Samenvatting van de hoorcolleges en Pscribe casus over de geriatrische patiënt. In deze samenvatting komen verschillende criteria voor kwetsbaarheid, farmacokinetiek en farmacodynamiek bij ouderen aan bod.
Inhoud
Geriatrie.................................................................................................................................................1
Kwetsbaarheid....................................................................................................................................1
Farmacokinetiek ADME bij ouderen...................................................................................................2
Absorptie........................................................................................................................................2
Distributie.......................................................................................................................................2
Metabolisme...................................................................................................................................3
Eliminatie........................................................................................................................................3
Farmacodynamiek..............................................................................................................................3
Deprescribing.....................................................................................................................................3
Medicatie-gerelateerde risico’s........................................................................................................10
Geneesmiddelen bij ouderen...............................................................................................................11
Pscribe..................................................................................................................................................13
Kwetsbaarheid
Een oudere is kwetsbaar indien deze vermindert functioneert op verschillende domeinen: fysiek,
cognitief, sociaal, psychisch.
4 factoren bepalen de kwetsbaarheid van een oudere patiënt [hc farmacotherapie bij kwetsbare
ouderen]:
- Afname van reserves (o.a. laag lichaamsgewicht, weinig spiermassa)
- Multimorbiditeit (ouderen hebben vaak meerdere aandoeningen welke ook met elkaar
interacteren)
- Polyfarmacie
- Veranderde biologie (o.a. vermindering van de nierfunctie, vet-vocht balans)
Kwetsbaarheid indien ≥ 3: [hc kwetsbare patiënt]
- Onbedoeld gewichtsverlies
- Afname loopsnelheid (>6 seconde/4 meter)
- Vermoeidheid
- Minder lichaamsbeweging:
o Dagelijks >4 uur zitten
o <1 wandeling per maand
o Niet fietsen of joggen
- Afname handknijpkracht
Geriatrisch syndroom: syndroom waarbij een of meer symptomen het gevolg zijn van meerdere
aandoeningen tegelijkertijd. Voorbeelden van geriatrische syndromen zijn vallen, incontinentie,
delier, duizeligheid. Een stressor kan dan zorgen dat het kwetsbare lichaam “instort”. Voorbeelden
van stressoren zijn: infecties, bijwerkingen van geneesmiddelen en verstoringen van water- en
zoutbalans.
1
, Farmacokinetiek ADME bij ouderen
Absorptie
- Hogere pH in de maag (door gebruik van PPI’s of verminderde aanmaak van maagzuur)
wordt gecompenseerd door tragere maaglediging.
- Kleiner resorberend darmoppervlak wordt gecompenseerd door langere passagetijd door de
darm bij ouderen.
- Verminderd actief transport door transporters/carriers leidt tot minder opname van vitamine
B12, calcium en ijzer.
Overall absorptie is niet veel anders bij ouderen. Wel vaker suppletie van vitamine B12,
calcium en ijzer nodig.
Distributie
- Vetmassa neemt toe, vocht en spiermassa neemt af. Tijdens veroudering neemt het
percentage vetweefsel in verhouding tot de totale hoeveelheid lichaamswater toe. De 'lean
body mass' neemt af, voornamelijk door afname van de spiermassa. Dit betekent dat de
verdeling van vet- en wateroplosbare verbindingen in het lichaam anders wordt. Dit heeft
consequenties voor de verdeling van geneesmiddelen over de verschillende weefsels en voor
de eliminatietijd.
- Lipofiele geneesmiddelen: groter verdelingsvolume; accumulatie in vetweefsel ->
halfwaardetijd neemt toe. Hierdoor zal werking en bijwerking na staken van het middel
langer aanhouden. Er is dus een lagere onderhoudsdosis nodig. Vb. diazepam.
- Hydrofiele geneesmiddelen: kleiner verdelingsvolume, hogere plasmaconcentratie. Wanneer
een oplaaddosis gewenst is, zal deze lager moeten worden gekozen dan gebruikelijk. Men
moet dus extra alert zijn bij middelen met een smalle therapeutische breedte, zoals lithium
of digoxine.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LiekevDin1511. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
