De Geo wereld globalisering bovenbouw vwo Studieboek
Samenvatting De Geo Globalisering Hoofdstuk 2 De Wereld: Een systeem van landen en relaties. Voor Aardrijkskunde in vwo 5. Aan te raden om te gebruiken bij Proefwerken of (School)Examens.
Samenvatting H2: De wereld: Een
systeem van landen en relaties
2.1 De eerste contouren van het wereldsysteem
Wereldsysteem
De wereld is nu in te delen in een wereldsysteem: Samenhangend geheel van landen met hun
onderlinge politieke, culturele en economische relaties die op is de delen in:
Centrumlanden: economisch hoogontwikkelde landen
Semiperiferie: middenpositie tussen centrum en periferie, met een hoge
industrialisatiegraad
Periferie: economisch sterk afgestemd op de belangen van kernlanden. Laag gemiddeld
inkomen. Er is sprake van fragmentarische modernisering: In hetzelfde gebied komt zowel
traditionele en moderne activiteit zoals landbouw voor.
Ontstaan koloniën: 16e-18e eeuw
Er zijn drie soorten koloniën: een buiten de staat gelegen gebied die in bezit is van de staat.
Handelskolonialisme: Europese landen halen vooral specerijen en slaven.
Exploitatiekolonie: landen gebruiken de koloniën voor vaste invoer van goederen
Vestegingskolonie: landen blijven in de koloniën om hier te wonen. Bijvoorbeeld: Noord-
Amerika, Argentinië, Australië en Nieuw-Zeeland.
Eind 18e 19e eeuw:
Redenen succes Europa:
Kapitalistische markteconomie. Voortdurend opzoek naar mogelijkheden voor winst.
Stimulerende rol overheid. Investeerde in infrastructuur, voor eigen belang aan kust.
Imperialisme: Landen gaan hun macht in andere delen van de wereld uitbreiden door gebieden te
veroveren. Er komen de eerste hegemoniale staten: staten die met economische, financiële,
politieke en militaire middelen een dominerende rol speelt in het wereldsysteem.
Na WO II
Dekolonisatie: De voormalige koloniën worden onafhankelijk. Maar toch bleven veel
gedekoloniseerde landen afhankelijk van hun kernlanden(neokolonialisme). Hier vestigden
zich Multinationale ondernemingen(MNO’s): onderneming met vestigingen over de hele
wereld.
Europeanisering: overname Europese waarden en normen maar ook politieke en
economische elementen in andere cultuurgebieden. Dit gebeurde bij kolonialiseren.
VS nam hegemoniale positie van Groot-Brittannië over
Koude oorlog. Ontwikkelingshulp was manier om bondgenoten te krijgen
, Nu:
Veel landen bleven achter en zijn arm. De redenen hiervoor zijn:
o Internationale arbeidsverdeling: de verdeling van agrarische, industriële en
dienstverlenende activiteiten over de landen van de hele wereld. Ontstond tijdens
koloniale periode.
o Vernietiging van traditionele ambacht door goedkope geïmporteerde goederen
Global shift: verschuiving economisch zwaartepunt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellenvanb2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
