Samenvatting en collegeaantekeningen G.E. Breeman, W.J. van Noort: De bestuurlijke kaart van Nederland (incl. voorbeeld tentamenvragen)
49 views 2 purchases
Course
Bestuurlijke kaart
Institution
Fontys Hogeschool (Fontys)
Book
De bestuurlijke kaart van Nederland
Een beknopte samenvatting dat is opgesteld ter voorbereiding op het tentamen. Deze samenvatting is uiterst geschikt om de kern uit het boek en de colleges te leren, want de belangrijkste begrippen zijn overgenomen en de definities daarvan beschreven. Alles is zo kort en bondig mogelijk beschreven o...
Hoofdstuk 1 t/m 9, plus aantekeningen uit colleges en voorbeeld tentamenvragen en hoofstuk 1 en 2 ui
November 17, 2020
November 17, 2020
25
2020/2021
Summary
Subjects
politiek
beleid
beleidscyclus
overheid
openbaar bestuur
het verdelingsvraagstuk
politieke problemen
systeemmodel
barrièremodel
welfare
modellen van politieke besluitvorming
collectieve actieproblemen
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Fontys Hogeschool (Fontys)
Minor Beleid Belangen Beïnvloeden
Bestuurlijke kaart
All documents for this subject (2)
Seller
Follow
Gaantje
Reviews received
Content preview
Inhoud
Leerdoelen van dit vak ............................................................................................................................ 2
Definities politiek..................................................................................................................................... 3
Politieke problemen ............................................................................................................................ 3
Politiek en overheid............................................................................................................................. 3
Politiek en het verdelingsvraagstuk .................................................................................................... 3
Politiek en collectieve-actieproblemen ............................................................................................... 4
Beleid ....................................................................................................................................................... 5
De beleidscyclus .................................................................................................................................. 5
Modellen van politieke besluitvorming............................................................................................... 5
Het politiekesysteemmodel ................................................................................................................ 6
Het barrièremodel ............................................................................................................................... 7
Welfare Triangle ...................................................................................................................................... 9
Politieke stromingen ............................................................................................................................... 9
Kenmerken van een staat...................................................................................................................... 10
De Nederlandse staat ............................................................................................................................ 10
Rechtstaat.......................................................................................................................................... 10
Gedecentraliseerde eenheidsstaat ................................................................................................... 11
Politiek-bestuurlijke instituties.............................................................................................................. 11
De Staten-Generaal ........................................................................................................................... 14
De Tweede Kamer ......................................................................................................................... 14
De Eerste Kamer ............................................................................................................................ 14
Overige Hoge Colleges van Staat en vaste colleges van advies ........................................................ 14
Nationaal bestuur: het Rijk................................................................................................................ 16
Middenbestuur: provincie en waterschap ........................................................................................ 16
Bestuurslagen van Nederland ........................................................................................................... 17
De organisatie van rechtspraak ............................................................................................................. 17
Europees bestuur .................................................................................................................................. 20
Internationale samenwerking ........................................................................................................... 20
Benelux .............................................................................................................................................. 20
De Raad van Europa .......................................................................................................................... 21
De Europese Unie (EU) ...................................................................................................................... 21
Soorten besluiten .............................................................................................................................. 22
Voorbeeldvragen tentamen laatste college .......................................................................................... 24
,Leerdoelen van dit vak
De student kan:
• De begrippen overheid, politiek, beleid en openbaar bestuur uitleggen en hun onderlinge
verhouding duiden;
• Modellen van politiek en beleid beschrijven, uitleggen en toepassen om actuele politiek-be-
stuurlijke situaties te beschrijven en analyseren;
• De kenmerken van Nederland als democratische rechtsstaat, constitutionele democratie en
gedecentraliseerde eenheidsstaat beschrijven en aan de hand van die kenmerken actuele po-
litiek-bestuurlijk situaties beschrijven en analyseren;
• De inrichting van het openbaar bestuur in Nederland op drie niveaus beschrijven en uitleg-
gen en de rol van de verschillende actoren daarbinnen uitleggen;
• Het openbaar bestuur in Nederland plaatsen in een internationale politiek-bestuurlijke con-
text, met name in de Europese Unie;
• Een eigen standpunt en positie bepalen in actuele politiek-bestuurlijke vraagstukken.
Literatuur:
Breeman, G.E., W.J. van Noort, M.R. Rutgers (2017), De bestuurlijke kaart van Nederland. Het open-
baar bestuur en zijn omgeving in nationaal en internationaal perspectief. Bussum: Coutinho.
Woerdman, E. (2013), Politiek en politicologie. Groningen/Houten: Noordhoff uitgevers. Alleen
hoofdstuk 1&2.
, Definities politiek
Er is geen juiste/beste definitie van politiek - politicologen zijn daar zelf niet over uit. Bij dit vak ge-
bruiken we drie verschillende benaderingen: politiek en overheid; politiek en het verdelingsvraag-
stuk; politiek en collectieve-actieproblemen.
De overheid speelt in deze benaderingen een belangrijke rol bij maatschappelijke problemen: ervoor
zorgen dat de samenwerking plaatsvindt in het belang van het collectief. Het eigen belang wordt in
deze context afgeremd met wetten.
Politieke problemen
Probleem een ongewenste situatie die als veranderbaar wordt gezien.
problemen kennis twee aspecten: de feitelijke werkelijkheid (objectief) en de
werkelijkheid zoals die wordt ervaren (subjectief).
Politiekprobleem een ongewenste situatie die als veranderbaar wordt gezien, waarbij de over-
heid betrokken is.
er bestaat onder mensen niet altijd overeenstemming over wat een politiek
probleem is. Deze onenigheid heeft drie oorzaken. Ten eerste hanteren men-
sen verschillende normen om de werkelijkheid te beoordelen. Ten tweede
ervaren mensen de objectieve werkelijkheid verschillend; hun oordeel is sub-
jectief. Ten derde zijn mensen het er niet over eens welke problemen tot de
politiek (moeten) behoren.
Politiek en overheid
Waarom stappen mensen met hun problemen naar de overheid? De overheid is als enige bevoegd om
wetten en regels te maken. Bovendien kan de overheid oplossingen voor problemen, desnoods met
geweld, opleggen aan de ingezetenen van haar grondgebíed.
Definities:
Van Deth en Vis een situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn.
Hoogerwerf het overheidsbeleid, alsmede de totstandkoming en effecten ervan.
De overheid heeft hierin de rol als ‘probleemoplosser’.
Politiek en het verdelingsvraagstuk
In de politiek worden besluiten genomen over de vraag hoe de beschikbare middelen verdeeld moe-
ten worden. Deze besluiten zijn politieke afwegingen. Extra geld voor de een betekent veelal minder
geld voor de ander (in vakjargon wel zero-sum game, genoemd). Het verdelingsvraagstuk beperkt
zich overigens niet tot financiën. In de politiek worden bijvoorbeeld rechten en plichten verdeeld.
Maar het kan ook gaan over de verdeling macht en waarden.
Definities:
Lasswell wie krijgt wat, wanneer en hoe?
Easton de gezaghebbende toedeling van waarden voor een samenleving.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Gaantje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
