Geslaagd in 1e zit - Deze samenvatting omvat het hele deel gegeven door prof. Sciot. De samenvatting is gebaseerd op mijn notities uit de les en het boekje.
Ziekte en diagnose ..............................................................................................................................3
1. Wat is een ziekte, een diagnose? De rol van histopathologie .............................................................................................3
2. Doelstellingen van het morfologisch onderzoek .................................................................................................................3
3. Methodes........................................................................................................................................................................4
Celpathologie: cellulaire adaptatie als reactie op celbeschadiging ......................................................6
1. Reversibele beschadiging .................................................................................................................................................6
2. Irreversibele beschadiging ...............................................................................................................................................9
De ontsteking .....................................................................................................................................14
1. Inleiding ........................................................................................................................................................................14
2. De exsudatieve ontsteking ..............................................................................................................................................15
3. De proliferatie ontsteking ...............................................................................................................................................18
4. Heling en herstel ............................................................................................................................................................19
Tumoren .............................................................................................................................................21
1. Wat is een tumor? ..........................................................................................................................................................21
2. Histologische diagnose ...................................................................................................................................................21
3. Groei van kankers .........................................................................................................................................................25
4. Verspreiding van kankers ...............................................................................................................................................26
5. Precancereuze letsels .....................................................................................................................................................27
6. Effect van de tumor op de gastheer ................................................................................................................................28
7. Het effect van gastheer op de tumor - Verdediging ..........................................................................................................28
2
, ZIEKTE EN DIAGNOSE
Wat is pathologische ontleedkunde?
Bestuderen en diagnosticeren van ziekten adhv morfologische kenmerken van de ziekte
Opm: Niet elke ziekte heeft morfologische kenmerken
vb. neurose
Spitst zich vooral toe op cellen, weefsels en organen en macromoleculen
1. W A T I S E E N Z I E K T E , E E N D I A G N O S E ? D E
R O L VA N H I S T O PAT H O L O G I E
A. Ziekte
= Min of meer scherp omschreven entiteit van suboptimaal functioneren
B. Diagnose
= Een proces gebruikt in het interpreteren van de klacht naar de identificatie van de ziekte toe
= Eindpunt van de zoektocht/het benoemen van de ziekte
Diagnose → pathologisch anatomisch onderzoek cruciaal, maar beperkingen:
- Niet alle ziekteprocessen hebben morfologische/anatomische kenmerken
vb. Hartritmestoornissen kan men niet onder microscoop zien
- Morfologische kenmerken leiden niet per se naar specifieke diagnose
vb. Infiltratie van lymfocyten, geen specifieke ziekte
- Probleem van representativiteit: Weefsel moet op juiste plaats genomen zijn
vb. ✴ Letsel onder de carina kan niet worden gediagnosticeerd door mucosabiopsie van
trachea, wel door transcarinale punctie
✴ Indien een naaldbiopsie in een tumor, dan wel rekening houden dat cellen veel meer
heterogeen kunnen zijn
- Niet alle letsels in weggenomen weefsel worden gevonden
vb. Hoe kleiner het letsel, hoe minder de trefkans in een coupe
- Onderzoek te vroeg: als er nog geen morfologische kenmerken zijn
2. D O E L S T E L L I N G E N V A N H E T M O R F O L O G I S C H
ONDERZOEK
Antwoorden op:
- Is er tumor aanwezig, of is het letsel een ontsteking/ander proces?
- Tumor: goedaardig/kwaadaardig?
- Welke tumor? Graad van differentiatie? → belang behandeling en prognose
- Welk stadium van uitbreiding/uitzaaiing? → belang nabehandeling en prognose
- Geen tumor: Wat is de oorzaak van letsel? → infecties door bacteriën, virussen, …
- Type, graad van activiteit, ernst? → belang type behandeling
- Graad van vordering van de schade/ graad omkeerbaarheid? → behandeling/prognose
3
, 3. M E T H O D E S
Vertrekken van een staal dat macroscopisch of microscopisch onderzocht wordt
- Uit losse cellen (cytologie)
- Klein weefselfragment (biopsie)
- Weefsel of orgaan uit operatie (resectiepsecimen)
- Volledig lichaam (autopsie)
Elk type onderzoek heeft zijn beperkingen
A. Cytopathologie
Relevantie
Door afschrapen van cellen/verzamelen van cellen dmv aspiratie via dunne naald → diagnose
Afwijkende kenmerken in cytoplasma en van de kernen van cellen die deel uitmaken van tumoren
Voordelen en nadelen
- Sampling errors : Staal op verkeerde plaats genomen, punctie bevat geen letsel-cellen
- Technische problemen: Staal niet goed gefixeerd, uitgestreken of bewerkt
- Interpretatieproblemen: Niet alle tumoren laten zich diagnosticeren door cytologisch onderzoek.
Indien diagnose gesteld dan weinig info over stadiëring
B. Histopathologie
Paraffinecoupes
- Basistechniek elk microscopisch onderzoek
- Verloop: - Gedehydreerd en ingebed in paraffine
- Gesneden in schijfjes van 5micron (microtoom)
- Op draagglaasje + paraffine verwijderd
- Kleuring: standaard/(immuno)histochemish
Sneldiagnostiek met vriescoupe
= Snel invriezen van ongefixeerd weefsel
- Snijden in dunne plakjes en kleuren
- Geschikt voor peroperatieve sneldiagnostiek
Voordelen:
- Snel
- Enzymatische en immunologische eigenschappen van het weefsel bewaard
Nadeel:
- Detail minder goed
Histochemie
Laten toe # componenten van weefsel aan te tonen door chemische eigenschappen
→ Collageen, glycogeen, vetten, mucines aangetoond worden
Weefselvoorbereiding essentieel voor kwaliteit!
Immunohistochemie
Dmv antigene kenmerken weefselcomponenten aantonen
→ Antistof aanbrengen die zichtbaar gemaakt kan worden (fluorescerende substantie,…)
→ Subcellulaire lokalisatie antigenen aantonen
Technieken: 1- 2- of 3-staps techniek
monoklonale / polyklonale antistoffen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller camillegnk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.84. You're not tied to anything after your purchase.