Dit is een samenvatting voor de kennisbasis van het boek Geowijzer. Het bevat hoofdstuk 6 t/m 10. Deze is voor de kennisbasistoets van OJW in leerjaar 2 van de Pabo.
Inhoud
Hoofdstuk 6 Bevolking en ruimtelijke inrichting.....................................................................................2
6.1 Bevolkingsaantallen......................................................................................................................2
6.2 Leeftijdsopbouw van de bevolking...............................................................................................4
6.3 Buitenlandse migratie...................................................................................................................4
6.4 Binnenlandse migratie..................................................................................................................5
6.5 Stad en platteland.........................................................................................................................6
6.6 Ruimtelijk beleid tot 2028.............................................................................................................7
Hoofdstuk 7 Grenzen en identiteit.........................................................................................................7
7.1 Soorten grenzen...........................................................................................................................7
7.2 De Europese Unie.........................................................................................................................9
7.3 Bestuur in de Europese Unie......................................................................................................10
7.4 De Europese Unie in de wereld...................................................................................................11
7.5 Identiteit en conflicten...............................................................................................................11
7.6 Wereldgodsdiensten...................................................................................................................12
Hoofdstuk 8 Bestaansmiddelen............................................................................................................13
8.1 Economische systemen...............................................................................................................13
8.2 Primaire sector...........................................................................................................................14
8.3 Secundaire sector.......................................................................................................................15
8.4 Tertiaire sector...........................................................................................................................16
8.5 Globalisering...............................................................................................................................16
8.6 Keerzijde van globalisering.........................................................................................................17
Hoofdstuk 9 Arm en rijk in de wereld...................................................................................................18
9.1 Wanneer ben je rijk?..................................................................................................................18
9.2 Steeds meer stedelingen............................................................................................................18
9.3 Natuurlijke factoren voor onderontwikkeling.............................................................................19
9.4 Economische factoren voor onderontwikkeling.........................................................................19
9.5 Sociale factoren voor onderontwikkeling...................................................................................20
9.6 Global goals – werelddoelen.......................................................................................................21
Hoofdstuk 10 Bronnen van energie......................................................................................................22
10.1 Energie......................................................................................................................................22
10.2 Uitputbare energiebronnen......................................................................................................22
10.3 Vernieuwbare energiebronnen.................................................................................................23
10.4 Elk voordeel heeft zijn nadeel...................................................................................................23
, 10.5 Energieverbruik........................................................................................................................24
10.6 Het Nederlandse energiebeleid................................................................................................24
Hoofdstuk 6 Bevolking en ruimtelijke inrichting
6.1 Bevolkingsaantallen
Demografie is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van de veranderingen in de
omvang, de samenstelling en de ruimtelijke verdeling van de bevolking door te kijken naar geboorte,
sterfte en migratie, waarbij vanuit verschillende invalshoeken wordt gekeken.
2
, Als er meer mensen geboren worden dan er sterven, is er een geboorteoverschot. Als er meer
mensen sterven dan er geboren worden, is er een sterfteoverschot.
Sterfte en geboorte vormen samen de natuurlijke bevolkingsgroei.
Geboorte – sterfte = natuurlijke bevolkingsgroei
Het geboortecijfer geeft het aantal levendgeborenen per 1.000 inwoners per jaar aan.
Het sterftecijfer is het aantal sterfgevallen per 1.000 inwoners per jaar.
De zuigelingensterfte is het aantal kinderen dat in een kalenderjaar overlijdt voordat de leeftijd van
één jaar is bereikt per 1.000 levendgeborenen.
Migratie is de verandering van woonplaats van mensen.
Er zijn twee soorten migratie:
Binnenlandse migratie: er wordt binnen een land verhuisd.
Buitenlandse migratie: de landsgrens wordt overschreden bij het verhuizen.
Emigratie is het verlaten van een land. Immigratie is het binnenkomen van een land. Samen zijn ze
verantwoordelijk voor de sociale bevolkingsgroei.
Immigratie – emigratie = sociale bevolkingsgroei
Immigratie en emigratie bij elkaar opgeteld, vormen het migratiesaldo.
De ontwikkeling van de geboorte- en sterftecijfers van West-Europese landen wordt weergegeven in
een model: het demografisch transitiemodel. Het toont vier fasen van hoge geboorte- en
sterftecijfers naar lage geboorte- en sterftecijfers.
Fase 1: Geboorte- en sterftecijfers zijn hoog, waardoor er nauwelijks bevolkingsgroei optreedt. Er
waren slechte hygiënische omstandigheden en slechte medische voorzieningen. Er werd nauwelijks
aan geboortebeperking gedaan. er waren bijna geen voorbehoedsmiddelen en ze waren verboden.
Kinderen waren nodig om te werken.
Fase 2: Daling van het sterftecijfer. De hygiënische omstandigheden waren verbeterd. Ook kwamen
er medicijnen. Het geboortecijfer blijft ongeveer gelijk. Er treedt dan ook een enorme
bevolkingsgroei op.
Fase 3: Het sterftecijfer daalt langzaam verder. Het geboortecijfer daalt ook flink. Kinderarbeid wordt
afgeschaft en de eerste leerplichtwet wordt ingevoerd. Kinderen gingen dus juist geld kosten in
plaats van opleveren.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manonstreutjes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.