Samenvatting op basis van het boek L.G.M. Stevens & R.C. de Smit, Elementair belastingrecht voor economen en bedrijfsjuristen, laatste druk. Samen gevoegd met de werkgroep uitwerkingen en hoorcollege aantekeningen.
Samenvatting Elementair belastingrecht 2020 – 2021 (VU)
L.G.M. Stevens & R.C. de Smit, Elementair belastingrecht voor economen en bedrijfsjuristen, laatste druk
2020/2021
,Week 1
Literatuur
- Hfst. 1.1 t/m 1.4, 1.8 en 1.9, hfst. 4 (m.u.v. 4.4.e t/m 4.4.g) en hfst. 12 (hoofdlijnen)
- Levensloop casus 2020.1, 2020.2, 2020.3
Samenvatting boek
Economische kenmerken van belastingheffing
Belastingheffing blijkt primair een middel tot bekostiging van publieke voorzieningen en
verdeling van collectieve lasten. Deze budgettaire functie zou men als haar klassieke functie
kunnen aanduiden. De verdeling van de lasten moet op zodanige wijze worden opgelost, dat
de leden van de samenleving de uitkomst ervan rechtvaardig althans aanvaardbaar vinden.
Daarnaast heeft de belastingheffing ook een instrumentele functie . Dit betekent dat de
belastingheffing inzetbaar is als instrument in de beleidsvorming van de overheid. De
belastingheffing fungeert dan als stuurgeld. Als doelstellingen van de economische politiek
gelden:
- Redelijke inkomensverdeling;
- Aanvaardbare economische groei;
- Volledige werkgelegenheid;
- Evenwicht op de betalingsbalans;
- Stabiel prijspeil;
- Bescherming van het fysieke milieu.
Het gewicht dat aan afzonderlijke doelstellingen van de economische politiek wordt
toegekend is uiteraard naar tijd en plaats verschillen ingevuld. De instrumentele functies die
aan de belastingheffing worden toegeschreven zijn:
- Allocatieve functie
Via de belastingheffing probeert de overheid invloed uit te oefenen op de
samenleving van de productie- en consumptiepatronen . Bijv. alcoholaccijns of laag
btw-tarief voor boeken.
- Stabilisatie functie
Via de belastingheffing kan de overheid invloed uitoefenen op een gelijkmatig
verloop van economische bedrijvigheid . Bijv. Conjunctuurwet.
- Verdelingsfunctie
Via de belastingheffing kan de overheid trachten de gewenste
inkomensverhoudingen te bereiken en zodoende de verdeling van goederen
bijsturen. Bijv. progressief stelsel van de inkomstenbelasting.
Bij enkele belastingen is er ook nog de steunfunctie . De vennootschapsbelasting vervult
zo’n steunfunctie in zeer sterke mate. Zij zorgt ervoor dat ondernemers en
vermogensbezitters de druk van de inkomstenbelasting niet al te gemakkelijk kunnen
ontlopen door hun onderneming of vermogen in te brengen in een NV of BV.
Grondbeginselen van de belastingheffing
Beoordelingscriteria voor een belastingstelsel zijn eerlijk, effectief, efficiënt en eenvoudig.
W.J. de Langen heeft aan de hand van empirisch onderzoek zes hoofdbeginselen
geconstateerd die in Nederland in onderling verband aan het belastingrecht ten grondslag
liggen. Deze beginselen spelen nog steeds een belangrijke rol in de discussie over de
vormgeving van de fiscale wetgeving. De zes beginselen zijn:
, Draagkrachtbeginsel – Met name voor de loon- en inkomstenbelasting geldt het
draagkrachtbeginsel als het belangrijkste verdelingsbeginsel. Dit beginsel houdt in dat
belasting kan worden geheven naar rato van de draagkracht van belastingplichtigen.
Profijtbeginsel – Toepassing van dit beginsel houdt in dat belasting wordt geheven naar de
mate waarin het individu profijt heeft getrokken uit de door de overheid bekostigde
voorzieningen. Bijv. betalen van milieuheffing.
Beginsel van bevoorrechte verkrijging – Belastingheffing op basis van dit beginsel houdt in
dat een speciale belasting geheven kan worden indien de verkrijger bij de verkrijgen van een
bate in een bevoorrechte positie verkeert in vergelijking met anderen. Bijv. de
kansspelbelasting en schenkbelasting.
Welvaartbeginsel – Is een doelmatigheidsbeginsel. De toepassing van dit beginsel betekent
een inbreuk op de rechts- of verdelingsbeginselen in het belang van de hele samenleving.
Bijv. Belastingsubsidies.
Beginsel van minste pijn – Is een doelmatigheidsbeginsel. Houdt in dat de wetgever tracht
de belastingheffing zodanig in te richten dat deze zo weinig mogelijk ergernis veroorzaakt
en de administratieve rondslomp voor de belastingplichtige beperkt. Bijv. de loonbelasting.
Beginsel van de optimale realisatie – Is een doelmatigheidsbeginsel. Houdt in dat
beginselen nooit ten volle, maar optimaal moeten worden gerealiseerd. Voorts mogen de
eisen die de uitvoerbaarheid aan de belastingwetgeving stelt, niet over het hoofd worden
gezien.
Bronheffingen
Het heffen aan de bron betekent doorgaans dat degene die inkomsten uitbetaald die aan een
bronheffing onderworpen zijn, aangewezen is als onbezoldigd belastingfunctionaris. Hij
moet een bepaald deel van de inkomsten op het uit te betalen bedrag inhouden en dit aan de
Belastingdienst afdragen. Bijv. loonbelasting, dividendbelasting en de kansspelbelasting.
Voorheffingen
Zijn belastingen die met andere belastingen, ten aanzien waarvan zij als voorheffingen zijn
aangewezen, worden verrekend. Zij hebben als zodanig dus geen belastingdruk verhogend
effect. Die ‘andere belastingen’ worden eerst berekend alsof de voorheffing niet heeft
plaatsgevonden. Bijv. loonbelasting en dividendbelasting.
Het belastingsubject
Art. 2.1 Wet IB wijst aan wie de heffing van inkomstenbelasting worden onderworpen
(subjectieve belastingplicht ). Voor de IB zijn dit altijd natuurlijke personen , met daarin
onderscheid tussen de binnenlands belastingplichtigen en de buitenlands
belastingplichtigen. De subjectieve belastingplicht voor de inkomstenbelasting als
binnenlands belastingplichtige vangt aan bij iemands geboorte of immigratie, in Nederland
wonende. Voor de buitenlandse belastingplicht is bepalend het moment waarop iemand
aanvangt Nederlands inkomen te genieten. De woonplaats van de belastingplichtige is dus
erg belangrijk!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnnaLynn1234. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.17. You're not tied to anything after your purchase.
