Nederlandse vertaling en samenvatting van het boek ''Public Management; Performance, Professionalism and Politics'' van Mirko Noordegraaf. Hoofdstuk 1 - 8
Chapter 1. Introduction
In Europa zijn publieke (overheidsinstanties) en non-profitorganisaties (hebben geen winstoogmerk)
zodanig beheerd dat de prestaties worden verbeterd / herziend. Nationale regeringen, gemeenten,
politie, justitie, openbaar vervoer, scholen en ziekenhuizen zijn sinds de jaren tachtig allemaal meer
normale bedrijven geworden en lijken steeds meer op particuliere bedrijven die op de markt
opereren.
Publieke en non-profit organisaties hebben hun bureaucratische houdingen achter zich gelaten, en
hebben business tools aangenomen om effectiever, efficiëntere en verantwoordelijker te worden =
NIEUW PUBLIEK MANAGEMENT = NPM, ook wel businesslike management genoemd.
NPM = een verzameling inzichten en instrumenten om managementtechnieken uit de private sector
toe te passen op de publieke organisaties. Prestaties worden verbeterd door strategische planning en
beheer; door duidelijke doelen te stellen; door plannings- en controlesystemen; door te monitoren;
kwaliteitscontroles; en door tools zoals kosten-baten analyse; prestatie-indicatoren; en
klanttevredenheidscijfers.
NPM is een term die opkwam in de jaren 80. In die tijd hadden burgers de ervaring en het gevoel dat
er een grote kloof tussen publieke en private sector was ten aanzien van doelmatigheid en
efficiëntie. Teveel bureaucratie (organisatiestructuur welke wordt gekenmerkt door regels en
procedures) belemmerde een doeltreffende overheid, waardoor de tevredenheid van burgers over
de dienstverlening van hun overheid afnam. Volgens NPM zou de publieke sector veel beter
presteren wanneer managementtechnieken uit de private sector gebruikt zouden worden.
Bijvoorbeeld: gemeenten zouden meer in termen van ‘klanten’ en ‘producten’ moeten gaan denken
waar het burgers en gemeentelijke dienstverlening betreft. Dit zou moeten leiden tot meer doelmatig,
doeltreffend en zuinig werken binnen gemeenten, provincies etc.
Het NPM regeert in het neoliberalisme, dat wil zeggen het ideologische besef dat management – en
marktlogica lage kosten en hoge kwaliteit produceren = privatiseren van publieke organisaties en het
liberaliseren van markten = leidt tot verantwoord beleid en kosteneffectieve diensten voor goed
geïnformeerde burgers.
Performance, professionalism and politics
De meeste overheidsorganisaties en openbare en non-profitorganisaties zijn afhankelijk van kennis
en expertise van professionals voor het bedenken van beleid en het leveren van diensten.
In werkelijkheid zijn informatie en kennis naast cruciaal, ook dubbelzinnig materiaal geworden om
resultaten vast te stellen. Ook vanwege de verspreiding van informatie- en communicatie
technologieën en social media. Met de opkomst van NPM wordt het belang van professioneel werk,
expertise en waarden veel meer gevoeld.
Organisaties worden gedwongen om de productiedoelstellingen te verminderen, en meer te
focussen op prestaties en resultaten. Dit wordt gedaan door alternatieve instrumenten en methoden
,te gebruiken om ruimte te maken voor teams, praktijkervaringen, innovatie, leren en creativiteit.
Zulke methoden zijn lastig te implementeren en te legitimeren, maar toch is de behoefte groot om
de management- en marktlogica af te zwakken en de professionele logica te versterken. Dit vraagt
om verschillende soorten professionele standaarden, waaronder meer standaardisatie van
vaardigheden (Mintzberg, 1983).
Mintzberg onderscheidt zes fundamentele manieren om de werkzaamheden binnen een organisatie
te coördineren:
onderlinge afstemming, coördinatie door informele communicatie;
rechtstreeks toezicht, coördinatie door orders van één persoon aan anderen;
standaardisatie werkprocessen, coördinatie door specificeren van de werkzaamheden;
standaardisatie resultaten, coördinatie door specificatie van de resultaten van
werkzaamheden;
standaardisatie bekwaamheden en kennis, coördinatie van verschillende werkzaamheden
door opleiding van de uitvoerders;
standaardisatie van normen die het werk beïnvloeden, doorgaans voor de gehele organisatie.
Maar het versterken van kennis, professionaliteit en deskundig werk leidt niet meteen tot een
passende strategie, want publieke en non-profit organisaties moeten ook worden georganiseerd om
politieke doeleinden te behalen, die verder gaan dan zakelijke prestaties en professionele waarden.
Public organizations operate in democratic contexts, but in this literal meaning of politics, public
organizations unavoidably ‘do’ politics. They will be part of determining ‘who gets what when en and
how’.
