GGZ2022 Stemmingsstoornissen uitwerking alle taken
21 views 0 purchase
Course
GGZ2022 Stemmingsstoornissen (GGZ2022)
Institution
Maastricht University (UM)
Duidelijke uitwerking van alle 6 de taken en per leerdoel gesorteerd. Alle artikelen zijn gelezen en uitgewerkt. Ik heb met behulp van deze uitwerkingen (en de samenvatting die ik ook heb geüpload) een 8 behaald voor dit vak.
1. Welke soorten stemmingsstoornis bestaan er? Leg ze uit
Depressie is een stemmingsstoornis die gekenmerkt wordt door een aanhoudende sombere
stemming en verlies van plezier en interesse gedurende minimaal 2 weken. Gemiddelde duur is 6 tot
8 maanden. Wanneer de symptomen 2 jaar of langer aanhouden spreek je van een chronische
depressie. Naar schatting neemt 20-25% een chronisch beloop aan. Reguliere behandelingen zijn
vaak minder effectief bij een chronische depressie.
Bipolaire stoornis is een recidiverende stemmingsstoornis die zich in de vroege volwassenheid
aandient en waarbij depressie, manische, hypomanische en gemengde episoden optreden afwisselen
met symptoomvrije perioden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen
- de bipolaire-I-stoornis: depressie in combinatie met manie
- de bipolaire-II-stoornis: depressie in combinatie met hypomanie.
- Cyclothyme stoornis: wisselende milde depressieve en hypomanische symptomen.
Subsyndromale stemmingswisselingen.
Kunnen worden beschreven in twee dimensies: polariteit (manie en depressie) en cycliciteit
(wisselende en recidiverende beloop).
Bij depressie is er sprake van remming met gedaalde stemming, negatieve kijk op zichzelf en
verminderde activiteit en vitaliteit. Bij manie ziet men juist ontremming met verhoogde expansieve
stemming, zelfoverschatting en toegenomen activiteit en vitaliteit.
Hypomanie: toestand die geen grote beperkingen in het functioneren met zich meebrengt.
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis is voor het eerst gediagnosticeerd in de DSM5. Wordt
gediagnosticeerd van 6 tot 18 jaar. Gekenmerkt door ernstige driftbuien en aanhoudend prikkelbare
stemming tussen de driftbuien. Driftbuien komen gem. 3 keer of vaker voor per week en zijn extreem
uit proportie voor de situatie. De prikkelbare boze stemming is elke dag aanwezig. De kenmerken
moeten minstens een jaar voorkomen in minstens 2 situaties en de symptomen moeten aanwezig
zijn voor het 10e levensjaar. Verschil met de prikkelbare stemming in de manische episode: bij de
DMDD is het chronisch van aard en niet episodisch.
Maar: de validiteit staat niet vast en er is nog maar beperkt onderzoek gedaan naar DMDD.
Premenstruele stoornis: grootste deel van de cyclus minstens 5 symptomen hebben. Nadat je
menstruatie geweest is verdwijnen je symptomen weer.
Zoek nog eens terug.
2. Wat zijn de symptomen? DSM (verschil tussen 4 en 5)
Depressieve stoornis moet worden voldoen aan onderstaande 5 criteria:
- Minstens 2 weken minstens 5 symptomen aanwezig zijn waaronder in elk geval symptoom 1
of 2.
, - Klinisch significante lijdensdruk of beperkingen in het functioneren
- Kan niet worden toegeschreven aan fysiologische effecten van een middel of andere
somatische aandoening
- Niet worden verklaard door schizoaffectieve, schizofrenie of andere stoornissen uit het
schizofreniespectrum of door een andere psychotische stoornis
- Nooit een manische of hypomanische episode voorgedaan.
De aanwezigheid van eventuele psychotische kenmerken wordt ondergebracht bij de criteria voor de
ernst van de stoornis, onderverdeeld in licht, matig, ernstig zonder psychotische kenmerken, ernstig
met psychotische kenmerken, gedeeltelijk in remissie en volledig in remissie.
Verschil DSM:
In DSM III werd een uitzondering gemaakt voor rouw, deze is in DSM-5 komen te vervallen.
