Summary
Samenvatting Inleiding in de Sociologie
- Course
- Institution
Samenvatting van 43 pagina's voor het vak Inleiding in de sociologie aan de RuG
[Show more]
Seller
Follow
Lotte20
Content preview
Hoofdstuk 1Maatschappelijke problemen als collectieve kwaden
1.1 De problematische samenleving
In de achttiende eeuw gingen Verlichtingsfilosofen nadenk over de staat en de samenleving. De
samenleving werd gezien als een vereniging van vrije mensen, de staat als een machtsorganisatie
gebaseerd op hiërarchie en majesteit.
De Franse Revolutie in 1789 werd gezien als de opstand van de samenleving tegen de staat en vooral
tegen het vorstengezag. Revolutionairen in de Franse revolutie probeerden een samenleving te
scheppen die gebaseerd is op de principes van: vrijheid, gelijkheid en broederschap. Maar het
tegengestelde gebeurd, er ontstond tirannie.
1.2 Wanneer wordt een probleem een maatschappelijk probleem?
Een maatschappelijk probleem is een maatschappelijk proces waarin we de volgende stappen
kunnen onderscheiden: (in democratie)
1. Een invloedrijke groep in de samenleving (burgers of wetenschappers)
2. wordt zich bewust van de negatieve aspecten van een sociale situatie
3. omdat die situatie scherp conflicteert met belangrijke waarden en normen in de samenleving
4. Die invloedrijke groep slaagt erin het probleem een naam te geven en onder de aandacht van
het publiek te brengen
5. het wordt duidelijk dat er iets aan gedaan moet en kan worden door collectieve actie
6. die leidt tot beïnvloeding van het overheidsbeleid.
1.3 Sociale normen als collectief goed
-Wanneer een sociale norm aanvaard is door een groep mensen die zich ook inspannen om die norm
in de onderlinge relaties te handhaven en te verwezenlijken dan kunnen we spreken van en collectief
goed.
-Sommige sociologen beschouwen sociale normen als een vorm van sociaal kapitaal, een positief
goed voor een groep, waar niet alleen de groep als geheel, maar ok de individuele leden voordeel
van hebben.
Universele mensenrechten
-De Verenigde Naties (opgericht in 1946) namen in 1948 de ´Universele Verklaring van de Rechten
van de Mens´ aan.
-Drie bronnen van kritiek:
1. Westerse filosofen die een cultuur relativistisch standpunt innemen.
2. Islam (fundamentalisten)
3. Politieke leiders in economisch succesvolle landen in Azië (tegen democratie, voor dictatuur)
1.4 Publieke goederen en collectief goede toestanden
Rawls en Nozick: deze moraalfilosofen hebben de vraag gesteld op basis van welke principes
collectieve constructies als de staat worden geschapen.
Antwoord: Individuen weten niet wat de toekomst zal brengen, ze zijn niet opgewassen tegen risico´s
en gevaren. Verstandige personen zullen daarom collectieve voorzieningen in het leven roepen voor
bescherming zoals de staat, een wetgeving en een rechterlijke macht. Boven deze instituties staat
een overkoepelende constitutie die aangeeft wat de relaties zijn tussen de staat en burgers, en die
be bevoegdheden aangeeft. Zij onderwerpen zich vrijwillig aan de lasten die de staat hun oplegt. De
kernvraag hierbij is hoe de verdeling moet zijn tussen de rechten die individuen voor zichzelf
behouden, en de rechten die zij overdragen aan een hogere instantie.
,Rawls
-Liberale vrijheidsprincipes: vrijheid van geweten en gelijke kansen in de markt
-Verschilprincipe: ongelijkheid in rijkdom en sociale positie in een samenleving is alleen
gerechtvaardigd wanneer ze ook tot voordeel sterkt van de minst bevoordeelden in die samenleving,
het gaat om eerlijkheid en rechtvaardigheid.
Nozick
-liberale principe: alleen in vrijemarktuitwisseling fungeren mensen als doel op zichzelf.
-Acquisitieprincipe: personen hebben recht op de eigendommen die zij op een rechtvaardige wijze
hebben verkregen (absoluut eigendomsrecht)
1.5 Een eenvoudig maatschappijmodel
-Maatschappelijke problemen ontstaan op verschillende plaatsen in de samenleving en het heeft
weinig zin om één maatschappelijke macro-oorzaak voor alle problemen te presenteren.
-Ingewikkelde opeenvolging: voor bepaalde maatschappelijke problemen wordt een oplossing
gevonden, maar die oplossing levert op haar beurt weer nieuwe maatschappelijke problemen op,
waar dan vervolgens weer oplossingen voor moeten worden gevonden.
, 1.6 Een selectie van maatschappelijke problemen
-Maatschappelijke problemen in de industriële en zich industrialiserende delen van de wereld
-Maatschappelijke problemen met veel media aandacht in de westerse wereld
-Maatschappelijke problemen waarover sociaal-wetenschappelijk onderzoek heeft
plaatsgevonden
-Maatschappelijke vraagstukken die in de publieke discussie genoemd worden als grote sociale
problemen
-Maatschappelijke problemen als collectieve kwaden
-Maatschappelijke problemen als perverse effecten.
Hoofdstuk 2
Sociaal-wetenschappelijk onderzoek in macro-micro-macroperspectief
Inleiding
-Macro-micro-macroperspectief: we geven niet alleen beschrijvingen en analyses van
macroverschijnselen, maar we zoeken steeds naar de microfundering van deze processen.
-Methodologisch individualisme: alleen mensen kunnen beslissingen nemen en handelend optreden
Grote groepen kunnen dat niet, of alleen als er een organisatievorm gevonden is die dat toelaat.
2.1 Maatschappelijk problemen en de sociale wetenschappen
-Sociaal wetenschappelijk onderzoek heeft tot doel uitspraken te doen over de maatschappelijke
werkelijkheid.
-Uitspraken:
Beschrijvingen: bevatten uitspraken van kwalitatieve en kwantitatieve aard die tot doel
hebben een beeld te geven van zaken als de aard van het verschijnsel, de verspreiding onder
de bevolking en de trend in de loop van de tijd.
Verklaringen: gaat verder dan het geven van een beschrijving of het vaststellen van een
verband tussen een aantal factoren. Men zoekt oorzaken.
2.2 Sociaal-wetenschappelijke verklaringen
-De vraag naar verklaringen komt voort uit de verwondering van de onderzoeker die geconfronteerd
wordt met de beschrijving van een verschijnsel.
-Benaderingen sociologen in dit boek: Raymon Boudon, James Coleman, Jon Elster
-Fukuyama, The great disruption (1999) probeert maatschappelijke problemen te verklaren door op
macroniveau te zoeken naar brede trends en processen over een langere periode die mogelijkerwijs
hebben bijgedragen tot de huidige maatschappelijke problemen. Maar het beschrijven van
macroprocessen zegt weinig of niets over individuele actoren, hun motieven, sociale relaties en hun
interacties in bepaalde handelingssituaties. Dit brengt echter problemen met zich mee, namelijk dat
mensen slechts een rol spelen in een groter drama en op de afloop daarvan geen invloed kunnen
uitoefenen, daarom:
-Actor-in-contextbenadering: wanneer in het onderzoek doelgericht handelende actoren centraal
staan, da dient de onderzoeker deze actoren te plaatsen binnen een wijdere context die het
handelen ten dele bepaalt.
-Macro-micro-macroverklaringsmodel van Boudon en Coleman(bootje van Coleman)
1. Macroverschijnsel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lotte20. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62491 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now