SAMENVATTING ECONOMIE IN DE MAATSCHAPPIJ
LESWEEK 2
Wat is economie?
De economie is het meest centrale systeem van onze leefwereld. Verkiezingen worden beslist
op basis van de economie. Beleid wordt gemaakt op basis van economische ideeën en in
economische termen. Economen zijn de meest prominente wetenschappers van onze tijd.
Milton Friedman
Ons denken over de economie is lang gedomineerd geweest door de verhalen van Milton
Friedman & co. Friedman geldt als een van de grondleggers van het monetarisme. Friedman
pleitte ervoor dat de centrale bank de geldhoeveelheid slechts met een vooraf bepaald
maximumpercentage per jaar zou laten groeien. Dit maximumpercentage zou gerelateerd
moeten zijn aan het reële deel van alle economische transacties. De monetaristen denken dat
inflatie en werkloosheid hierdoor effectief kunnen worden tegengegaan. Ook zijn zij
voorstander van een sterke liberalisering van het economisch verkeer omdat zij van mening
zijn dat dit de overgrote meerderheid van de bevolking een veel hogere levensstandaard
bezorgt dan sterk overheid gestuurde of planeconomieën.
De donut economie
Het hart van de economie is een donut. De meest
effectieve vorm van protest is iets nieuws
voorstellen. Met Doughnut Economics schuift de
Britse econome Kate Raworth een omkering van
het economische denken. We moeten uitgaan van
de waarden die nu belangrijk zijn zoals menselijk
welzijn ne het klimaat. Binnen de economische
wetenschap is het overheersende idee dat de
economie moet blijven groeien. Dat is volgens Kate
Raworth een denkfout. De donut is een kompas
voor de economie van de 21e eeuw. Het streven van
constante groei ondermijnt ons welzijn. (Een
radicale economische stroming.) Het gat van het
model geeft weer hoeveel mensen geen toegang
hebben tot basisbenodigdheden als
gezondheidszorg, onderwijs, en huisvesting. De
korst geeft weer in hoeverre de ecologische plafonds (planetaire grenzen), waarvan leven
afhankelijk is, worden overschreden. Volgens het model is een economie welvarend als alle
twaalf elementen van het sociale fundament worden gehaald zonder een ecologisch plafond te
overschrijden. Deze situatie wordt in het model beschreven als 'de veilige en rechtvaardige
ruimte voor de mensheid'.
Keynes
John Maynard Keynes is een Brits econoom. De Keynesiaanse theorie richt zich op de korte
termijn in die zin, dat de productiecapaciteit van een land van een gegeven omvang wordt
verondersteld. De mate waarin deze capaciteit daadwerkelijk wordt gebruikt bij de productie
hangt af van de omvang van de bestedingen. Schieten de bestedingen te kort dan wordt de
aanwezige capaciteit niet volledig bezet, wat zich bij de productiefactor arbeid uit in
onderbesteding werkloosheid of conjuncturele werkloosheid. Door de bestedingen op te
voeren kan deze verdwijnen, maar consumenten noch investeerders hebben enige prikkel om
1
, hun aankopen te vergroten. Vandaar dat hier een taak voor de overheid ligt om de eigen
bestedingen op te voeren en die van de particuliere sector te stimuleren.
Kapitalisme
Het kapitalisme is een economisch systeem dat is gebaseerd op investeringen van geld in de
verwachting winst te maken. De productiemiddelen zijn meestal in privaat eigendom van
particuliere ondernemers die daarbij veelal gebruikmaken van loonarbeid om meerwaarde te
creëren.
Communisme
Communisme is een politieke en economische leer die privé-eigendom en een op winst
gebaseerde economie wil vervangen door gemeenschappelijk eigendom van de
productiemiddelen. Voorbeelden van productiemiddelen zijn land, grondstoffen, machines,
gebouwen en geld. Deze ideologie streeft naar een land zonder regering, een "staatloze" en
"klasseloze" maatschappij, waarin geen politieke en economische verschillen, zoals
inkomensverschillen bestaan. Ook bestaan er geen landen meer. (Het marxisme, door Karl
Marx en Friedrich Engels.)
Hoe economie in Nederland traditioneel gedoceerd en
getoetst wordt
Het quasi-monopolie van de neoklassieke benadering
ondermijnt de ontwikkeling van een kritische geest,
omdat je niet de kans krijgt om een onafhankelijk oordeel
te ontwikkelen over de vraag welke benaderingen
geschikt zijn in welke omstandigheden, en welke basale
aannames gerechtvaardigd zijn.
Definitie economie
Economie houdt zich bezig met het realiseren van doelstellingen waarbij gekozen moet
worden uit schaarste, alternatief aanwendbare middelen.
Economie
Goederen
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irishacken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