Bipolaire stoornis:
Depressieve episode:
- Minstens 1 kernsymptoom: depressieve stemming ofwel verlies van interesse of plezier
- Bijkomende symptomen (4 of meer): verandering van gewicht of eetlust, insomnia of
sypersomnia, psychomotorische agitatie of remming, moeheid of verlies van energie,
gevoelens van waardeloosheid of schuld, verminderde concentratie of besluiteloosheid,
doodsgedachten of suïcidegedachten.
- Symptomen duren minstens 2 weken
- Veroorzaken significant lijden.
Cyclothyme: 2 milde episodes van hypomane en depressieve episodes.
Bij bipolair type I zie je dus ook hypomane, maar er moet ook minstens 1 manische episode zijn.
Manische episode
- Kernsymptomen (beide aanwezig): abnormaal expansieve of prikkelbare stemming en
abnormaal verhoogde doelgerichte activiteit of energie.
- Bijkomende symptomen (3 of meer): opgeblazen eigenwaarde of grootheidsideeën,
afgenomen slaapbehoefte, spreekdrang, gedachtevlucht, verhoogde afleidbaarheid,
toegenomen activiteit of psychomotorische agitatie, activiteiten met sociaal pijnlijke
gevolgen.
- Symptomen duren minstens 1 week
- veroorzaken significant lijden of beperkingen van functioneren.
Hypomane episode
,Kernsymptomen en bijkomende symptomen als bij manisch, maar geen psychotische verschijnselen
en opname is niet noodzakelijk. Symptomen duren minstens 4 dagen, gaan gepaard met
onmiskenbare verandering van het functioneren, maar veroorzaken geen significante beperkingen
van het functioneren.
Disruptieve stemmingsregulatiestoornis
- Wordt gediagnosticeerd van 6 tot 18 jaar.
- Gekenmerkt door ernstige driftbuien en aanhoudend prikkelbare stemming tussen de
driftbuien.
- Driftbuien komen gem. 3 keer of vaker voor per week en zijn extreem uit proportie voor de
situatie. De prikkelbare boze stemming is elke dag aanwezig.
- De kenmerken moeten minstens een jaar voorkomen in minstens 2 situaties
- de symptomen moeten aanwezig zijn voor het 10 e levensjaar.
Persisterende depressieve stoornis
VOOR DE DSM 5: 4 subvormen van een chronische vorm:
- Chronisch depressieve stoornis (minstens 2 jaar voldoen aan de volledige criteria van een
depressieve stoornis)
- Dysthyme stoornis (mildere vorm van depressie, slechts voor een deel aan de criteria van
depressie voldoen
- Recidiverende depressieve stoornis zonder volledig tussentijds herstel
- Dubbele depressie (depressieve episode gesuperponeerd op een dysthymie).
Maar er bleek nauwelijks verschil in ontstaan, beloop en risicofactoren dus deze zijn samengevoegd
onder de persisterende depressieve stoornis.
Gekenmerkt door aanhoudende sombere stemming gedurende een aaneengesloten periode van
minstens 2 jaar (bij kinderen en adolescenten kan de stemming ook prikkelbaar zijn en is de tijdsduur
minimaal 1 jaar). Om de diagnose te stellen moeten er naast somberheid nog 2 symptomen aanwezig
zijn: toegenomen of afgenomen eetlust, insomnie of hypersomnie, vermoeidheid of verlies van
energie, gering gevoel van eigenwaarde, concentratieproblemen of besluiteloosheid en gevoelens
van waardeloosheid.
De klachten dienen te interfereren met het persoonlijk en beroepsmatig functioneren van de patiënt
en symptoomvrije perioden mogen niet langer dan twee maanden duren.
Er mag geen sprake zijn geweest van manische of hypomanische episoden of een cyclothyme
stoornis. Om verschillen in ernst te specificeren zijn subclassificaties toegevoegd:
1. Puur dysthym dyndroom
Betrokkene voldoet aan criteria voor PDS, maar heeft in de afgelopen twee jaar niet voldaan aan de
criteria voor een depressieve stoornis (voormalig dysthymie)
2. PDS met persisterende depressieve stoornis
Betrokkene heeft in de afgelopen twee jaar zowel voldaan aan de criteria voor PDS als aan de
volledige criteria voor een depressieve stoornis (voormalige chronisch depressieve stoornis)
3. PDS met intermitterende depressieve stoornis, met huidige episode
Betrokkene voldoet aan PDS criteria en ook aan volledige criteria voor een depressieve stoornis. In
de afgelopen twee jaar zijn er echter ook perioden van minstens acht weken geweest waarin men
niet voldeed aan de volledige criteria voor een depressieve stoornis (voormalig dubbele depressie)
4. PDS met intermitterende depressieve stoornis, zonder huidige episode
Betrokkene voldoet aan de criteria voor PDS, maar momenteel niet aan de volledige criteria voor een
depressieve stoornis. Er hebben in de afgelopen twee jaar echter wel een of meer depressieve
episoden plaatsgevonden.
