Samenvatting van hoofdstuk t/m 3 van het boek Interactiewijzer van Verstegen & Lodewijks.
Onderdeel van kennistoets 'pedagogisch klimaat' (HAN Pedagogiek leerjaar 2, semester 1).
INTERACTIEWIJZER
Analyse en aanpak van interactieproblemen in
professionele opvoedingssituaties
Rob Verstegen & Henny Lodewijks
Hoofdstuk 1 t/m 3
, Hoofdstuk 1 – De interactionele theorie
Inleiding van het boek
In onze benadering praten we niet over een probleemkind maar over een kind in een
probleemsituatie. Een kind zit in een probleemsituatie als zij denken, handelen, voelen en
willen niet samenvallen met de belangen en doelen van belangrijke anderen in de sociale
omgeving van het kind. Haselager onderscheidt vier aanknopingspunten voor
behandeling:
• Cognitie: de kennis en het inzicht dat het kind van de situatie heeft;
• Vaardigheden: de beheersing van sociale vaardigheden die een rol spelen in de
situatie;
• Gevoel: emoties die in een situatie een rol spelen en de regulering daarvan;
• Willen of waardeoriëntatie: dat wat het kind belangrijk vindt in een situatie.
Opvoedingsproblemen worden door ons geanalyseerd als omgangsproblemen, ofwel
interactieproblemen. De interactiewijzer is primair gericht op kinderen bij wie de opvoeder
zich duidelijk zorgen maakt vanwege hun chronische en moeilijk te corrigeren
omgangsproblemen.
1.1 Inleiding
Praten over gedragsproblemen bij kinderen roept in professionele opvoedingssituaties vaak
een Babylonische spraakverwarring op (onbegrip tussen mensen en niet snappen waar de ander het
over heeft). Redenen hiervoor zijn:
1. Vaak het ontbreken van een helder begrippenander dat iedereen zou kunnen
hanteren en dat men zich gemakkelijk eigen kan maken voor het omschrijven van
problemen.
2. Er zijn verschillende ‘geloven’ te vinden voor zowel verklaring als oplossing van
problemen met kinderen.
1.2 Het model van Leary
Leary geeft een overzicht van de verschillende manieren waarop mensen zich tot elkaar
kunnen verhouden. Persoonlijke kenmerken worden door hem beschreven in termen van
interactioneel gedrag. Hij beoogt dat eigenschappen van mensen hoofdzakelijk gevormd
worden in de interactie tussen mensen. Leary benadrukt de wederkerige beïnvloeding. Het
gedrag van A beïnvloedt B en de reactie van B beïnvloedt A weer.
Interactioneel gedrag heeft volgens Leary een basale overlevingsfunctie. De drijvende kracht
achter interpersoonlijk gedrag is de vermindering van angst en dan vooral van verlatings- en
vernietigingsangsten. Ook wordt er gestreefd naar het opbouwen van een gevoel van
eigenwaarde en het in stand houden hiervan. Mensen proberen de aard van hun relaties zo
te beïnvloeden dat ze bepaalde gedragingen niet hoeven te vertonen. Door dit
vermijdingsgedrag wordt het interactierepertoire natuurlijk ingeperkt en kunnen zich door
gewoontevorming karakteristieke interactiestijlen ontwikkelen. Deze stijlen ontstaan niet
plotseling, maar meestal geleidelijk vanaf kinds zijn.
Twee dimensies
Er zijn zoveel verschillende manieren van omgang tussen mensen, dat het haast
onwaarschijnlijk lijkt om een indeling te maken. Toch blijkt uit onderzoek van Kiesles en
McLemore & Brokaw dat er een bevredigende indeling is te maken met behulp van de twee
dimensies die Leary opvoert.
Rob Verstegen & Henny Lodewijks
Interactiewijzer: analyse en aanpak van interactieproblemen in professionele opvoedingssituaties
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tatummulder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.