Summary
Samenvatting sv RZL
- Course
- Institution
- Book
SV van alle lessen notities van Religie, Zingeving en Levensbeschouwing Ik haalde 16/20 met deze samenvatting 19 pagina's
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
amber_hofmans
Content preview
SAMENVATTING RELIGIELes 1: Inleiding: nieuwe tijden, oude noden
Wetenschappelijke benadering
“wetenschappelijk”: kritische reflectie, wetenschappelijke methodologie
o Kritisch denken over alle aspecten in je leven DUS ook over religie: niet alles
aannemen/verwerpen
“vraagstukken”: geen gefixeerde noch definitieve antwoorden
o “dogmatisme” = de systematische verwerping van twijfel of de weigering van
bevraging van dogma’s
Uitgangspunt: huidige situatie – joods-christelijke traditie
Oudtestamentische ‘wijsheidsliteratuur’
o OT = wat we delen met de joden = Hebreeuwse Bijbel = TeNaK
o NT = verhalen over Jezus
Bijbelse insteek
Bijbel = existentiële literatuur, gelovige reflectie
o NIET uit de hemel gevallen
o Bestaan 100den versies van, elk boek heeft een hele geschiedenis van aanpassingen
DUS = gegroeide literatuur
o Mensen hebben dit geschreven op een zoekende manier, al nadenkend over zichzelf,
NIET dogmatisch
De Bijbel < biblia < grieks: ‘de boeken’ => grieks: ‘de heilige boeken’
o Meervoud: OT en NT
o OT = reflectie over dagdagelijkse ervaringen, zin van het leven = wijsheidsliteratuur
TeNaK en OT
TeNaK = 3 delen van de Joodse/Hebreeuwse Bijbel:
o Torah – de Wet = 5 grote boeken over de wet
o Nebi’im – de Profeten = opgedeeld in de vroege (= boeken/verhalen over profeten)
en de late (boeken van een profeet)
o Ketouvîm – de Geschriften = psalmen, spreuken waarin wijsheid centraal staat
Al deze boeken zitten in het OT (wel andere volgorde), MAAR ook extra delen in het OT
afkomstig vd Oude Grieken
4 delen van het OT:
o De Pentateuch (de vijf rollen) = Torah
o De ‘historische’ boeken = vroege profeten
o De ‘poëtische’ boeken = K
o De ‘profetische’ boeken = late profeten
Inhoud vd cursus
Deze tijd: mensen zijn op zoek naar wat ‘echt telt’, ‘geluk’, ‘zingeving’, ‘wijsheid’
toenemend succes van ‘mindfulness’, existentiële en wetenschappelijke reflectie op ‘geluk’,
aandacht voor het hier en nu, yoga, meditatie, heelheid en harmonie, existentiële filosofie,
wijsheid
1
, = nieuwe ‘religiositeit’ brengt stukken van het eeuwenoud joods-christelijk gedachtegoed
terug, hoewel ze vaak vergeten zijn deze terug onder de aandacht brengen
Nieuwe tijden, oude noden
Premoderniteit
o Één overkoepelend christelijk baldakijn
o Cultuur en religie zijn onlosmakelijk verbonden
o Religie heeft een antwoord op alle vragen (politiek, medisch, sociaal)
o Kerk staat in het centrum (en evt klooster), daarrond staan huizen, daarrond de
stadswallen
o Stadhuis van bv. Leuven (= politiek gebouw): Bijbelse taferelen in de nissen
Moderniteit (vanaf 18e eeuw)
o Gefragmenteerde, onderscheiden domeinen met eigen grenzen religie wordt 1
domein, naast het domein van bv. geneeskunde
o Eigen discours, particuliere logica, specifieke rationaliteit
Structurele differentiëring = elk domein wordt gedifferentieerd, eigen
discours en logica
Bv. tandpijn tandarts (ipv bidden tot de heilige Apollonia)
Functionele rationalisering = we willen de werkelijkheid begrijpen
Nieuwe antwoorden op vragen nieuwe vragen worden opgewekt
meer onzekerheid ( postmoderniteit)
o Ook invloed op het denken van de mens/persoon compartimenten met specifieke
benadering bij:
Lichamelijke deelgebieden aparte specialismes, bv. endocrinoloog,
uroloog, neuroloog
Mentale geestelijke vermogens
o DUS fragmentering op zowel samenlevings- als op menselijk niveau
VOORDEEL: goede specialisatie
NADEEL: globaalbeeld gaat verloren, bv. cardioloog weet niets over nieren
Postmoderniteit
o Paradox:
Christendom is minder evident (trouwen voor de kerk, naar de mis gaan,
communie) = conventioneel, traditioneel
Wel zoeken mensen naar geluk, zingeving, iets wat ons leven draagt
o Ervaring van menselijke onmacht en ontoereikendheid, transcendente
werkelijkheidsfactoren, ‘religie zonder God’
Er zijn, ondanks moderniteit, toch onoplosbare vragen
Bv. wat is liefde?
