Samenvatting, begrippenlijst en een kort overzicht van hoofdstuk 6 uit het boek basiskennis taalonderwijs van Henk Huizenga en Rolf Robbe. Deze samenvatting is gemaakt met de 2e druk van het boek (de groene variant)
Answer: Letter voor letter verklanken van een woord, wat zorgt voor koppeling tussen foneem en grafeem
2.
Lezen met behulp van clusters en spellingpatronen
Answer: Strategie voor technisch lezen waarbij de lezer lettercombinaties in een woord waarneemt. Deze strategie is te beschouwen als een verkorting van de elementaire leeshandeling
3.
Lezen met behulp van de visuele woordvorm
Answer: Strategie voor technisch lezen waarbij de lezer een woord herkent aan bepaalde specifieke kenmerken. Ook wel directe woordherkenning genoemd.
4.
Voordrachtsaspecten
Answer: Onderdeel van het proces van technisch lezen. Hieronder vallen de aspecten die een rol spelen bij een goede expressieve voordracht van een tekst.
5.
Zinsmelodie
Answer: Voordrachtsaspect van het technisch lezen waarbij de lezer op een goede manier het verloop in toonhoogte in een zin laat horen.
6.
Natuurlijkheid en emotionaliteit
Answer: Voordrachtsaspect van het technisch lezen waarbij je een manier van spreken hanteert als in een gewoon gesprek of een mondelinge presentatie.
7.
Tempo
Answer: Voordrachtsaspect van het technisch lezen waarbij het gaat om het vloeiend lezen en een goede leessnelheid, alsmede om een geode afwisseling van snelle en langzame passages.
8.
Volume
Answer: Voordrachtsaspect van het technisch lezen waarbij het gaat om de geluidssterkte waarop je voorleest en de afwisseling tussen hard en zacht.
Content preview
H6 Voortgezet technisch lezen
Inhoudsopgave
- Theorieën over het leesproces blz 123
- Strategieën technisch lezen blz 125
- Voordrachtsaspecten blz 129
- Leesniveaus blz 132
- Technisch lezen in de samenleving blz 134
- Hoe gebruik je kennis van technisch lezen? blz 137
6.1 Theorieën over het leesproces
Bottom-upmodel
Volgens het bottom-upmodel of opbouwmodel begint een lezer met het waarnemen op het
meest elementaire niveau, dat van de letters. Volgens deze opvatting is het leesproces een
kwestie van waarnemen van letter voor letter en woord voor woorden en past de lezer snel
de elementaire leeshandeling toe.
Top-downmodel
Volgens het top-downmodel maakt de lezer gebruik van zijn voorkennis en de context. Het
top-downmodel vat het lezen op als een proces van voorspellen, selecteren en toetsen
Interactief model
Het interactieve model ziet het lezen als een afwisseling tussen voorspellend lezen en woord
voor woord lezen.
6.2 Strategieën technisch lezen
De elementaire leeshandeling m/aa/n, /maan/
letter voor letter verklanken van een woord, wat zorgt voor koppeling tussen foneem en
grafeem
Lezen met behulp van clusters en spellingspatronen /m/aan/, /maan/
Strategie voor technisch lezen, waarbij de lezer lettercombinaties in een woord waarneemt.
Deze strategie is te beschouwen als een verkorting van de elementaire leeshandeling
Lezen met behulp van de context ze bibberden van…
Strategie voor technisch lezen, waarbij de lezer gebruikmaakt van zijn kennis van de
opbouw van zinnen en automatisch komt tot het aanvullen van woorden
Lezen met behulp van de visuele woordvorm Yvonne
Strategie voor technisch lezen, waarbij de lezer een woord herkent aan bepaalde specifieke
kenmerken, zoals de volgorde van bepaalde letters. Ook wel directe woordherkenning
genoemd.
Lezen met behulp van morfologische analyse be-hulp-zaam
Strategie voor technisch lezen, waarbij de lezer langere woorden leest op grond van
betekenisvolle delen of morfemen.
, De elementaire leeshandeling = m/aa/n, /maan/
Lezen met behulp van dan clusters en spellingspatronen = /m/aan/, /maan/
Lezen met behulp van visuele woordvorm = Yvonne
Lezen met behulp van morfologische analyse = be-hulp-zaam
Lezen met behulp van de context = ze bibberden van…
6.3 Voordrachtsaspecten
Belangrijke voordrachtsaspecten zijn:
- Uitspraak en articulatie
- Klemtoon
- Zinsmelodie
- Natuurlijkheid en emotionaliteit
- Tempo
- Volume
- Het lezen van woordgroepen
- Het lezen van interpunctie
6.4 Leesniveaus
Een indeling van jeugdboeken naar hun technische leesmoeilijkheid is die in AVI-niveaus.
De AVI-toetsen bestaan uit 11 verhaaltjes, opklimmend in moeilijkheidsgraad. Nu hangt de
moeilijkheid van een tekst af van factoren als de inhoud, stijl en de woordkeus, maar ook
van formele kenmerken, zoals de lay-out en de lengte van woorden en zinnen. Men gaat
ervan uit dat een tekst met langere woorden en zinnen leestechnisch moeilijker is dan een
tekst met mkm-woorden. De toets houdt in dat een leerling een verhaaltje hardop voorleest
binnen een bepaalde tijd met zo min mogelijk fouten. Voor elk leesniveau is er een
toetskaart, in een A- en een B-versie, zodat je niet steeds dezelfde kaart hoeft te gebruiken
als een kind wat vaker getoetst moet worden.
Ook voor het begrijpend lezen kennen we toetsen, waaarmee we het niveau van kinderen
kunnen bepalen. Het niveau wordt uitgedrukt met behulpvan de CLIB, de CitoLeesIndex
voor het Basisonderwijs. Het CLIB-niveau loopt van 4 tot 8 en correspondeert met de
gemiddelde leesvaardigheid van een basisschoolgroep.
6.5 Technisch lezen in de samenleving
Functioneel analfabetisme
Iemands leesniveau is zo laag dat hij zich niet kan redden in een geletterde samenleving. De
oorzaak van het functioneel analfabetisme ligt meestal in het begin van het leesproces.
Dyslexie
De gezondheidsraad spreekt van dyslexie als ‘de automatisering van de woordidentificatie
en/of schriftbeeldvorming zich niet, dan wel zeer onvolledig of moeizaam ontwikkelt.’ In de
definitie ligt de nadruk op het feit dat de automatisering van het lezen niet op gang komt: er
word niets gezegd over de oorzaak van dyslexie. Kenmerkend voor dyslexie is dat de hulp
die kinderen krijgen vaak niet het gewenste effect heeft. Bij dyslectische kinderen zijn
spellingproblemen hardnekkiger dan leesproblemen. Dit heeft te maken met het feit dat het
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Anika123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.16. You're not tied to anything after your purchase.
