Hoofdstuk 5: Tijd van ontdekkers en hervormers...........................................................................11
Hoofdstuk 6: Tijd van regenten en vorsten.....................................................................................11
, Paragraaf 5.1: De wereld wordt groter
Late Middeleeuwen: het handelsnetwerk rond de Middellandse en de Zwarte Zee raakte verbonden
met dat van de Hanze in het noorden, rond de Noordzee en de Oostzee. Hier vond uitwisseling plaats
van allerlei producten uit verschillende landen. Venetië, een van de handelssteden, had contacten
met de Arabieren, dit kwam o.a. door de kruistochten. Via deze contacten raakten de Europeanen
bekend met onbekende producten zoals papier, buskruit en de kompas. Het wereldbeeld verbeterde
steeds meer. Door handelscontacten waren de kaarten van Europa redelijk betrouwbaar geworden,
maar hoe verder je van Europa ging, des te onduidelijker de kaarten werden. Ook werd er
gediscussieerd over de vorm van de aarde. Toscanelli uit Florence verwerkte de gegevens van kennis
van zeelui uit het Middellandse Zeegebied uit in een kaart. Daarop was een smalle Atlantische
Oceaan te zien, Amerika ‘bestond’ toen nog niet. Met deze kaart is Columbus naar het westen
gevaren, op zoek naar een zeeroute naar Indië.
Arabische handelaren leverden allerlei producten aan Venetië, deze verhandelde ze weer aan de
Europeanen, maar dit was erg duur voor Europa. Het leek Europa voordeliger de producten zelf uit
Indië te halen, dit moest via zee gebeuren, via land lieten de Arabieren geen Europese handelaren in
hun gebied toe. Maar een zeeweg was nog niet bekend.
Motieven voor ontdekkingsreizen:
Handel drijven
Christendom verspreiden – expansie
Macht en status vergroten
Terugdringen van de invloed van de Islam (Reconquista)
Portugal begint met ontdekkingsreizen: men volgde de kust van Afrika zuidwaarts, de Portugezen
hielden deze route geheim en streng bewaakt, ze bezetten kustplaatsen en eilanden. Daar werden
forten geplaatst met soldaten, vanuit deze factorijen werd handel gedreven met de lokale bevolking.
Portugal was bezig een overzees rijk op te bouwen.
Ondertussen was in Spanje de Reconquista voltooid en ging ook de joden bestrijden. Iedereen moest
katholiek worden volgens de koningen Ferdinand en Isabella. Zo niet, dan moest je het land verlaten.
Na de Reconquista werd aandacht besteed aan geldmiddelen en overzeese ontdekkingstochten.
Columbus was er van overtuigd dat er een westelijke route moest zijn naar Indië en met de kaart van
Toscanelli ging hij op weg. Na vijf weken zette hij voet aan land en hij noemde de inwoners indianen,
hij dacht namelijk dat hij in Indië was. Door zijn reisverslag werd later duidelijk dat hij een onbekend
werelddeel had ontdekt.
Na Columbus volgden meer avonturiers, ze werden aangetrokken door verhalen van veel goud en
gingen op zoek. Deze conquistadores trokken gewapend vanaf de kust het binnenland in. Cortés viel
in 1519 het gebied van de Azteken binnen, een inheems volk met een hoogontwikkelde cultuur en
oppermachtig in Midden-Amerika. Ze bezaten een van de grootste steden ter wereld en er was een
bloeiende economie. Cacaobonen vormden het betaalmiddel. Priesters waren erg belangrijk, zij
legden contact met de natuurgoden. De Azketen zagen Cortés eerst aan als hun god, hij zou uit het
oosten komen met een geel, behaard gezicht. Maar Cortés joeg de Azketen angst aan en andere
inheemse volken vochten met de Spanjaarden mee. Na een onderbroken, religieuze ceremonie
braken gevechten uit en uiteindelijk gaven de Azketen zich over.
Als beloning kregen conquistadores van Karel V grote landgoederen. Op het land en in de mijnen
werkten lokale bewoners als dwangarbeiders. Zij waren echter niet bestand tegen de besmettelijke
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijnschaefers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.