Samenvatting van alle hoorcolleges van het vak Individueel Leefstijl Programma (ILP). Dit zijn 8 hoorcolleges, gegeven in lesweek 1 t/m 8. Dit is geschreven in het tweede jaar (Hoofdfase 1) van de opleiding Sportkunde aan de HAN.
Hoorcollege week 1 - Gezondheid en Epidemiologie
Gezondheid (volgens WHO (World Health Organisation) = een toestand van volledig fysiek
(lichamelijk), geestelijk (mentaal) en sociaal welbevinden en niet alleen het ontbreken van
ziekte. Deze drie pijlers van gezondheid zijn sterk van elkaar afhankelijk: wanneer je door
een blessure fysiek niet ‘gezond’ bent, is de kans op mentale klachten ook veel groter.
Sense of Coherence = een belangrijke ‘voorspeller’ om te kunnen kijken of iemand gezond
kan gaan leven en dat ook kan volhouden. De Sense of Coherence bestaat uit 3 pijlers:
1) De Comprehensibility (begrijpbaarheid) = begrijpt iemand hoe gezondheid in elkaar zit?
Dus wat de consequenties zijn van ongezonde voeding op je gezondheid?
2) Manageability (beheersbaarheid) = is het voor iemand mogelijk om gezond te eten, kan
iemand dat helemaal zelf regelen en volhouden?
3) Meaningfulness (betekenis voor jou) = wat betekent het begrip gezond voor iemand?
Vindt hij/zij gezond zijn zelf ook wel zinvol?
Positieve gezondheid (door Machteld Huber) = In dit concept wordt gezondheid niet meer
gezien als de af- of aanwezigheid van ziekte, maar als het vermogen van mensen om met
de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen
regie te voeren. De positieve gezondheid bestaat uit 6 pijlers:
1. Lichaamsfuncties → ‘ik voel me gezond en fit’
2. Mentaal welbevinden → ‘ik voel me vrolijk’
3. Zingeving → ‘ik heb vertrouwen in mijn eigen toekomst’
4. Kwaliteit van leven → ‘ik geniet van mijn leven’
5. Meedoen → ‘ik heb goed contact met andere mensen’
6. Dagelijks leven → ‘ik kan goed voor mezelf zorgen:
De Health in the River of Life is een plaatje waarin manieren worden uitgelegd waarop
mensen geholpen kunnen worden om gezonder te gaan leven. Hierin wordt een vergelijking
gemaakt met de manieren waarop je iemand die in een rivier ligt kan redden.
1) Death Disease (dood) = iemand die
heel ongezond leeft, gwn zijn/haar gang
laten gaan (laten verdrinken).
2) Curative (oplappen) = iemand die door
ongezond leven een hartinfarct heeft gehad
oplappen (uit het water halen en daarna
weer terug zetten), zodat hij/zij weer door
kan.
3 & 4) Protective/preventie = iemand die
ongezond leeft op voorhand medicijnen
geven (zwembandjes geven) om de kans
op ziektes te verlagen.
5) Health Education = iemand vertellen over gezonde keuzes en aanraden om meer te
bewegen (schoolslag leren).
6) Promotion = iemand zo onderwijzen dat hij/zelf gaat inzien dat gezond eten belangrijk is,
dat ook belangrijk vindt en dat vanuit zichzelf kan volhouden (borstcrawl leren).
Het Model van Lalonde = neemt gezondheid als
uitgangspunt. Er wordt gekeken naar een populatie,
een groep, en dus niet naar aparte individuen. Volgens
dit model wordt gezondheid bepaald door 4
gezondheidsdeterminanten:
1. Intern milieu (biologische factoren) - Wat jij
van binnen bent, welke ziektes je vanaf je
geboorte hebt en welke ziektes/problemen er
later bij zijn gekomen.
2. Extern milieu (fysieke + sociale omgeving) -
De omgeving waarin je leeft heeft invloed op de gezondheid, in een school met
snoepautomaten is de kans op snoepen groter. De mensen om je heen, zij kunnen je
stimuleren of juist demotiveren om gezond te leven.
3. Medische zorg en preventie - De beschikbaarheid van zorg en ondersteuning
maakt het makkelijker voor iemand om gezond te leven.
4. Leefstijl - Welk gedrag vertoon je zelf: eet je gezond, beweeg je genoeg, nuttig je
veel alcohol. Dit is een van de belangrijkste factoren in of iemand gezond is of niet.
Naast de 4 bovengenoemde gezondheidsdeterminanten, zijn er nog veel meer.
Een gezondheidsdeterminant = één factor die invloed heeft op iemands gezondheid.
Voorbeelden zijn: beroep, leeftijd, chemische omgeving (stoffen in de lucht), biologische
omgeving (bevolkingsdichtheid), genetische factoren en psychologische factoren.
Er zijn drie soorten preventie:
1. Primaire preventie (voorkomen) - door te sporten voorkomen dat de gezondheid
achteruit gaat.
2. Secundaire preventie (vroegtijdig opsporing) - door de ziekte vroeg te ontdekken,
is er nog tijd om de leefstijl te veranderen en weer gezond te worden.
3. Tertiaire preventie (leren omgaan met) - iemand kan niet meer genezen, daarom
wordt die persoon geleerd om er zo goed en gezond mogelijk mee om te gaan.
Epidemiologie = de wetenschappelijke studie over het vóórkomen en de verspreiding van
ziektes binnen en tussen populaties. De epidemiologie heeft drie kenmerken:
1. Een bepaalde ziekte staat centraal.
2. Het gaat over hoeveel ziektegevallen (het vóórkomen) een bepaalde ziekte heeft.
3. Er wordt gekeken naar het vóórkomen van een ziekte, in relatie tot het voorkomen
van andere verschijnselen.
Bij het kijken naar een ziekte staan drie factoren centraal:
Etiologische factoren = Zegt iets over het ontstaan van een bepaalde ziekte. → “Hoe krijg
je overgewicht?”
Prognostische factoren = Zegt iets over het verloop (positief of negatief) van de ziekte →
Een blessure heeft een negatief effect op overgewicht, want daardoor kan iemand nog
minder bewegen. Gezonde voeding heeft een positief effect op het verloop van overgewicht.
Diagnostische factoren = Zegt iets over de kenmerken van een aandoening → “Aan de
hand van welke kenmerken kan iemand de diagnose overgewicht krijgen?”
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DiannetenHaken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
