Samenvatting Hoofdstuk 5 Ontdekkers en Hervormers Feniks Kenmerkende Aspecten
62 views 1 purchase
Course
Geschiedenis
Institution
Deelschool Peellandcollege (Deurne)
Book
Feniks / VWO overzicht van de geschiedenis
Alle kenmerkende aspecten van hoofdstuk 4 Ontdekkers en Hervormers aantekeningen. Deze kenmerkende aspecten zijn gemaakt aan de hand van het boek Feniks voor 4, 5 en 6 VWO
Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
Economie en Maatschappij
Geschiedenis
6
All documents for this subject (6)
Seller
Follow
verakuijpers
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 5: Ontdekkers en Hervormers
Aantekeningen:
Terugkeer Grieks-Romeinse cultuur in West-Europa
● Kruistochten: kennis over Grieks-Romeinse wetenschap, producten.
● Agrarisch stedelijke samenleving: handel tussen Midden-Oosten en West-Europa.
● Arabische overheersing van Spanje
● 1453 Val van Constantinopel = Val van Byzantijnse Rijk
Christenen vluchtten naar Italië, ze hebben Grieks-Romeinse cultuur, ze nemen
kennis mee
Invloed Renaissance:
● Architectuur: Grieks-Romeinse bouwstijl komt terug; zuilen en timpaan
● Beeldhouw- en schilderkunst: emoties, realisme, mens staat centraal, perspectief,
natuur
● Wetenschap
Hoe herken je in een bron de Renaissance tijd?
- Wetenschappers/onderzoek gaat terug naar de oudheid
Griek Ptolemaeus: geocentrisch wereldbeeld → aarde middelpunt heelal
Copernicus: heliocentrisch wereldbeeld → zon middelpunt heelal
Mensbeeld Middeleeuwen?
● Memento mori = gedenk te sterven
● Mens is gefocust op geloof
● Individu telde niet mee
Voorbeeld: kunstschilders zijn ambachtslieden, géén kunstenaars
Mens Renaissance:
● Carpe diem = pluk de dag!
● Mens gefocust op andere dingen als geloof
● Mens staat centraal, individu is belangrijk
● Mens moet zichzelf ontwikkelen → homo universalis (alleskunner)
Bijvoorbeeld Leonardo da Vinci
Kunstschilder werd kunstenaar, bewonderd om zijn talent
Hus: Paus geen plaatsvervanger Christus, geen verloop van kerkelijke ambten, geen
aflaathandel
Geert Grote / Moderne Devotie: beweging die gericht was op sober / eenvoudig leven
Erasmus: opleiding bij Moderne Devotie onderzoek oorspronkelijke tekst Bijbel →
Fouten opsporen in vertaling.
Kritiekpunten
- kerk was (te) rijk
, - geestelijken / paus leven niet volgens regels Bijbel
- aflaathandel (zij vinden niet dat geld tegenover slechte daad / zonde staat.)
- geestelijken slecht opgeleid
Actie van Maarten Luther:
- 95 Stellingen in 1517
- Bijbel in ‘t Duits vertalen
Kerkelijke reactie Paus: Luther in kerkelijke ban (wordt de kerk uitgegooid)
Reactie wereldlijke leider → keizer Karel ㅍ: 1521 Rijksdag te Worms
↓
Bijeenkomst van alle Duitse vorsten
(Keizer Karel stond bovenaan en onder hem stonden alle Duitse vorsten)
Politieke motieven Karel ㅍ:
- eenheid in Heilige Roomse Rijk, eenheid van geloof (= katholiek).
Motieven Duitse vorsten:
- politiek: tegen politieke macht Karel ㅍen zelf meer macht krijgen.
- economisch: als duitse vorst protestant werd, dan pikte hij eigendommen van
katholieke kerken / kloosters in.
- religieus motief: eens met ideeën Luther
Rijksdag: Luther in kerkelijke ban (iedereen mag hem dan ook doden)
→ maatschappelijk gevolg: boerenopstanden. Luther is het niet eens met de
boeren en opstand wordt dus neergeslagen.
Idee Luther is namelijk: dat je altijd je vorst moet gehoorzamen.
Hervorming / Reformatie: katholiek kerk verbeteren.
↓
na ban Luther: protestantse kerk opgericht.
Politiek gevolg van hervorming: oorlog Karel ㅍ< -- > Duitse Vorsten
1555 Religie vrede van Ausburg.
Duitse vorsten winnen en bepalen nu zelf in hun staat hun eigen godsdienst.
Religieuze gevolg → splitsing christelijke kerk in katholieke / protestanten (tot op
de dag van vandaag.)
oorzaak → omdat Luther verbannen is.
Economische gevolgen: bezittingen katholieke kerken ingenomen als staat protestant wordt.
Verschil Luther / Calvijn:
Luther: altijd vorst gehoorzamen.
Calvijn: je mag vorst afzetten als hij niet volgens regels van God regeert. Dit
wordt in Nederlandse opstand gebruikt om Filips ㅍaf te zetten. En predestinatie.
1598 Edict van Nantes: rechten voor protestanten (Hugenoten)
1543 de Nederlanden apart v. Heilige Roomse RIjk.
Karel V:
1. centralisatiepolitiek vanuit één centraal punt regeren (Brussel) en overal dezelfde
wetten/regels.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller verakuijpers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