Werken in publieke organisaties betekent indirect ook werken in een kritieke omgeving waarbij
publieke blootstelling om de hoek komt kijken. Politieagent die een zwarte man mishandeld, artsen
of leraren die fouten maken – trekken veel publieke aandacht en veroorzaken beleidsverstoringen =
ze zijn als het ware deelnemers aan een politieke machtsstrijd.
Publieke organisaties moeten op zoek gaan naar nieuwe legitimiteit. Dit heeft in veel opzichten een
gezamenlijke gedaante gekregen. Publieke organisaties worden gestimuleerd om publieke waarde
(public value) te creëren: ze moeten belanghebbenden identificeren, zich aansluiten bij andere
organisaties, actief zijn in netwerken en legitimiteit waarborgen: tijdperk van een new public
governance (NPG).
Echter moeten we de publieke waarde niet teveel benadrukken. Het creëren van publieke waarden
brengt politieke strijd met zich mee; en het vraagt nog steeds om productieve prestaties en
professionele expertise Het kan nooit tot 1 verhaal teruggebracht worden en er is niet 1 manier
van organiseren.
Kortom: het dienen van openbare behoeften (zorg, veiligheid, onderwijs, etc) is een kwestie van het
produceren van kosteneffectieve diensten voor individuele klanten (performance), een kweestie van
goed opgeleide en gemotiveerde professionals die voor klanten werken (professionalism) en van
competitief of gezamenlijk het dienen van maatschappelijke behoeften (politics).
Omgaan met concurrerende logica – coping with competing logics
In dit boek ligt de focus op de concurrerende logica in verschillende openbare en non-profit
contexten. In plaats van 1 beste manier om publieke organisaties te organiseren, laat dit boek zien
dat er veel theorieën zijn over public management en multiple ways of managing in public and non-
profit organizations.
,Neem bijvoorbeeld de politieorganisatie: het is moeilijk om politiewerk te plannen en te organiseren
volgens een vaste manier, want de openbare orde, veiligheid en criminaliteit zijn niet echt te
beheersen, omdat er zoveel factoren meespelen. Er wordt veel verwacht van de politie: zij moeten
doelen stellen, arbeidskrachten motiveren, politieke doelen dienen, veiligheidsdoelstellingen
behalen, politieactiviteiten plannen, bepalen tegen welke criminaliteit ze strijden, hoe en wanneer,
met hoeveel agenten en met welke methoden en materialen. Zij moeten aantonen dat hun werk in
verband staat met het terugdringen van onveiligheid en criminaliteit.
De politie draagt bij aan de openbare veiligheid, maar zijn afhankelijk van andere instellingen binnen
en buiten het veiligheidsdomein. Daarnaast wordt het politiewerk beïnvloedt door economische en
sociale culturele omstandigheden, zoals de media aandacht. Dit betekent dat de politie continue in
staat en bereid moet zijn om hun plannen aan te passen aan de omstandigheden.
Maar de politie kan de politieke voorkeuren niet negeren. Wanneer bepaalde veiligheidsincidenten
of trends onder de aandacht worden gebracht, kan er veel druk zijn voor een bepaalde aanpak, die
weinig te maken heeft met doelen. Er wordt van ze verwacht dat ze het juiste doen, terwijl het juiste
doen nooit volledig kan worden behaald.
Het boek heeft drie doelstellingen:
- De opkomst van publiek management beschrijven en te verduidelijken waarom dit kan
worden geïnterpreteerd als de opkomst van meervoudige logica’s;
- De theoretische achtergrond van deze logica’s beschrijven en verklaren waarom ze inherent
betwist worden;
- Laten zien hoe organisaties en managers kunnen omgaan met deze concurrerende logica’s,
afhankelijk van contexten, situaties en praktijken.
Public Management (openbaar bestuur)
Traditioneel wordt management gezien als ‘’getting things done through others’’. Formele
organisaties proberen dingen voor elkaar te krijgen, en doen dat door te vertrouwen op
medewerkers en interacties met klanten en belanghebbenden. Dingen gedaan krijgen betekent dat
bepaalde middelen (geld, mensen en materialen) worden gebruikt om gezamenlijk actie te bereiken.
Gezamenlijk optreden houdt coördinatie van sociale actie in, gericht op het bewerkstelligen van
gezondheidszorg, welzijn en veiligheid.
This means we can define public management as:
‘’The use of organizational resources in and by public and profit organizations to coordinate social
efforts, so that objectives can be accomplished and public needs are met.’’ Het gebruik van
organisatorische middelen in en door publieke organisaties om sociale inspanningen te coördineren,
zodat doelstellingen kunnen worden bereikt en aan openbare behoeften wordt voldaan.
