De geo Aarde, systeem aarde. Havo SE CE Studieboek
Dit word-bestand bevat een samenvatting van Afbraak en opbouw van het landschap, hoofdstuk 2 van De Geo aardrijkskunde. Het bevat onder andere aantekeningen en stof van het boek die handig kunnen zijn voor je toets. De samenvatting is gebaseerd op De Geo 4 havo/ - hoofdstuk 2 Systeem aarde. Paragra...
AARDRIJKSKUNDE SYSTEEM
AARDE
HOOFDSTUK 2 AFBRAAK EN OPBOUW
VAN HET LANDSCHAP
§1 SYSTEEM AARDE
Systeem Aarde
De aarde is opgebouwd uit atmosfeer (lucht), lithosfeer (vaste
gesteente), hydrosfeer (water) en biosfeer (leven). Deze 4 kunnen niet
zonder elkaar.
Kringlopen
Er zijn 3 belangrijke kringlopen.
Kringloop van gesteenten
Gesteentecyclus (Proces waarbij een gesteente steeds opnieuw de
fasen doorloopt van verwering, erosie, sedimentatie en nieuw
gesteentevorming). Gesteenten (Alle vaste stoffen die in de aardkorst
en in het bovenste gedeelte van de aardmantel voorkomen). Dus
bijvoorbeeld zand en klei. Deze gesteenten worden door geologische
processen telkens afgebroken en omgevormd.
Hier zijn 3 soorten gesteenten:
o Stollingsgesteenten (Gesteente dat is ontstaan door afkoeling van
heet, vloeibaar materiaal). Vb zijn graniet en
basalt.
o Sedimentgesteenten
(Afzettingsgesteente). Dit ontstaat door
lucht water en ijs.
Voorbeelden hiervan zijn Kalksteen
(gesteente waarvan de chemische
samenstelling wordt uitgedrukt door de
formule CaCO³) en ook Zandsteen
(Sedimentgesteente dat voornamelijk
bestaat uit zandkorrels).
o Metamorfe gesteenten (gesteente dat onder hoge
druk en/of bij hoge temp andere eigenschappen heeft
gekregen) worden gevormd doordat stollings-of sedimentgesteenten
o.i.v. druk/verhoogde temp een gedaanteverwisseling ondergaan.
, Voorbeelden hiervan zijn Marmer (Metamorf gesteente dat o.i.v. hoge
druk en temp is ontstaan uit kalksteen), Gneiss (metamorf gesteente
dat (vaak) ontstaat als zandsteen of graniet onder hoge druk of temp
veranderen)
en Leisteen (Grijs of zwart metamorf gesteente dat o.i.v. druk is
ontstaan uit schalie (verharde klei)
Hydrologische kringloop (proces waarbij water bij de oppervlakte van
de aarde een nooit eindigende kringloop van verdamping, transport,
condensatie en neerslag doorloopt).
Neerslag valt en het
Verdampt, sprake van
Evaporatie (Verdamping van
open water, water op en in een
onbegroeide bodem en dauw)
of van Transpiratie
(verdamping vanuit de
huidmondjes van planten)
Evapotranspiratie (Verdamping
van open water, water op en in
een onbegroeide bodem en
dauw en verdamping vanuit de huidmondjes van planten).
Maar de neerslag kan ook infiltreren in grond of het stroomt af. Deze
verschillen worden veroorzaakt door het klimaat.
Koolstofkringloop (de verhouding en overgangssituaties tussen de
hoeveelheden koolstof in de atmosfeer, biosfeer, lithosfeer en
hydrosfeer). Koolstof kan in vaste, vloeibare en gasvormige toestand
voorkomen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sabinevandenberg5. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
