7.1 Leesstrategieën voor begrijpend lezen
Het begrijpen van een tekst is een complex proces waarbij de lezen verschillende vaardigheden en
strategieën moet toepassen. Een leesstrategie is een hulpmiddel dat de lezer kan inzetten om de
tekst te begrijpen. In de kennisbasis worden de volgende leesstrategieën voor het begrijpend lezen
te onderscheiden:
1. Bepalen leesdoel:
De strategie leesdoel bepalen houdt in dat een lezer zich van tevoren afvraagt met welke bedoeling
hij een tekst gaat lezen. We onderscheiden de volgende leesdoelen:
Informatie zoeken gericht op namen en feiten.
Mening vormen gericht op het vinden van standpunten, argumenten, onderscheid tussen
mening en feiten.
Ontspannen gericht op de opbouw van de tekst, identificatie met de verhaalfiguren.
Handeling uitvoeren gericht naar aanwijzingen voor je gedrag of een heldere beschrijving
van een werkwijze (bijv. handleiding of recept).
2. Leggen en afleiden van verbanden:
Bij het begrijpend lezen zal een lezer automatisch verbanden leggen en afleiden uit de tekst. Je legt
de relaties die in een tekst tussen woorden, woordgroepen en zinnen worden uitgedrukt. Bij het
leggen van verbanden in een tekst maken we altijd gebruik ven aan taal-denkrelatie. Dat zijn de
logische relaties die een lezer aanbrengt tussen woorden, woordgroepen en zinnen. Het leggen van
zo’n relatie valt onder de cognitieve taalfuncties. Voorbeelden taal-denkrelaties:
Vraag-antwoordstructuren
Chronologische volgorde
Voorbeelden
Vergelijkingen
Middel-doelrelaties
Voorwaardelijke structuren
Kinderen kunnen de taal-denkrelaties in de tekst vaak herkennen aan voegwoorden, signaalwoorden
of verwijswoorden.
3. Informatie voorspellen:
Iemand die een tekst leest, heeft vaak een verwachting over het verloop van de tekst. Bij informatie
voorspellen gaat het om de verwachting die de lezer heeft over het verloop van de tekst en de
antwoorden op de vragen die hij in de tekst hoopt te vinden. Vaak probeert een lezer zich voor het
lezen al een beeld te vormen van wat er in de tekst zal staan op grond van de titel, plaatjes, de
tekstsoort of zijn eigen voorkennis.
4. Voorstellingen maken:
Voorstellingen maken is een belangrijke vaardigheid bij het begrijpend lezen. Door de tekst te
visualiseren, door beelden in je hoofd op te roepen, krijg je beter grip op de tekst. Je kunt een tekst
ook visualiseren door een schema van de structuur te maken of de relaties in een tekst weer te
geven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melie90. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.73. You're not tied to anything after your purchase.