Publiek management is belangrijk geworden, omdat de samenleving veracht dat publieke
organisaties bewust worden georganiseerd, aangezien zij voor uitdagende problemen en taken
komen te staan. Bestuurlijk optreden zal betrekking hebben op alledaagse kwesties, zoals
criminaliteit, zorg, financiën, het bankwezen, maar door de complexiteit van deze gebieden, is het
zelfbeheer hiervan een probleem geworden.
Voorbeeld: wanneer publieke organisaties te maken krijgen met kwesties zoals criminaliteit of
gezondheidszorg, zal er veel (publieke) aandacht voor zijn, en dan voornamelijk op de hoeveelheid
middelen die worden gebruikt, de aard en grenzen van maatschappelijk handelen, de kennis hoe de
middelen gebruikt kunnen worden en de aard van de doelstellingen en behoeften. Als de verkeerde
beslissingen genomen worden, als er incidenten plaatsvinden of de kennis zwak is, wordt de
aandacht gevestigd op ‘de organisatie van criminaliteit en gezondheidszorg’ in plaats van de
veiligheid en gezondheid zelf.
, Voorbeeld: op basis van ervaringen van mensen die familieleden hebben verloren door medische
fouten, beschrijven ziekenhuizen hoe zij gemotiveerd zijn geraakt om hun systemen te verbeteren
om het aantal gevallen door dergelijke fouten te verminderen. Maar ziekenhuizen krijgen te maken
met moeilijkheden, omdat zij worden getroffen door het gebrek aan de ondoelmatigheid van
organisatorische maatregelen. Organisatiedynamiek heeft gevolgen voor de gezondheid medische
fouten tasten de legitimiteit van de gezondheidszorg aan en verhogen de prestatiedruk.
De publieke aandacht onderstreept de relevantie van management en weerspiegelen essentiële
organisatorische aspecten van het leveren van gezondheidszorg:
- Kunnen medische professionals samenwerken of domineren zij conflicten?
- Zijn medische professionals in staat problemen op te lossen?
- Welke procedures worden gevolgd om ervoor te zorgen dat zorgvoorziening veilig is?
- Hoe verklaren medische professionals hun daden?
- Hoe leren medische professionals van hun fouten?
Het lijkt erop dat publieke organisaties worden betrokken bij organisatorische en bestuurlijke
verhandelingen wanneer zich incidenten voordoen en wanneer beleidskwesties worden aangepakt of
wanneer diensten worden geleverd. Meer in het algemeen gaan we er vaak vanuit dat problemen
alleen kunnen worden aangepakt als er duidelijke beleidslijnen en doelstellingen zijn, als
professionals goed zijn opgeleid, als de organisatiecultuur sterk is, als expertise en kennis wordt
beheerd en als belanghebbenden onder controle worden gehouden.
Theories, logics and practices
Het veld van publiek management bestaat uit verschillende deelgebieden waarin groepen experts en
wetenschappers zich richten op specifieke thema’s en de praktijk van publiek management is
gevarieerd en dynamisch: van zorg, tot veiligheid, van financiën tot onderwijs. De druk op deze
praktijken is gevarieerd; maatschappelijke uitdagingen veranderen continue, publieke verwachtingen
zijn dynamisch en politieke agenda’s veranderen in de loop van de tijd. Dit betekent dat het publiek
management dubbelzinnig en veelzijdig is.
In plaats van te zoeken naar de ‘kern’ van publiek management, zal dit boek laten zien dat er een
bepaalde essentie mist in het publiek management. Omdat echte problemen in verschillende maten
en vormen voorkomen, organisatorische maatregelen van situatie tot situatie verschillen en omdat
publieke behoeften dubbelzinnig zijn, moeten management benaderingen ook worden
gedifferentieerd; er zullen meerdere methoden beschikbaar moeten zijn om dingen effectief en
legitiem gedaan te krijgen; er zijn meerdere inzichten en vaardigheden nodig om een organisatie op
een gepaste manier te organiseren en verbeteren.
Er zijn veel expliciete theorieën op het gebied van openbaar bestuur, zoals theorieën over
verantwoording, agentschappen en autonomie, kennismanagement, professionaliteit en motivatie
van openbare dienstverlening. Wij onderscheiden drie vormen van logica van publiek management:
performance, professionalism and politics. Deze logica’s verschillen in termen van: welke middelen
worden gebruikt; met welke doelstellingen en publieke behoeften rekening wordt gehouden; welke
sociale actie wordt gecoördineerd en hoe die coördinatie plaatsvindt; en welke waarden worden
gediend door te vertrouwen op middelen en sociale coördinatie.
Performance
Management control theory vertegenwoordigt bijvoorbeeld prestatielogica: geld, materialen en
personeel worden bewust gebruikt om resultaten te produceren, efficiënt en effectief, tegen de
achtergrond van duidelijke plannen en doelstellingen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ivkstudentes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.54. You're not tied to anything after your purchase.