Transcendent = overstijgend is er toch iets meer?
Iets dat onze analyseerbare, beschrijfbare werkelijkheid overstijgt
Heropleving zoeken naar diepgang = religie zonder God
o Op zoek naar diepgang en authenticiteit
Attitude van aandachtig-heid ~ mindfulness
‘heid’: blijft bestaan zoeken naar bewuste levenshouding,
stilstaan ipv steeds blijven doorgaan
Verzuchting naar verbondenheid in harmonie met de gehele werkelijkheid ~
connectedness
2
, Fragmentatie verbondenheid, wij als deel vd werkelijkheid, één
met jezelf/de werkelijkheid, omringend + overstijgend
Verlangen naar ‘heelheid’, ‘eenwording’
Terug naar samenhang?
Geneeskunde: terug samenhang tussen lichamelijke en mentale problemen
Groeiend besef van samenhang en onderlinge connectie
o Lichamelijke klachten
~ psychologische, sociale of mentale problemen
Bv. niet kunnen eten geen lichamelijk probleem (gastroscopie oké), wel
mentaal
o Mentaal onbehagen
~ lichamelijke oorzaken
Bv. heel prikkelbaar niet mentaal, wel lichamelijk: hyperthyreoïdie
Strikt onderscheid rede-emotie
o Emotie bepaalt denken, gedachten bepalen emoties
o Fysieke reactie vs. fictieve gedachte
Bv. denken aan citroen speekselproductie
o Auto-educatie van onze gedachten
Groeiende aandacht naar zingeving
Groeiende aandacht voor zingeving
o Bv. Libelle: 2 pagina’s DUS mensen zijn ermee bezig
o Bv. Rituals
Ritual of ayurveda = traditie van het Boeddhisme ~ tot rust komen
Vrouw in zenhouding meditatie
Namaste = harmonie met jezelf, je naaste en God
‘slow down’, naar wat echt telt, “soul” op het niveau van zingeving
Tsuru = Japanse kraanvogel = brenger van wijsheid
Advent ~ Christelijk kerstfeest
o DUS religie zit overal, ookal niet in de strikte religieuze betekenis
o Bv. lobby hotel: niet over God, wel diepere waarden van het mens zijn
o Bv. theezakjes met nadenkboodschappen
Yogathee: expliciet gelinkt aan religiositeit: diepere grondlaag
Meditatie = bewustzijnsvorm maar OOK religieus
Wat is de kern van het mens-zijn?
‘Tekenen van de tijd’ (Vaticanum II)
Diepste existentiële niveau: zoektocht naar harmonie met en in de werkelijkheid, naar
heelheid en transcendentie
Voorbij concrete invulling, naar het diepste niveau van religieus aanvoelen, ‘beyond’
o Voorbij concrete godsdiensten zijn die niet allemaal voortgekomen uit hetzelfde
allerdiepste niveau van harmonie, heelheid en transcendentie
Nieuw vertrekpunt?
Ook in Joods-Christelijke traditie analoog, maar bedolven onder het stof vd tijd
Herontdekken en situeren in nieuwe actuele context
o Hersitueren, bv.: meditatie niet direct linken aan het oosten: kwam ook al veel
vroeger in het christendom voor
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amber_hofmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now