Psychodiagnostiek in de klinische psychologie (PM0212)
All documents for this subject (7)
4
reviews
By: confetti24 • 2 months ago
Translated by Google
With your summary, you achieved an 8.2. Thanks Sterre!
By: Kimmie13 • 2 year ago
By: jm8316 • 2 year ago
Translated by Google
Test passed at once with this summary. Is complete and clear
By: theonoordover • 3 year ago
Translated by Google
Great summary!
Seller
Follow
Sterre15
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1. Inleiding: psychodiagnostiek binnen de klinische psychologie.
Psychologische kenmerken van personen op een gestructureerde wijze te inventariseren leidt tot
wetenschappelijk gefundeerde uitspraken die richting geven aan de behandeling van de klachten van
een cliënt.
1. De werkvelden
Psychodiagnostiek binnen de klinische psychologie kan in verscheidende werkvelden worden
uitgevoerd, bijvoorbeeld binnen praktijken voor basis- of gespecialiseerde geestelijke
gezondheidszorg (ggz), een ziekenhuis, revalidatiecentrum of verpleeghuis. De aard van de
diagnostiek kan verschillen tussen de werkvelden. Sinds 2014 is er in Nederland een splitsing tussen
deze beide werkvelden die ieder een eigen hulpaanbod hebben. De verschillen zijn veelal toe te
schrijven aan de aard en de ernst van de problematiek.
Generalistische basis-ggz Overwegend kleinschalig.
In een kort tijdbestek wordt een beeld verkregen van primaire
klachten en bijvoorbeeld persoonlijkheid.
Er wordt over het algemeen hulp aangeboden aan twee
groepen cliënten: cliënten met relatief enkelvoudige
psychische problematiek en cliënten die lijden aan meer
complexe en chronische aandoeningen, bij wie de focus in de
behandeling niet (primair) meer ligt op verminderen maar op
herstel.
Hulp is kortdurend en vaak sterk geprotocolleerd.
Bijvoorbeeld behandeling: gesprekken met psycholoog of
psychotherapeut en ook een internetbehandeling (eHealth).
Er moet een DSM-5-classificatie zijn om een behandeling te
kunnen indiceren.
Gespecialiseerde ggz Mogelijkheid om een zeer uitgebreid psychodiagnostisch
traject uit te voeren.
Behandeling richt zich vooral op complexe psychische
problematiek en daarnaast ook psychosociale klachten en/of
levensproblematiek.
1
,Binnen de klinische setting zijn er vier typen psychologen.
Basispsycholoog Titel is niet wettelijk beschermd. Er wordt mee bedoeld dat
diegene in bezit is van een universitaire master in de psychologie.
Heeft geen aanvullende postdoctorale opleiding gevolgd, heeft
beperkte diagnostische en behandelbevoegdheden en werkt onder
supervisie.
Gezondheidszorgpsycholoo Titel is wettelijk geregistreerd en dus beschermd (Wet BIG: wet op
g de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg). Heeft een
tweejarige opleiding gevolgd die binnen de hulpverlening voor een
generalistische basis zorgt.
Klinisch (neuro)psycholoog Titel is wettelijk geregistreerd en dus beschermd (Wet BIG: wet op
de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg). Hebben na de
tweejarige opleiding tot gezondheidspsycholoog een vierjarige
specialistische opleiding gevolgd, waarin ook onderzoeks- en
managementvaardigheden aan bod komen.
Psychotherapeut Titel is wettelijk geregistreerd en dus beschermd.(Wet BIG: wet op
de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg). Heeft na de
master een vierjarige opleiding gevolgd, waarbij de nadruk veelal
ligt op meer complexe therapeutische kanten van de
psychologische hulpverlening.
Enkele aanvullende registraties, titels of aantekeningen. Enkele voorbeelden:
Binnen de klinische setting vindt hulpverlening plaats aan personen van alle leeftijden met psychische
problematiek, zoals stemmingsstoornissen, angst- en paniekstoornissen, psychotische en bipolaire
stoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, eetstoornissen etc. Meestal kan deze problematiek
geclassificeerd worden volgens een classificatiesysteem, zoals de DSM-5. Ook is het mogelijk dat er
geen te classificeren stoornis is, maar dat er sprake is van relationele klachten of psychosociale
(levensfase)problematiek (zoals klachten naar aanleiding van een rouwproces, echtscheiding of een
midlifecrisis). In al deze gevallen kan een psychodiagnostisch onderzoek worden uitgevoerd om een
beter begrip te krijgen van de klachten en de onderling samenhangende factoren.
De gezondheidspsycholoog onderscheidt zich hiervan doordat deze veelal hulp verleent aan mensen
met een somatische aandoening die als gevolg van deze aandoening psychische klachten ervaren.
Ook wordt er binnen deze setting hulp geboden aan patiënten met somatische klachten waarvoor
geen medische verklaring te vinden is (somatoforme stoornissen).
Voorbeeld: een persoon die een hartaanval heeft gehad en vervolgens een angststoornis ontwikkelt
vanwege de angst om nog eens een hartaanval te krijgen.
De gezondheidspsychologie richt zich op relatief normale psychosociale gedragsaspecten in relatie
tot gezondheid en ziekte. De klinische setting houdt zich meer bezig met afwijkend en slecht
aangepast (disfunctioneel) gedrag.
3. Verwijzing en doorverwijzing
2
,Cliënt wordt doorverwezen naar de psycholoog via een erkende verwijzer (huisarts of medisch
specialist). Huisarts is primaire poortwachter van de ggz-instellingen.