DSM 4 DSM 5
, In de DSM5 is de categorie stemmingsstoornissen opgeheven en de depressieve en bipolaire
stoornissen worden nu afzonderlijk ondergebracht. De ‘premenstrual dysphoric disorder’ is nu een
hoofdcategorie. Een tweede nieuwkomer is de ‘disruptive mood dysregulation disorder’ (disruptieve
stemmingsstoornis). Derde nieuwkomer is een samenvoeging van de dysthyme stoornis en de
chronisch depressieve stoornis: ‘persistent depressive disorder’.
Meer specifiers in de DSM5. Bij depressie mag de aanduiding ‘met psychotische kenmerken’ nu ook
bij lichte en matige ernst van klachten worden gesteld.
Een nieuw kenmerk is ‘with anxious distress’: hieraan wordt voldaan als er twee of meer
angstsymptomen zijn ten tijde van de depressie.
Nieuw kenmerk: ‘with mixed features’: dit kan ook aan een unipolaire depressie worden gekoppeld.
Er moeten dan minstens 3 (hypo)mane symptomen aanwezig zijn tijdens de meeste dagen van de
depressie.
Het kenmerk dat wees op een ontstaan van depressie post partum, is gewijzigd in peri partum.
Bij de overige depressieve stoornissen kunnen recidiverende kortdurende depressie, depressie van
korte duur en depressieve episode met onvoldoende symptomen worden aangegeven.
Rest een categorie ‘ongespecificeerde depressieve stoornis’.
Het rouwcriterium is komen te vervallen omdat bleek dat er geen essentiële verschillen zijn tussen
rouw en depressie als het gaat om genetische kwetsbaarheid, comorbiditeit en beloop.
criteria voor hypomane episode werden iets strenger: naast stemmingsverandering gedurende
minstens 4 dagen moet er ook sprake zijn van een stijging in activiteiten of energieniveau.
3. Prevalentie, incidentie, verschil bij mannen en vrouwen
Depressieve stoornis:
15,4% van bevolking ontwikkelt tijdens het leven een depressieve stoornis in NL en 6,3% een
dysthyme stoornis. 20% van depresieve patiënten houdt langdurig of chronisch klachten.
50% herstelt binnen drie maanden. Ruim de helft van de mensen die volledig zijn herstelt krijgen een
recidief.
Vrouwen hebben een tweemaal zo grote kans op het ontwikkelen van een depressieve stoornis. Voor
de puberteit en vanaf 50-jarige leeftijd is dit verschil kleiner.
Artikel: Ligetimeprevalentie van major depressie van 21.3% bij vrouwen en 12.7% bij mannen.
Bipolaire stoornis:
Prevalentie van type I en II (18-64 jaar) bij mannen 1,2% en bij vrouwen 1,4%. Kan op elke leeftijd
beginnen, maar meestal in de adolescentie en jonge volwassenheid (15-25 ste levensjaar). Grens
tussen early-onset en late-onset (grens bij 50 jaar).
Disruptieve stoornis:
Een studie: 3,3% onder 2-6 jarige kinderen en 0,8-1,1% onder 9-17 jarigen kinderen
Andere studie: 8,2% onder 6-jarigen.
Nederlands onderzoek onder 5-8 jarigen vond 0,4%
De criteria voor de frequentie, duur en de situaties waarin de symptomen zich moeten voordoen
bepalen de lage prevalentie van DMDD.
Bij Amerikaanse studies geen verschil tussen jongens en meisjes, komt in Nederland het wel vaker
voor bij jongens.
Persisterende stoornis:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemslisa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.62. You're not tied to anything after your purchase.
