Summary
Samenvatting: Het Goede Leven | Fernando Savater
- Course
- Institution
- Book
Dit is een volledige samenvatting van het boek 'Het Goede Leven' geschreven door Fernando Savater. Elk hoofdstuk wordt volledig samengevat.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: noodles1 • 3 year ago
complete and good
Seller
Follow
annav1
Reviews received
Content preview
SAMENVATTING HET GOEDELEVEN | FERNANDO SAVATER
ANNAV1 STUVIA | KNOOWY
, Hoofdstuk 1: Waarover gaat ethiek
1.1 Wat moet je weten?
1.1.1 Kennis dat sommige dingen goed of niet goed zijn
• Goed = de dingen die gunstig voor ons zijn → we voelen ons er goed door
• Slecht = de dingen die ongunstig voor ons zijn → we voelen ons er slecht door
1.1.2 Onderscheid tussen goed en slecht
Het onderscheid tussen goed en slecht = weten wat gunstig voor ons is
Dit is vaak dubbelzinnig:
• Gezondheid
o Water: dorst lessen ↔ verdrinken
o Drugs: op korte termijn aangenaam gevoel ↔ lange termijn schade
• Menselijke relaties
o Liegen: vertrouwen geschaad ↔ voordeel behalen ↔ dienst bewijzen
(kanker)
o Ruzie maken: meisje verkracht ↔ niets doen ↔ helpen: grote kans op ruzie
We zijn het niet met iedereen eens, de meningen lopen uit over hoe te leven.
1.2 De termieten 1.3 Homeros: ‘Ilias’
De termietensoldaten offeren zich op Hector wil zelf vechten tegen Achilles.
wanneer hun burcht wordt verwoest. Ze Zijn daad is verdienstelijk. Hij wordt
vechten omdat ze niets anders kunnen. dapper genoemd omdat hij zelf kiest,
→ Ze zijn door de natuur ook al is hij kansloos. Hector is niet
voorgeprogrammeerd. Ze hebben geen voorgeprogrammeerd om een held te
moraliteit. zijn. Hector is vrij in tegenstelling tot de
termieten.
1.4 Denken en waarden
Ons denken is afhankelijk van de taal, die vorm geeft aan onze cultuur, tradities,
gebruiken, gedragscodes en legendes. Bovendien krijgen we waarden mee vanaf de
wieg.
Dit maakt dat mensen tamelijk voorspelbaar zijn, maar we zijn nog altijd vrij: hoe zeer wij
mensen ook biologisch of cultureel zijn voorgeprogrammeerd, we kunnen altijd kiezen
voor iets dat niet in het programma is. Bv. Hector: moedige krijger ↔ lafheid; behoefte
aan bescherming, onderdak, …
1.5 Vrijheid
, 1.5.1 Wat is vrijheid?
Vrijheid = het verschil tussen mens en dier. We kunnen niet alles doen wat we willen,
maar er liggen verschillende wegen open: we zijn nooit gedwongen tot slechts één
reactie.
1. We zijn niet vrij om te kiezen wat ons overkomt, wel vrij om op een bepaalde
manier te reageren op wat ons overkomt.
o Wat: geboortedag, ouders, land, mooi of lelijk, …
o Reageren: gehoorzemen of rebelleren, wraakzuchtig of vergeven, …
2. We zijn vrij om te proberen iets te bereiken.
o Vrijheid = kiezen binnen de grenzen van het mogelijke ↔ almachtigheid,
alles wat men wil lukt ook, zelfs al lijkt dat onmogelijk
o Vrij om Mount Everest te beklimmen ↔ slechte conditie, gebrek aan
ervaring
1.5.2 Krachten die onze vrijheid beperken
• Natuurlijke fenomenen
o Aardbeving, ziekten
• Menselijke fenomenen
o Tirannen, hersenspoeling door tv, politici bedriegen en manipuleren
o Terroristen bedreigen ons, geen geld om te kopen wat je wil,…
→ Degenen die blij zijn met het idee dat ze niet vrij zijn, denken dat alles wat hen
overkomt, buiten hun schuld om gebeurt.
Niemand gelooft dat hij of zij niet vrij is. Niemand accepteert dat hij functioneert als
een uurwerk of als een termiet.
o Kiezen in vrijheid = moeilijk: brandend huis binnengaan om kind te redden,
een tiran bestrijden,…
o Volhouden dat er geen vrijheid bestaat omdat je in volle vrijheid de
voorkeur zou geven aan de gemakkelijkste weg: wachten op brandweer
o Proef van Romeinse filosoof: iemand blijven meppen todat hij toegeeft
Reactie op hoofdstuk 1
Ik ben het er mee eens dat mensen steeds vrij zijn om te proberen iets te bereiken. Het is
zelfs moedig om te proberen, ook al bestaat de kans dat het misschien niet zou lukken.
