SAMENVATTING CLIËNT CENTRAAL IN DE JEUGDZORG: MICHELLE DE GRAAF 1
,INHOUDSOPGAVE
1. De nieuwe Jeugdwet en de toegang tot de jeugdhulp...........................................................................3
1.1 De nieuwe Jeugdwet........................................................................................................................ 3
1.2 Organisatie van de jeugdhulp en de toegang..................................................................................3
1.3 Eerste resultaten van de decentralisatie van de jeugdhulp.............................................................4
2. Van visie naar aanpak.......................................................................................................................... 4
2.1 Het cliëntenperspectief................................................................................................................... 4
2.2 Wie is de cliënt?.............................................................................................................................. 5
2.3 Vraaggericht werken en cliëntenparticipatie...................................................................................5
2.4 Cliëntniveau: vraaggericht werken en participatie bij eigen hulp....................................................5
2.5 Organisatieniveau: vraaggericht organiseren en cliëntenparticipatie in de instelling......................6
2.6 Overheidsniveau: participatie in beleid........................................................................................... 6
3. Clïent centraal in de organisatie........................................................................................................... 7
3.1 Visie op de organisatie van jeugdhulp............................................................................................. 7
3.2 De nieuwe professional................................................................................................................... 7
4. De praktijk van de hulpverlening.......................................................................................................... 9
4.1 De basis........................................................................................................................................... 9
4.2 Vraaggericht én oplossingsgericht werken......................................................................................9
4.3 Benodigde vaardigheden en technieken voor vraaggericht werken..............................................10
4.4 Benodigde vaardigheden en technieken voor oplossingsgericht werken.......................................11
4.5 Oplossingsgerichte casusbespreking............................................................................................. 11
5. Samenwerken met cliënten bij zorgen over veiligheid........................................................................11
5.1 Kindermishandeling....................................................................................................................... 12
5.2 Signaleren van kindermishandeling...............................................................................................13
5.3 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling........................................................................13
5.4 Signs of Safety............................................................................................................................... 14
5.5 Trauma’s....................................................................................................................................... 16
5.6 Tranparantie en betrokkenheid van de hulpverlener.....................................................................16
6. Cliënt centraal in de hulpverleningsplanning......................................................................................16
6.1 Hulpverleningsplanning in de jeugdhulp........................................................................................ 16
6.2 Werken met doelen....................................................................................................................... 17
6.3 Hulpverleningsplanning in de gespecialiseerde jeugdhulp............................................................17
6.4 Onderdelen hulpverleningsplan van de gespecialiseerde jeugdhulp.............................................18
6.5 Cliëntendossiers............................................................................................................................ 18
7. Begrippenlijst...................................................................................................................................... 19
Bijlage 1: vraaggericht werken............................................................................................................... 21
Bijlage 2: Oplossingsgericht werken....................................................................................................... 21
Bijlage 3: Oplossingsgerichte casusbespreking......................................................................................21
Bijlage 4: Casuïstiek............................................................................................................................... 21
Bijlage 5: Checklist SMART-doelen.......................................................................................................... 21
SAMENVATTING CLIËNT CENTRAAL IN DE JEUGDZORG: MICHELLE DE GRAAF 2
1. DE NIEUWE JEUGDWET EN DE TOEGANG TOT DE JEUGDHULP
1.1 DE NIEUWE JEUGDWET
In de oude Wet op de Jeugdzorg die in 2004 inging, is vastgelegd dat de cliënt recht heeft op jeugdzorg.
Dat leek haalbaar, maar ondanks het feit dat er minder kinderen geboren werden, bleef het beroep op
jeugdzorg de afgelopen jaren groeien en het jeugdzorgstelsel dreigde onbetaalbaar te worden. Volgens
het Sociaal- en Cultureel Planbureau heeft dat te maken met de maatschappelijke visie op opgroei- en
opvoedproblemen. Bepaald gedrag van jongeren worden tegenwoordig eerder als problematisch
bestempeld. Er is geen indicatie dat de huidige jeugd ‘lastiger’ is. De groeiende vraag naar hulp bij de
opvoeding is geen absoluut gegeven, maar is gerelateerd aan hoe het gedrag van jongeren wordt
beleefd.
De nieuwe Jeugdwet die in 2015 inging, heeft als doel transformatie van de jeugdhulp. De hulp moet
dichter bij de burgers komen en moet eenvoudiger en goedkoper georganiseerd worden. Met de
Jeugdwet zijn gemeenten bestuurlijk en financieel verantwoordelijk voor alle jeugdhulp en voor de
uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering.
De transformatie van de jeugdhulp moet leiden tot:
Preventie en uitgaan van eigen kracht van jeugdigen, ouders en het sociale netwerk
Minder snel medicaliseren, meer ontzorgen en normaliseren
Eerder (jeugd)hulp op maat voor kwetsbare kinderen
Integrale hulp met betere samenwerking rond gezinnen: één gezin, één plan, één regisseur
Meer ruimte voor jeugdprofessionals en vermindering van regeldruk
Naast de jeugdhulp bestaande uit jeugdbescherming en jeugdreclassering (tot max 23 jaar) vervangt
de nieuwe Jeugdwet ook Zorgverzekeringswet (geestelijke gezondheidszorg voor jongeren) en de
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (zorg voor licht verstandelijk beperkte jeugd).
In de Jeugdwet staat een overzicht van taken van gemeenten. Zij moeten onder andere zorgen voor:
Jeugdhulpaanbieders van goede kwaliteit
Een beleidsplan voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg
Voorzieningen op het gebied van jeugdhulp (jeugdhulpplicht)
Jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering
Maatregelen voor de aanpak van kindermishandeling
De samenwerking met andere sectoren zoals zorg, onderwijs, politie en justitie
Vertrouwenspersoon voor jeugdigen en voor hun ouders die te maken hebben met
jeugdhulpverleners.
Ook is in de nieuwe Jeugdwet de gemeente ervoor verantwoordelijk dat de jeugdhulpaanbieder en de
gecertificeerde instelling verantwoorde hulp verlenen en is cliëntenparticipatie verankerd:
verplichting om betrokkenen te betrekken bij het beleid, gelijkwaardige opstelling vanuit professional
(mét hen, i.p.v. over hen), vanuit ouders mogelijkheid krijgen om samen met hun netwerk een
familiegroepsplan op te stellen passend bij hun culturele achtergrond.
1.2 ORGANISATIE VAN DE JEUGDHULP EN DE TOEGANG
Met de Jeugdwet heeft elke gemeente de vrijheid gekregen om – binnen de kaders van de Jeugdwet –
zelf de zorg in te richten. In de meeste gemeenten kunt u terecht bij het wijkteam of het centrum voor
jeugd & gezin (CJG), maar dit is voor elke gemeente anders. Voor actuele informatie over jouw
gemeente, moet je kijken op de website
Er zijn verschillende manieren op toegang te krijgen tot de jeugdhulp en vaak zijn er voor dit proces al
stappen ondernomen in het eigen netwerk. Wanneer dit niet het geval is of toereikend genoeg is, kan
er toegang verleend worden via preventieve jeugdhulp door het CJG en JGZ, wijkteams, gemeente of
via een (huis)arts.
SAMENVATTING CLIËNT CENTRAAL IN DE JEUGDZORG: MICHELLE DE GRAAF 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xxmiiees. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.91. You're not tied to anything after your purchase.
