Een complete samenvatting van hoofdstuk 1 globalisering en hoofdstuk 4 herhaling wereld uit het aardrijkskunde boek buiteNLand 5 havo. Alles staat duidelijk uitgelegd waardoor ik voor mijn examen een 8,4 heb gehaald!
Samenvatting Havo 5: hoofdstuk 1 en 4
Hoofdstuk 1 Globalisering
§1.1 Globalisering: one world?
Globalisering/mondialisering = het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen op aarde toeneemt.
Heeft invloed op de inrichting en functie van gebieden
Je hebt 4 verschillende dimensies van globalisering:
Dimensies Ontwikkeling Voorbeeld
Economisch Wereldmarkt Bedrijven vestigen zich in lagelonenlanden (dus in
goedkopere landen)
Sociaal Wereldgemeenschap Via het internet kom je in contact met een buitelander
Politiek Wereldstaat Landen werken samen door organisaties
Cultureel Mengcultuur De Westerse cultuur is ook te zien in Niet-Westerse
landen
Globalisering wordt mogelijk gemaakt door:
Transporttechnologie
De technologie die nodig is om het vervoer van grondstoffen, goederen en mensen
mogelijk te maken. bijv. auto en vliegtuig
- Sneller vervoer
- Groter vervoer vervoerskosten lager product goedkoper
Informatie-en communicatietechnologie
De technologie die nodig is om uitwisseling van informatie mogelijk te maken. bijv.
glasvezelkabel
- Internet is sneller en goedkoper
De globalisering raakte na 1990 in een stroomversnelling, een van de motoren achter dit is de
multinationale onderneming (mno of multinational). Dat zijn bedrijven die zich over de hele wereld
verspreiden en een mondiaal netwerk vormen. De mno’s kunnen zich makkelijk ontwikkelen door:
Verbetering transport- en communicatietechnologie
De relatieve afstand neemt af (de afstanden blijven even groot maar de tijd wordt korter)
(tijd-ruimtecompressie)
Handelingsbelemmeringen worden afgeschaft zoals importheffingen
Drie factoren invloed hebben op tijd-ruimtecompressie (gebeurde na 1980):
1. Reis- en vervoerstijden zijn spectaculair gedaald
2. Transport en communicatie zijn goedkoper geworden
3. Infrastructuur rond transport en dataverkeer is enorm verbeterd
Tijd-ruimtecompressie = het proces waarbij tijd en ruimte in elkaar worden gedrukt.
Gevolg tijd-ruimtecompressie de wereld wordt kleiner vervlechting global village
Gevolg van globalisering Tijd-ruimtecompressie
, Tijdens het zoeken naar de beste locaties voor hun bedrijven laten mno’s zich leiden door 4 factoren:
Gunstige arbeidsmarkt lage lonen met hoge kennis
Ligging makkelijk te bereiken of goede infrastructuur
Opkomst van nieuwe afzetmarkten kan ik mijn product in de toekomst verkopen
Politieke stabiliteit van een land ondernemen in onrustige landen is te riskant
Als je als land aan deze 4 factoren voldoet ben je geschikt, maar er is nog steeds concurrentie.
Sommige landen proberen daarom mno’s te trekken met exportproductiezones (EPZ’s)
Deze EPZ’s hebben:
Lage lonen
Gunstige vestegingsvoordwaarden (zoals lage belastingen)
Grote afzetmarkt
Gevolg van EPZ’s binnen een land kunnen grote verschillen on ontwikkeling ontstaan (regionale
ongelijkheid)
De landen die arbeiders leveren heten transitielanden
Er zijn 4 revoluties:
1e revolutie (1750-1830) water- en stroomkracht, mechanisering
2e revolutie (1870-1914) elektriciteit, lopende band, massaproductie
3e revolutie (1950-2000) automatisering
4e revolutie (2000-heden) robotisering, digitale communicatie en besturing
§1.2 Economische globalisering: oorzaken
Na het instorten van het communisme in de voormalige Sovjet-Unie (1991) en het toetreden van
China tot de WTO (Wereldhandelsorganisatie), is de vrijemarkteconomie het leidende economische
systeem geworden. Bij deze vrijemarkteconomie bepalen bedrijven de prijzen zelf en de rol van de
overheid is minimaal.
De wereldhandel is geliberaliseerd (vrijer geworden), onder andere onder invloed van de WTO
Gevolgen hiervan zijn:
Productie en uitwisseling van goederen en diensten wordt internationaler standaardisering
Gebieden met een gunstige ligging raken steeds meer economisch verbonden.
Gebieden met een ongunstige ligging raken geïsoleerd.
Je herkent de economische globalisering aan:
Sterke stijging buitenlandse investeringen
Groei internationaal transport- en communicatieverkeer
Snelle toename van de wereldhandel
Als deze groei daalt komt dat vaak door de afkoeling van de economieën in de BRICS-landen
(vooral China).
De BRICS-landen zijn Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika
Staatsgrenzen met strenge controles en invoerbeperkingen gaan slecht samen met globalisering.
Onder invloed van de WTO wordt de vrijhandel (verkleinen importheffingen, geen strenge
grenscontroles meer: de grenzen vervagen) gestimuleerd. Landen schrappen hierbij allerlei
handelsbeperkingen zoals tariefmuren en importquota.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fwiegers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.
