10.1.1 Fonologie
Fonologie is de klankleer, op fonologisch niveau letten we op de uitspraak van woorden, de
regels voor de volgorde van spraakklanken, de intonatie of het woordaccent. De articulatie
van spraakklanken verschilt van persoon tot persoon, met bepaalde apparatuur kun je dat
precies vaststellen. Er wordt dan ook in de taalkunde niet gesproken over taalklanken maar
over een foneem, dit is een klank die betekenisverschil tussen woorden veroorzaakt.
10.1.2 Morfologie
Morfologie is een onderdeel in de taalkunde waarin men onderzoekt hoe woorden zijn
opgebouwd uit betekeniselementen en op welke manier een taalgebruiker nieuwe woorden
vormt. Woorden zijn niet het kleinst betekenis dragende element, omdat er ook nog andere
elementen zijn gebruikt men de term ‘morfeem’. Er zijn twee soorten
Losse morfemen, een los woord wat je niet verder kunt opsplitsen zoals ‘paard’
Gebonden morfemen, je kunt ze niet als woord gebruiken, ze zijn gekoppeld aan een
ander woord zoals ‘-ig’ of ‘-heid’.
Op morfologisch niveau kunnen we dus nagaan hoe woorden zijn opgebouwd uit morfemen.
Door het combineren van morfemen kunnen we oneindig veel nieuwe woorden maken. Er
zijn vier morfologische principes
Samenstelling
Twee losse woorden worden samengevoegd tot een woord. Fiets+bel = fietsbel
Het zijn twee vrije morfemen die samen worden gevoegd, het laatste gedeelte is altijd de
kern, en het eerste gedeelte geeft het soort aan.
Afleiding
Een woord waarbij niet alle delen als zelfstandig woord voorkomen. Een gebonden
morfeem wordt toegevoegd aan een woord. -ig + nat = Nattig.
Verbuiging
Ook hier is er sprake van het samenvoegen van een vrij morfeem en een gebonden
morfeem, maar er ontstaat niet een geheel nieuw woord. We kennen de volgende
vormen van verbuiging
- Meervoud
- Verkleinwoord
- Vergelijking
- Buigings-s
- Buigings- e
Het is mogelijk dat je binnen één woord meerdere principes tegenkomt.
10.1.3 Syntaxis
De syntaxis is de leer van de zinsbouw. De regels voor de combinatiemogelijkheden van
woorden in een zin, noemen we grammaticale of syntactische regels. Je kunt op
verschillende manieren het syntactische niveau van taal beschrijven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melie90. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.