casseert de Hoge Raad. Als je de verklaring
gelooft en als bewijsmiddel opneemt, dan moet je onderzoeken of die onmacht
inderdaad onschuldig is. De Hoge Raad casseerde daarom. Het Hof moest opnieuw
oordelen. Het betekent niet dat ze geen schuld had. Het Hof moest onderzoeken of de
blackout onverschuldigbaar was. Hoe komt de blackout? Alcohol? Het kan zijn dat de
factoren verwijtbaar zijn aan de verdachte. Dat had het Hof kunnen onderzoeken. Helaas
weten wij niet wat de uitkomst is van de zaak. We weten niet wat het Hof heeft
geoordeeld na de cassatie.
,Pinkpop
- Casus: in de nacht na afloop van het popfestival Pinkpop rijdt een man met zijn auto drie
bezoekers van het festival aan die op de weg zitten.
- De man wordt vervolgd voor dood door schuld (art. 6 WVW ) en zwaar lichamelijk letsel
door schuld, subsidiair veroorzaken van gevaar op de weg (art. 5 WVW) en verlaten van
de plaats van het ongeluk daar gewonden zijn (art. 7 WVW).
- De rechtbank spreekt de verdachte vrij voor art. 6 en veroordeelt de verdachte voor art.
5 en art. 7 WVW.
- Art. 6 is misdrijf, art. 5 is overtreding > verschillende strafmaar. Art. 7 is misdrijf
- Motivering van de rechtbank in het licht Blackout?
- Probleem in deze zaak: was er sprake van aanmerkelijke onvoorzichtigheid van de
dader? Hij zegt zelf dat hij de mensen niet heeft gezien, kon je zien zitten op de weg? Die
man kon over de weg rijden, en het zou kunnen zijn dat de bezoekers dachten dat het
een afgesloten weg was (drank etc.). Deze combinatie zorgde voor het ongeluk. Is dit
aanmerkelijk onvoorzichtig? Het is op zich onvoorzichtig. Hij heeft echter geen regel
overtreden (geen verkeersfouten), zijn verkeersgedrag was gewoon. Het enige wat je
hem kan verwijten, hij had beter kunnen opletten en kunnen zien dat er mensen liepen
en dat het festival afliep. Maar dit is te weinig voor aanmerkelijke schuld. Deze
onoplettendheid is niet opmerkelijk genoeg. We volgen hier Blackout. Hier is geen
aanmerkelijke onvoorzichtigheid.
- Echter wel art. 5 > veroorzaken van gevaar op de weg. Hiervoor is geen schuld nodig, het
is een overtreding.
- Het is ernstig > hij is doorgereden na het ongeluk. Hij schrok en is weggereden. Hij heeft
zich zelf wel gemeld. Dit is op zich een strafuitsluitingsgrond. In beginsel geen vervolging
voor doorrijden na ongeluk. Maar bepaalde personen waren hulpbehoevend. Dan moet
je meteen stoppen, en helpen. Je moet STOPPEN als er sprake is van hulpbehoevend. DUS
geen strafuitsluitingsgrond.
- Hoe groot is de fout nou?
W1 College II: Roekeloosheid
Roekeloosheid tot 1 januari 2020
- Art. 175 lid 2 WVW: hogere straf bij roekeloosheid (6 in plaats van 3 jaar)
- Tot 1 januari gaf de wet geen definitie van roekeloosheid.
- Art. 175 lid 3 WVW: tot 1 januari kon de straf met de helft worden verhoogd op grond
van bijzondere omstandigheden (veel te hard rijden, bumperkleven, gevaarlijk inhalen,
geen voorrang verlenen, dronken rijden).
- Dus naast twee omstandigheden ook nog roekeloos > dan 9 jaar!
- Dat driedubbel tellen kan eigenlijk niet.
- Als iemand veel te hard dan moet je ervanuit gaan dat het gewone schuld is. Je kan dan
nog niet roekeloos is. Het begrip roekeloosheid moet eigenlijk alleen buiten de
strafverzwarende omstandigheden van lid 3 doen.
Roekeloosheid volgens de Hoge Raad
- Uitgangspunt van Blackout gelden. Je kunt dus niet in je algemeenheid zeggen dat 1
overtreding roekeloos is. Je moet het bekijken aan de omstandigheden van het geval, de
aard en ernst.