Daarnaast moeten we toch ons gezond verstand gebruiken en realistisch blijven. Wanneer
we fysiek/mentaal niet in staat zijn om onze vooropgestelde doelen te realiseren, mogen
we niet teleurgesteld zijn wanneer we deze doelen niet behalen. Meedoen is belangrijker
dan winnen.
2
, Hoofdstuk 2: Bevelen, gewoontes en grillen
2.1 Aristoteles: de kapitein en het schip – een dilemma
Een schip vervoert een kostbare vracht van de ene haven naar de andere. Halverwege
de tocht steekt er plotseling een vreselijke storm op. De enige manier om schip en
bemanning te redden, lijkt het overboord zetten van de lading, die niet alleen kostbaar,
maar ook zwaar is.
Dilemma → handelswaar in zee gooien of proberen de storm te weerstaan?
2.1.1 Vrijheid en de keuzes van de kapitein
We hebben in het vorige hoofdstuk gezien, dat mensen vrij zijn. Maar, soms dwingen de
omstandigheden ons ertoe te kiezen tussen twee mogelijkheden die we normaal
gesproken nooit zouden hebben. De kapitein heeft de storm namelijk niet zelf gekozen,
het overkomt hem, of hij dat nu leuk vindt of niet.
Langs de ene kant is de kapitein vrij, omdat hij niet gedwongen wordt tot één bepaalde
reactie. Langs de andere kant is de kapitein niet vrij, omdat hij door de omstandigheden
moet kiezen tussen verschillen mogelijkheden.
Bijgevolg kan hij nog wel steeds kiezen wat de strategie is die hij gaat volgen.
→ Hij zal kiezen voor het ‘minst ongunstige’, het ‘minste kwaad’
in ongewenste situaties, in gegeven omstandigheden
→ Risico’s nemen is onvermijdelijk in het leven, volkomen zekerheid is onmogelijk
2.2 Beweegredenen
Een beweegreden is
o de reden die je hebt om iets te doen of te laten
o de meest aanvaardbare verklaring voor je gedrag nadat je er over nagedacht hebt
o het beste antwoord op de vraag “waarom doe ik dit?”
Bevelen
Buitenaf
Beweeg- Gewoontes
redenen
Binnenuit Grillen
Elk van die beweegredenen stuurt je gedrag in één of andere richting, en verklaart min of
meer je voorkeur om te doen wat je doet ipv andere dingen die je ook zou kunnen doen.
De meeste situaties en keuzes zijn niet zo moeilijk, bovendien gebeuren ze vaak vanzelf,
instinctief en spontaan.
, Deze redenen wegen niet allemaal even zwaar in iedere situatie:
o naar school gaan > tandenpoetsen > trappen tegen colablikje
o naar school gaan = een broek aantrekken
2.2.1 Bevelen 2.2.2 Gewoontes 2.2.3 Grillen
• Je kiest te doen/laten
• Bijna automatisch, • Geen echte overwogen
wat je opgedragen wordt
herhaaldelijk beweegreden
je gehoorzaamt bevelen
• Vertrouwen in de
• Spontane ‘goesting’,
genegenheid en de • Zoals de anderen, uit
omgekeerd bevel: zin
goede bedoeling gemak van de routine
om dwars te liggen
van opdrachtgever
• Extrinstieke motivatie:
• Extrinsieke motivatie:
1. sociale druk: uit eigen • Intrinsieke motivatie:
1. angst voor straf bij
belang, de andere niet (schijnbaar) grootste
ongehoorzaamheid
dwarsbomen gevoel van vrijheid
2. beloning krijgen
2. conformisme: erbij willen
“quid pro quo”
horen
→ Naast deze 3 beweegredenen zijn er ook functionele beweegredenen. Dit zijn
redenen die je aanzetten tot handelingen die je zuiver alleen verricht als middel om iets te
bereiken. Bv. deur openen om buiten te geraken.
2.3 Beweegredenen: de kapitein en het schip
• Bevelen?
o op bestemming brengen en lading niet lossen
• Gewoontes?
o hier niet van tel: de gewoonte om lading te behouden volstaat niet
o storm op zee is geen normale routine
• Grillen?
o zich niet aan overleveren: dwaas om eigen fortuin en leven op spel te zetten
Dilemma → overwegingen maken
Functionele oplossing → lading redding door slechte matrozen in zee te gooien
Reactie op hoofdstuk 2
De kapitein staat inderdaad voor een erg moeilijke keuze. Toch heeft hij de vrijheid om te
kiezen welke keuze hij maakt. Ik ben ermee eens dat zulke dilemma’s zich niet dagelijks
afspelen. Toch ben ik onlangs een krantenartikel tegengekomen waarbij een man moest
kiezen tussen het redden van een tiener of diens vader op zee. De man heeft gekozen om
de tiener te redden omdat deze jonger was en daardoor meer levensjaren te winnen had.
Deze moeilijke keuze zou men ook hebben toegepast wanneer het aantal covid-19
patiënten exponentieel zou stijgen en er niet voldoende ziekenhuisbedden beschikbaar
waren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annav1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now