Dit is een samenvatting van het boek Groter denken kleiner doen van Herman Tjeenk Willink. Per hoofdstuk staat heel duidelijk wat het probleem is dat hij ziet en wat de oplossingen zijn. Alle belangrijke punten van het boek zitten er in.
Korte smv Tjeenk Willink
Thema 1: Groter denken, kleiner doen
De NLe staat functioneert onvoldoende om oplossingen te maken.
De verbindingen met verleden en waarden die ons binden worden veronachtzaamd. Enige
wat ons nog bindt is de democratische rechtsorde (enige gemeenschappelijke fundament).
Ontzuiling eigenlijk nooit voorbijgekomen.
De eisen van een democratische rechtsorde= democratische legitimatie, publieke
verantwoording, rechtsgelijkheid en rechtszekerheid, effectiviteit en efficiëntie.
Sleutelwoorden zijn tegenwicht, tegenspraak en tegenmacht.
De overheid kan geen eenheid zijn door verschillen in rationaliteit, taal en tijd. Overheid is
nu ook meer bv. Nederland. = Kleiner en goedkoper maar is nadelig voor burger. Het is ook
verwaarlozing van de politieke functie (steeds opnieuw bepalen wat algemeen belang
vereist, het expliciet toedelen van waarden en keuzes maken. Is politieke visie voor nodig en
open politiek debat). Management denken (aandacht voor organisatie, kostenbewustzijn
en productie) overhand gekregen door ontbreken van tegenwicht. Inhoudelijke en
uitvoerende deskundigheid is afgenomen.
Er is nog maar weinig debat over grote vraagstukken in politiek en publiek debat. Gevaar
voor de democratische rechtsorde.
Thema 2: Willen we naar de Dam, dan gaan we naar de Dam! Over de noodzaak om je stem
te verheffen.
Om democratische rechtsorde te houden moeten we stem verheffen en verzet aantekenen.
1 Het belang van het publieke debat
Open politiek debat (ontbreekt soms omdat ze toch denken van we komen niet tot een
oplossing dus dan vermeid ik het maar) vorming publiek opinie = noodzakelijk. Hij vindt
dat wetenschappers een burgerlijke plicht hebben om deel te nemen aan dat debat maar
dat idee lijkt verdwenen te zijn.
Burger wordt gezien als consument = autonoom, economisch rationeel en eigenbelang.
De staat van het recht is ook belangrijk als het gaat om democratische rechtsorde.
Herwaardering van de onafhankelijke journalist is ook nodig. Aandacht voor de andere
werkelijkheid is essentieel in democratische rechtsorde.
2 De nationale democratische rechtsorde kan niet zonder Europa
Ontbreken inhoudelijk debat, wegschuiven van ongemakkelijke feiten en verwaarlozen
gemeenschappelijke waarden breekt on sop in onze positiebepaling ten opzichte van
Europa.
, Alles is zo verbonden dat nationale democratische rechtsorde alleen nog in samenwerking
met anderen overheid kan blijven.
Brexit moet in EU voor zorgen dat we normen en waarden opnieuw bekijken en laten zien
dat EU meer is dan alleen interne markt. We moeten meer aandacht besteden aan waarden
die we delen en universeel achten (persoonlijke vrijheid, menselijke waardigheid,
gelijkgerechtigdheid, medemenselijkheid). Die waarden moeten we overeind houden.
Intergouvernementele karakter van EU neemt toe terwijl supranationale afneemt, niet goed
volgens hem.
Burgers moeten zich in NL thuis blijven voelen anders kunnen we ook geen Europese burgers
worden.
Als je ruimte voor sociaal-culturele verscheidenheid wil garanderen moet je erkennen dat de
Eu doelgericht grenzen aan markten moet stellen. In dit gebrek schuilt een deel van het
democratische tekort. Europa vertegenwoordigt ook een beschavingsideaal.
Grondslag van politieke samenwerking moet zijn: waar we wel voor staan in EU, niet waar
we niet voor staan.
3 Geen vertegenwoordigende democratie zonder maatschappelijke democratie
Ruimte en steun aan burgerinitiatieven is belangrijk als de vertegenwoordigende
democratie hapert. Want dan komt het op maatschappelijke democratie en
burgersamenwerking aan.
Hij stelt ook dat de relatie tussen individuele burger en staat en de wederzijdse rechten en
verplichtingen niet helder zijn.
Groepsgebonden burgerschap is verloren gegaan, niet goed.
Burgers die zich niet politiek vertegenwoordigd o fin de steek gelaten voelen hebben een
versterking van hun positie in de burgersamenleving nodig i.p.v. een ander kiesstelsel bv.
Als de overheid democratisch wil zijn moeten er zelfbewuste burgers en een krachtige
burgersamenleving (aanvulling op en tegengewicht tegen overheid en markt) zijn.
Je hebt een liberale burgerschapstraditie (klassieke en sociale burgerrechten centraal om
burger te beschermen van de overheid) en de republikeinse burgerschapstraditie (nadruk
op burger als citoyen in de samenleving. Het wil gemeenschappelijke actieve deelname van
burgers. Het gaat er van uit dat de samenleving collectief en individueel gemaakt wordt).
De maatschappij is heel divers geworden. Daardoor kan het zijn wat de overheid bedenkt
niet past bij de werkelijkheid die burgers ervaren.
Maar burgers die initiatieven nemen voel zich vaak tegengewerkt door de overheid en dat is
niet goed. Politici moeten helpen dit tegen te gaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller renskehoeksema. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