- 15 oktober 2013 arrest > de HR had al eerder arresten gewezen op het begrip
roekeloosheid. Dit is een standaardarrest. D
- Motiveringsplicht voor de rechter:
- - buitengewone onvoorzichtigheid > belangrijkste verschil met de gewone schuld. Daar is
het namelijk aanmerkelijk. Het is niet per se duidelijk. De Hullu gaat hier uitgebreid op
in.
, - - zeer ernstig gevaar voor anderen
- - de dader is zich daarvan bewust of had zich daarvan bewust moeten zijn.
Buitengewoon: je buiten het gewone verkeer plaatsen. > niet de strafverzwarende
omstandigheden. In bepaalde situaties is het BUITENGEWOON. Je gedraagt je zodanig dat het
eigenlijk geen gewone verkeersdeelname is, in de bebouwde kom.
- kat en muis-spel in het gewone verkeer
- snelheidswedstrijd in het gewone verkeer
- vluchten voor de politie (neemt niet meer deel aan het gewone verkeer, maar wil
vluchten en gedraagt zich daardoor buitengewoon) Het gaat dan niet meer om de
strafverzwarende omstandigheden van lid 3. Maar het gaat om het extra element van
vluchten.
- dwingen tot stilstaan op snelweg > buitengewoon onvoorzichtig en gevaarlijk
- er zijn heel veel zaken waarin de Hoge Raad casseerde, dan gaat het eigenlijk meer om de
aanmerkelijke onvoorzichtigheid van gewone schuld. Een voorbeeld is het geval van 15
oktober 2013. De verdachte reed in zn auto over een provinciale weg en werd ingehaald
door een bus, verdachte raakte geirriteerd en versnelde zijn snelheid zodat inhalen niet
lukte. Busje werd op een gegeven moment gedwongen opzij te gaan, omdat er anders een
frontale botsing zou ontstaan. Die chauffeur van busje stuurde naar rechts terwijl dat
eigenlijk niet kon, omdat auto van verdachte daar was. Verdachte schoot naar de andere
kant tegen de tegemoetkomende auto’s. Zo ontstond een fatale botsing. HR casseerde
dat, het is onvoldoende gemotiveerd. Doe dit via de gewone schuld, of strafverzwarende
omstandigheden van lid 3. JE kan niet zonder nadere motivering roekeloosheid
aannemen. Wat de verdachte deed was niet hard reden, maar zijn mede-automobilist is
gevaar brengen. Er was sprake van levensgevaar. Dat is zo extreem gevaarlijk, dus het
was eigenlijk wel roekeloos. Veel mensen zeiden over deze zaak: we begrijpen het niet
meer. Het Hof had het beter moeten motiveren. Hof heeft toen gewone schuld
veroordeeld. Had wellicht met een extra motivering kunnen komen.
- Dit is een van de zaken waar de HR in z’n algemeenheid uitlegt wat het betekent, maar de
toepassing is voor heel veel mensen moeilijk te volgen en niet zo acceptabel.
- Tot 1 januari was het dus niet in de wet gelegd.
Een actueel vonnis
- Rechtbank Zeeland-West Brabant 26 Augustus 2020:
- Rechter worstelt met oude definitie. Botst frontaal tegen brommer aan. Lijd lichamelijk
letsel. Verdachte was nog niet zo lang in het bezit van een rijbewijs, wordt hem extra
zwaar aangerekend. Hij ging met 140 km per uur rijden op een provinciale weg, terwijl
er een tegenligger was. Toch denk je, dit gaat zo ver, dit kan je niet afdoen met gewone
schuld. Dit is een zaak die goed illustreert wat de problematiek van roekeloosheid
inhoudt.
- Rijgedrag grenst aan roekeloosheid, maar is het net
- Wel zeer onvoorzichtig gedrag
- Strafverzwarende omstandigheden: veel te hard rijden, gevaarlijk inhalen.
Per 1 januari 2020: Art. 5A WVW
‘’1 Het is een ieder verboden opzettelijk zich zodanig in het verkeer te gedragen dat de verkeersregels in
ernstige mate worden geschonden, indien daarvan levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor
een ander te duchten is. Als zodanige verkeersgedragingen kunnen de volgende gedragingen worden
aangemerkt:
a. onvoldoende rechts houden op onoverzichtelijke plaatsen;
b. gevaarlijk inhalen;
c. negeren van een rood kruis;
d. over een vluchtstrook rijden waar dit niet is toegestaan;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deboraaaaaaaah. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
84866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now