ken en verstaan natuurwetenskappe graad 9 leerdersboek
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
C & N Sekondêre Meisieskool, Oranje
Graad 9
All documents for this subject (2)
8
reviews
By: wbarnard • 9 months ago
By: RinaU • 1 year ago
By: taniaheyns • 2 year ago
By: yolanda541 • 2 year ago
By: carien78 • 2 year ago
By: vanessamarais • 2 year ago
By: laetitiavanderwatt • 2 year ago
Show more reviews
Seller
Follow
miaolivier16
Reviews received
Content preview
NW OPSOMMINGS
GRAAD 9
Hierdie werk is die intelektuele eiendom van opsommings.com
Dit mag nie versprei word nie.
KOPIEREG VOORBEHOU @2020
, NW Opsommings
Graad 9
1. Die Mikroskoop
Mikroskoop: ’n apparaat wat ons in staat stel om baie klein voorwerpe te sien.
(vergroot materiale)
– Ligmikroskope: gebruik verskeie glaslense wat ligstrale op klein voorwerpe
konsentreer, vergroot en fokus.
- Elektroniese mikroskope: konsentreer elektroniese strale op ’n klein voorwerp.
(elektronbundel in pleks van ligbundel)
oogstuk
hoofbuis
grofstelknop
arm
monteerblad
fynstelknop neusstuk
monteerblad
1.1 Hoe om ‘n mikroskoop te gebruik.
1. Dra altyd met 2 hande en sit op ’n plat oppervlak.
2. Maak lense met sneespapier skoon.
3. Draai opjektieflens totdat kleinste lens (laagste vergroting) oor middel van
monteerblad is.
4. Kyk deur oogstuk en beweeg lig totdat alles helder is.
,6. Iris-diafragma beheer hoeveelheid lig wat op voorwerp skyn en deurgaan.
Kondensor fokus ligstrale op voorwerp.
7. Plaas voorwerpglasie op monteerblad en maak dit vas met die klampe.
(Middel)
8. Kyk van kant af en draai grofstelknop af sodat objektieflens naby
monteerblad is.
9. Kyk deur oogstuk en draai grofstelknop op todat voorwerp weer in fokus is.
10. Indien nodig, gebruik fynstelknop om moster duideliker in fokus te bring.
11. Hoer vergroting: fokus onder lae vergroting, swaai sterker objektieflens tot
reg bokant monster. Gebruik fynstelknop om voorwerp in fokus te bring.
2. Die struktuur van ’n sel
- Miljoene selle in groot liggame
- Party organismes so klein = net een sel
- Selle in liggaam wissel in grootte, struktuur en funksie
- Almal selfde basiese struktuur
Plant en dierselle besit gewoonlik ’n:
Selmembraan
Sitoplasma
Selkern
Organelle soos Mitochondria en Chloroplaste
- Plantsel word deur selwand omring.
- Rooibloedliggaaampie nie ware sel, want het nie selkern nie.
2.1 Die Selmembraan
Selmembraan: die buitenste laag van die lewende deel van ’n sel
- omsluit inhoud van sel
- baie dun laag (by plantselle nie maklik sigbaar, want dit le teen selwand)
- bestaan uit proteine en vette
Belangrik:
- sorg dat inhoud binne bly
, - reguleer in- en- uit beweging van sekere stowwe (differensieel deurlaatbaar)
2.2 Die Sitoplasma
- vorm grootste deel van inhoud van sel
- binne selmembraan gelee en omring die selkern
- jellyagtige stof wat uit water en ander opgeloste stowwe bestaan
- honderde chemiese reaksies vind in sitoplasma plaas
- reaksies verantwoordelik vir metabolisme
- organelle ook in sitoplasma
- organelle: vakuole, chloroplaste en mitchondria
- selkern ook organel (maklikste sigbaar)
Metabolisme: die somtotaal van al die chemiese reaksies wat in selle van
organsimes plaasvind
Chloroplaste: ’n organel in ’n plantsel wat chlorofil bevat
Mitchondria: die organelle wat in die sitoplasma van selle gevind word en die
setel van die proses van selrespirasie is. Ook kragsentrale.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller miaolivier16. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.43. You're not tied to anything after your purchase.