Basis-ggz cliënt kan direct contact zoeken met de psycholoog, maar voor vergoeding door de
ziektekostenverzekering is een verwijzing van de huisarts altijd noodzakelijk.
Eerst wordt onderzocht of een cliënt voor hulp aan het juiste adres is.
Behandeling in eigen beheer of intern of extern doorverwezen wordt. Dit hangt van de aard
en ernst van de problematiek, de doelstellingen van de instelling en de expertise van de
psycholoog.
Bij interne doorverwijzing kan ervoor worden gekozen om het traject voort te zetten binnen
een andere afdeling oftewel zorgprogramma.
Een doorverwijzing gaat ten koste van de continuïteit van de zorg aan de cliënt. Daarom
wordt er gestreefd naar zo min mogelijk doorverwijzen (één enkele psycholoog).
Bij externe doorverwijzing kan er sprake zijn van een terugverwijzing naar de huisarts of de
medisch specialist. Anderzijds kan er ook verwezen worden naar een meer gespecialiseerde
instelling.
4. Multidisciplinaire samenwerking
Multidisciplinair team klachten van een cliënt worden besproken door verschillende hulpverleners
met uiteenlopende wetenschappelijke of professionele competenties. De problematiek wordt
bekeken vanuit verschillende standpunten, wat resulteert in een holistische benadering. Vaak wordt
het biopsychosociale model aangehouden.
In zo een team moet elke discipline haar activiteiten afstemmen op die van andere, en de disciplines
ondersteunen elkaar bij de uitvoering van taken en verantwoordelijkheden. Voorwaarde voor deze
werkwijze is dat de disciplines op de hoogte zijn van de basale theoretische uitganspunten en het
vakjargon van de andere disciplines. Ook zijn adequate sociale vaardigheden een vereiste om binnen
een team psychodiagnostiek te kunnen verrichten.
5. Psychodiagnostische taak
Psychodiagnostiek vervult vaak een ondersteunende functie voor een traject. Doelen:
Na gaan of de aangemelde cliënt voor hulp aan het juiste adres is.
Onderzoeken wat de aard en ernst van de klachten is, hoe de klachten kunnen worden
begrepen en op welke wijze de cliënt het beste kan worden geholpen.
Er kan een grote verscheidenheid aan bronnen, methoden en instrumenten worden gebruikt. Op
basis van deze bronnen kan een overzicht van de probleemgedragingen of symptomen worden
verkregen. Door de symptomen adequaat te clusteren kan zichtbaar worden gemaakt wat de
disfunctionele gedragsclusters zijn (syndromen). Daarnaast is het belangrijk om de sterke en zwakke
kanten van een persoon in kaart te brengen, om zo duidelijker in beeld te krijgen hoe om te gaan met
de problematiek. Hierbij is het noodzakelijk om alle bonnen op een coherente manier samen te
voegen, waarna een holistische theorie gemaakt kan worden.
3
, De verschillende domeinen:
Intelligentie- Er kan een beeld worden gevormd van het WAIS
onderzoek niveau en de structuur van de intelligentie. WISC
Dit kan leiden tot een beter zicht op de Drenth-serie
sterke en zwakke kanten van het DAT
intellectuele en cognitieve functioneren Raven
van de cliënt. De observaties gedurende dit
onderzoek geven ook informatie over
iemands werkwijze, zijn manier van
omgaan met taken, tijdsdruk en
flexibiliteit.
Persoonlijkheids- Doel: persoonlijkheidskenmerken in kaart MMPI-2
onderzoek brengen. Bijvoorbeeld om na te gaan of NPV-2
persoonlijkheidskenmerken invloed HEXACO
hebben op (de instandhouding van) het NEO-PI-R
klachtenpatroon. Er wordt een duidelijk
beeld geschetst van de DSM-5
persoonlijkheidspathologie.
Projectief Een diagnostische methode die vooral Thematic
onderzoek of kwalitatief te werk gaat. Er wordt Apperception Test
indirecte methode geprobeerd gegevens te achterhalen die (TAT)
niet bereikt kunnen worden via De Zin-aanvultaak
zelfrapportage of observaties. Vaak is de (ZAT)
taak relatief ongestructureerd en is de Rorschachtest
bedoeling van de taak weinig duidelijk voor
de cliënt. Gedurende de taak wordt er
gelet op de wijze waarop de cliënt omgaat
met de taak, en de uitvoering zal daardoor
iets laten zien van de eigenschappen,
voorkeuren, reactiewijzen, thema’s
enzovoort. De psychometrische kwaliteiten
zijn best zwak, daarom worden ze vooral
exploratief en als aanvulling op andere
methoden gebruikt.
Neuropsychologisc Wordt ingezet wanneer de vraag zich richt Verbale leer- en
h onderzoek op het in kaart brengen van de hogere geheugentaak
cognitieve functies, zoals aandacht, De Stroop-kleur-
geheugen, taal, motoriek en perceptie. Er woordtaak
wordt altijd de relatie tussen hersenen en Behavioral
gedrag bestudeerd. assessment of the
dysexecutive
syndrome
Probleemgericht Klachten worden nader onderzocht, of er Beck Depression
onderzoek wordt gescreend of er sprake is van andere Inventory (BDI)
relevante klachten die niet eerder aan de Symptom Checklist
orde kwamen. Ook kan worden onderzocht (SCL-90)
hoe iemand geneigd is met problemen om Utrechtse Copinglijst
te gaan. (UCL)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sterre15. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.